Bizitzatik urrun bizi den gure eskolaz, zuen galderak (eta II)
Ikasturte bukaera hurbil genuen, iragan ekaineko hondar hartan hezkuntza-sistemari buruzko galdera batzuez osatutako kolaborazioa plazaratu nuenean. Bukaeran, beharbada gogoratuko duzuenez, gonbitea luzatzen nizuen, irakurle estimatuoi, galdera gehiago egin zeniezaioten zeuen buruari. Gonbitea, dena esan behar da, modu erdi sinbolikoan, erdi egiazkoan bota nuen, baina nire harridura eta zorionerako, oso modu naturalean hasi ziren galderak ezinegonetik sortzen, han eta hemen agertzen, eta azkenean nire eskuetara iristen. Hemen duzue jasotako hamarnaka horien arteko lagina.
Ikasturte on euskal hezitzaile guztioi. Ea aurtengoa den iraultza burutuko dugun urtea!
• Zergatik jokatzen dugu haurrentzat onena zer den jakingo bagenu bezala, beraiei zuzenean inoiz galdetu gabe?
• Zergatik oinarritzen dugu irakaskuntza ikasleen erantzun onen bilaketan, eta ez galdera onak egiteko gaitasunaren garapenean?
• Zergatik dute hezitzaileen artean prestigiorik txikiena haur-eskoletako langileek, bizitzaren lehen urteak baldin badira pertsona baten konfigurazioan arrasto gehien utziko dutenak?
• Zergatik ematen du prestigioa hezitzearen lanak, eta ez hainbeste zaintzearenak? Ez al da ariketa hagitzez ederragoa haurrak zaintzea haurrak hezitzea baino?
• Zergatik dira inklusio planak beharrezkoak, ikaslegoa anitza dela eta ikasle guztiak desberdinak direla ulertzen badugu?
• Zergatik ez diogu ikasketari, benetan ikasketa esanguratsu bilakatzeko beharko lukeen denbora eskaintzen? Zergatik nahiago dugu edukien kantitatea, kalitatea baino?
• Zergatik gabiltza beti estresatuta? Zergatik izaten dugu oihu egiteko gogoa eskolatik ateratzen garenean? Zergatik dauka eskolak bertako parte-hartzaileen ongizatea eragozteko halako gaitasuna?
• Zergatik daude eskola eta bizitza elkarrekin hain haserre?
• Zergatik dira eskolan askoz garrantzitsuagoak zientziak, humanitateak baino? Zergatik desterratu dugu artea eskola-eremutik?
• Zergatik ateratzen dira euskal haurrak eskolatik Euskal Herria nazio menderatua dela behin ere entzun gabe?
• Zergatik (eta non) galdu du burua eskolak? Eta bihotza?
• Zergatik dago eskola naturatik hain urrun eta urrunduta?
• Zergatik daude haurrak eskolaratzeko laguntza ekonomikoak –garraioa, jantokia...– eta ez haurrak etxean gurasoekin denbora luzeagoan egon ahal izateko?
• Zergatik saiatzen gara ikasketa kooperatiboa izan dadin, aldi berean kalifikazioen bitartez lehiakortasuna bultzatzen baldin badugu?
• Zergatik egon behar dute haurrek hainbeste denbora eserita?
• Zergatik jartzen ditugu sistemaren interesak, ikaslearen beharren aurretik?
• Zergatik ahaztu dugu hain erraz, nolakoak ginen 5 edo 15 urte genituenean? Zergatik dugu halako zailtasuna, adin horretan nahi genituen heldu horiek bilakatzeko?
• Zergatik iruditzen zaigu azterketa bat pertsona baten jakintza neurtzeko modurik egokiena, denok dakigunean egin eta berehala ahaztu egiten dela ikasitakoa?
• Zergatik eskatu behar da baimena komunera joateko?
• Zergatik eskatu behar izaten da denerako baimena? Zergatik beti irakasleari? Zergatik ez dugu irakasleok kasik inoiz, eta ezertarako, baimena eskatzen?
• Zergatik pasatzen zaigu hain oharkabean eskolak duen curriculum ezkutukoa –zeinaren bitartez egiten duen eskolak "heziketa" lan handiena–, eta kezkatzen gaitu hainbeste, ordea, agerikoak?
• Galdera hauek guztiak –eta egin genitzakeen beste ehundaka– eta gero, zergatik diogu hainbesteko beldurra gauzak beste modu batean egiteari?
• Zergatik ematen digu beldurra eskola-sistematik ateratzeak?
Milesker denei, zorte eta kuraia on!
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]
Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.
Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]
Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]
Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.
Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]
Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]