Errusiaren eta Ukrainaren arteko gerrak Europan jarri du nazioarteko politikaren arreta azken hilabeteotan; hala ere, nazioarteko hegemonia lortzeko lehia AEBen eta Txinaren artekoa da. Munduaren erdigunea Asia-Pazifikoa eskualdean dago. Bertan lehengai ugari egoteaz gain, munduko biztanleriaren gehiengoa bizi da, edo bestela esanda, munduko ondasun eta lanesku merkatu handiena da. Ukrainako errusiar inbasioa bigarren mailako gatazka izango litzateke, NATOk Errusiaren kontrako borrokan bultzatu duen gerra ekonomikoaren ondorio globalengatik ez balitz.
Hala ere, Hegoalde Globalak disimulurik gabeko axolagabekeria eta mespretxua erakutsi ditu Mendebaldearen kontakizun alarmistaren eta G7ak Errusiaren aurkako borrokan laguntzeko egindako eskaeren aurrean, bai Ukrainak egiten duen gerra subsidiarioan, bai Washingtonek eta Bruselak Moskuren aurka abiarazitako intentsitate handiko gerra ekonomikoan.
AEBek eta bere aliatuek diplomaziako artilleria guztia erabili badute ere, presio hertsagarrienak barne, ez dute ia inolako laguntzarik lortu Iparralde globaleko mugetatik kanpo. Areago, Hegoalde Globaleko herrialde askok Errusiarekin harreman ekonomikoak garatzeko aukera berri eta onuragarriak baliatu dituzte, agerian utziz hegemonia estatubatuarraren higadura.
"Mendebaldeak, globalizazio ekonomikoak jada bere alde jokatzen ez duela ikusteaz nekatuta, desglobalizazioari ekin dio, mundua bi bloketan banatuz"
Mendebaldea eta Errusia lotzen zituen zilbor-heste ekonomikoaren haustura atlantistari kontrajarriz, Moskuk Asiarako eta munduko gainerako herrialdeetarako bira indartu du, eta bazkideak topatu ditu bertan. Errusia ez dago ekonomikoki isolatua, areago, bere aliantzak indartzen ari dira, izan Eurasiako Batasun Ekonomikoa, Shanghaiko Lankidetza Erakundea edo BRICS antolakundea. Azken hori da seguruenik Mendebaldeko boterearen aurrean alternatiba hobekien irudikatzen duena. Aliantza irekita dago bazkide berriak onartzeko, eta badirudi sartzen lehena Argentina izango dela.
Agertoki horrek bizkortu egin du merkataritzako transakzioetan Mendebaldeko finantza-sistemari eta dolarrari alternatibak sortzeko prozesua, abian zeudenak baina oso mantso egiten zutenak aurrera. Iparralde Globaleko ekonomiak jasaten ari diren zigorren ‘bumeran efektua’-ren parte da hori, bereziki EBn, Washington gizentzeko odolusten ari baita Europa.
Mendebaldeak, globalizazio ekonomikoak jada bere alde jokatzen ez duela ikusteaz nekatuta, desglobalizazioari ekin dio, mundua bi bloketan banatuz. Alde batetik ardatz atlantista dago eta bestetik Txinak eta Errusiak gidatzen duten herrialdeen aliantza, tartean estatu batzuek koltxoi gisa jokatzen dute bi blokeen arteko trantsizio gisa.
Blokeen arteko borroka horren joko zelai nagusia gerra ekonomikoa da, eta oraingoz ez du itxura onik Mendebaldearentzat. Horregatik, beti egin duen bezala, ezinbestekoa du gerra ekonomikoa presio militarrarekin uztartzea etsaien garapen eta hazkunde ekonomikoa eragozteko. Hala ere, oraingoan presioa ez da nahikoa izango, Washingtonek inoiz baino gehiago behar baitu gatazka militarra erabiltzea Txinari mesede egiten dion joera ekonomiko estrukturala iraultzeko. Jomuga NATOk finkatu du Madrilgo gailurrean, Asia-Pazifikoko eskualdera de facto hedatuz –base militar estatubatuarrez betea dagoen eskualdea–, eta Txina behin eta berriz kritikatuz. Bere helburu estrategikoen berregokitzean, NATOk bere balioentzat, interesentzat eta segurtasunarentzat “erronka” handi gisa definitu du Txina. Aliantza atlantistak duela ez asko Errusia aliatu gisa definitzen zuen, atera kontuak.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Ez da berria, lehen ere ezagutu ditugu horrelako egoerak. Bere garaian hartutako erabakiaren emaitzak okertzen doazenean, zuzentzeko nahiko denbora balego bezala, eta ez da egia.
Hitz politak, itxaropentsuak, euskal gizartean pozik entzuten direnak, bai, baina badut beldurra,... [+]
Azpeitiko Udalak etxebizitza hutsei ezarritako kanona abian jarri berritan –eta Euskadi osora zabal daitekeela jakinda–, etxebizitza horien jabeen eta eskuineko alderdien kexak irakurtzen eta entzuten hasiko gara. Jabetzarako Eskubidearen inguruko mantra horiek... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Martxoaren 13an lau urte bete dira Fran Balda arbizuarra istripuz hil zela. Preso, iheslari eta deportatuen etxeratzearen alde egin zuen lan, eta haren bost kidek idatzi diote gutun hau.
Zinez txalogarria, eskolako irakasle talde jakin baten borondatez, eta zenbait gurasoren inplikazioz, A ereduko ikastetxe estigmatizatu bat D ereduko eskola bilakatzeko abian jarri duten prozesua Gasteizko Judimendi auzoan. Honela, posible egiten ari dira Araba, Bizkaia eta... [+]
2025-2026 ikasturterako matrikulazio kanpaina hasi baino bi aste lehenago, Hezkuntza Saileko arduradunengana jo genuen, itunpeko eskoletako gelen ituntze maila ez delako egokitzen demografiaren jaitsierara eta indarrean dagoen lege esparrura.
Hiri gehienetan arazo orokorra... [+]
1986. urtean Espainiako Estatuak NATOn jarraitzearen aurkako botoa eman zuen euskal gizarteak. Denborak ematen duen perspektibak oraindik ez du azaldu zeintzuk izan ziren gizartearen arrazoi sakonak gerra erakundean parte hartzeari uko egiteko.
Felipe Gonzálezen... [+]
Martxoaren lehenengo lanegunarekin batera, komunikabideetan azalduko ez diren aldaketak etorri dira EHUn. Azken Lan Publikoko Eskaintzaren ondorioz, ehunka langile –arlo tekniko eta administrazio zerbitzutakoak– orain arte okupatzen zuten lanpostutik atera eta beste... [+]
Bolo-bolo dabil energia berriztagarrien hedapenaren inguruko eztabaida. Sarri askotan, iritsi den proiektu zaparrada desordenatuak eragindako artegatasunak bultzatuta, albiste zein iritzi-artikulu mordoaz gain, hitzaldiak, eztabaidak, mahai inguruak, bideo emanaldiak eta abar... [+]
Lagun asko sumatu dut kezkatuta euskaldun gero eta gutxiagok ahoskatzen duelako elle-a. Haur eta gazte gehienek bezala, heldu askok ere galdu du hots hori ahoskatzeko gaitasuna, idatzian ere nahasteraino. Paretan itsatsitako kartel batean irakurri berri dugu: altxorraren biya... [+]
Unibertsitateko ikasleen artean, maiz topatzen ditugu beste lurraldetakoak ere, bereziki gradu ondorengo ikasketetan. Topaketa horiek badira errealitate berriak ezagutzeko bide, baita besteak entzun eta besteez ikasteko parada ere. Garapenerako lankidetzari loturiko gaiak izan... [+]
Sare sozialetan badira zenbait pertsona eragin gaitasun handikoak. Jarraitzaile ugari dute, eta euren iritziak egiatzat hartzen dira. Askok, ordea, egia barik, interes propioa edo klase baten interesak iraunkortzea bilatzen dute. Ameriketan komentokrata deitzen zaie. Alegia,... [+]
Antifaxismoari buruz idatzi nahiko nuke, hori baita aurten mugimendu feministaren gaia. Alabaina, eskratxea egin diote Martxoaren 8ko bezperan euskal kazetari antifaxista eta profeminista bati.
Gizonak bere lehenengo liburua aurkeztu du Madrilen bi kazetari ospetsuk... [+]