Eskubideen arteko talkan, indarrak erabakiko du
Etxebizitzaren merkantilizazioa ukatu ezin dugun errealitatea da. Eta horren atzean hainbat ebidentzia tragiko daude: etxegabetzeak, etxebizitza duina eskuratzeko ezintasuna, espekulazioa, alokairuagatik itota bizitzea… Finean, jabetza-pribatuaren logikaren inposizio basatia. Honen aurrean “etxebizitza eskubidea” aldarrikatzen dugu maiz. Baina ez al dute jabedunek etxebizitzarekin negozioa egiteko eskubiderik?
Terminologikoa ez ezik, ondorio politikoak dituen gaia da. Etxebizitzari dagokionean eskubide vs negozio dikotomia mistifikazio hutsa da. Etxebizitza, aldi berean, eskubidea (erabilera-balioa) eta negozioa (truke-balioa) delako. Horrek esan nahi du ezin dugula eskubide bat aldarrikatu ezaugarri naturala balitz bezala, etika edo moral abstraktu baten izenean. Eskubidea harreman soziala delako, indar-harremana eta antagonismoa.
"Eskubide antagonikoen arteko talka dago: klase jabedunarena (kapitala metatzeko eskubidea) eta klase desjabetuona (etxebizitza izateko eskubidea)"
David Harvey-k eskubide kontzeptuaren anbibalentzia ikertu zuen, horren erabilera eta aldarrikapena kontraesankorra dela esanez: “Hirirako-eskubidea finantzariek eta promotoreek eska dezakete, eta eskubide osoa dute horretarako; baina etxerik eta paperik gabekoek ere aldarrikatu dezakete. Eskubidearen definizioa, beraz, borrokaren xedea da, eskubide hori gauzatzeko borrokarekin batera joan behar duena”.
Etxebizitza-eskubidearekin antzeko zerbait gertatzen da. Gizarte kapitalistan bi eskubide kontraesankor eta antagonikoen arteko talka dago: klase jabedunarena (kapitala metatzeko eskubidea) eta klase desjabetuona (etxebizitza izateko eskubidea). Eta, Marxek zioen bezala, "eskubide berdinen artean, indarrak erabakitzen du”.
Hau da, ezin dugu eskubideen auzia plano moralean soilik planteatu. Klase-antolaketaren eta indar-metaketaren planora ekarri behar dugu. Klase jabeduna etxebizitza-eskubidea negozio bezala gauzatzeko antolatuta dago, merkantziaren-erregimena erreproduzituz eta jabetza pribatuaren diktadura ezarriz. Desjabetuon etxebizitza-eskubidea, beraz, ez da erakundeen eskutik iritsiko, ezta erreforma burgesen bidez ere. Etxebizitza-eskubidea antolakuntza eta borroka-tresnak garatzeko dugun gaitasunagatik baino ez dugu lortuko.
Ez dago bateragarritasun posiblerik eskubide kontrajarrien artean. Hortaz, klase-borroka izango da etxebizitzaren eskubidearen bi kontzepzioen artean zein gailenduko den erabakiko duen gudu-zelaia.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]
"Zenbatek egingo du euskaraz 2075. urtean?”. Izenburu asaldagarria du Kike Amonarrizek prentsan berrikitan argitaratu duen artikuluak. Euskal Herrian baino lehenago, galdera halakotsua egin dute Katalunian. Joan M. Serraren L’ús parlat del català... [+]
"Ekin eta jarrai" da Euskaltzaindiaren goiburua. Ez dakit Akademia zergatik ez zuten ilegalizatu, hiru berba horiek agertuta bere logotipoan. Gutxiagorekin egin dira salaketak-eta (adin batekook La orquesta Mondragón-en kasetearena gogoan dugu, Martxoaren 11ren... [+]
Lotsa ahitzen ari ote zaigu? Horixe da egungo hainbat autoreren diagnostikoa. Ez da existitzen, jada, lotsarazi ahal gaituen begiradarik? Bestelakoa zen Jean-Paul Sartrek, 1943an, lotsaren inguruan deskribatutakoa: sarrailaren beste aldean, begia giltzaren zirrikituan itsatsita,... [+]
Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.
Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]
Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]
Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]
Irailaren lehenetan, hasierak, nobedadeak eta estreinaldiak: estutxe eta koaderno berria, izena emandako ikastaro edota ekintzetarako taldekideekin lehen enkontrua, aktibitate emanaldi eskaintza oparoa publizitate orrietan edonon, ikasturtearen agenda betetzeko, nork berea... [+]
Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]