Festetan justu-justu fandangoa eta arin-arina dantzatzen dituen horietakoa naiz. Hala ere, Gayarrera etorri naiz dantza-emanaldia ikustera. Zerbait entzuna nuen arren, ez nekien oso ongi zer espero. Señorak izan dira lehenetarikoak iristen, baina hasteko ordua heldu ahala, gazte ugari ere gerturatu da. Argiak itzaltzearekin batera hasi dira danborraren danbatekoak.

Hitzak entzun dira euskaraz eta gaztelaniaz. Gerraz mintzo dira, baina dantzatik egiten diote so, suaren erregaia da, suntsiezina da. Haria segituan harrapatu dudala uste dut, hitzik ez zen arren, musikak eta dantzarien keinuek narratiba sortzen lagundu didate. Ez naiz aditua, eta hartara ezin zerrenda ditzaket bata bestearen atzetik kateatu dituzten dantzen izenak. Halakoetan beti gertatzen zait, gaur ere inbidia sortu da nigan: zer gaitasun koordinatzeko, mugitzeko, adierazteko, zer dotorezia…

Arreta eman dit goiari, zeruari, eman dioten garrantziak: Gernikan bonbak zerutik erori ziren moduan, Gayarren ere jausi dira obusak, ikusgarriak zein ikusezinak. Umoreak eta folklore espainolak ere izan du bere agerpenik eta publikoaren barrea eragin du pare bat alditan. Hala ere, uste dut bertan izan garenok bat egin dugula une hunkigarrienarekin. Bonbardaketaren ostean, harrien azpitik irten da dantzarietako bat, eta hildako zaldi bat jarri du altzoan. Isiltasunetik ahots fin baina sendo batek jarraitu dio kantuan, gero Haika mutil bihurtu dena. Luzea izan da, sinplea, hunkigarria, baina batez ere, ederra. Jarraian etorri da ikuskizun osoari ikusi diodan baina bakarra. Lortutako atmosfera dantza batekin apurtu dela uste dut, eta ez dut ulertu.

Amaieran kantuan jarri dira dantzariak mezu argi bat helarazi nahian: Geroa gurea. Bitartean, Picassoren koadroari egindako enegarren erreferentzia modura, argi bat azaldu da goialdean. Loreak utzi dituzte lurrean gero. Txalo zaparradek hunkitzen banaute, ez dut pentsatu nahi oholtzakoek zer bizi izan duten Iruñean. Harro eta pozik ikusi ditut kanpoaldean gertukoak agurtzen zituztelarik. Ez da gutxiagorako, egindako lanari esker merezia dute berotasuna.