Irudipena eta kontzientzia
Leire Vargas (Durango, 2002) idazlearen hitzen oihartzunaren heldu zitzaigun lehendik, batez ere sare sozialetatik eta Raymond Carverren Bizikletak, giharrak, zigarretak eta Sally Rooneyren Soldata jauna ipuinen itzultzaile gisa. 2021eko Irun Hiriko Kutxa Literatur Sari entzutetsua irabazi zuen Dena ametsa den irudipena poema-liburuarekin, eta abenduan plazaratu zuen Elkar argitaletxeak.
Zuloak, Ateak eta Zubiak, hiru ataletan banatuta daude liburuko poemak, eta soila eta zuria dirudi guztiak, baina poemetan bezala, bikoiztasuna eta sakontasuna nabari zaio azaleko soiltasunari. Udane Ansak egindako azaleko ilustrazioko marrubia esku batek heltzen duen bihotza da, eta izenburuak ere eman dezake aditzera gauzak ez direla diruditen bezain soil, zentzu batean zein bestean, onarpena ote den ala sinesgogortasuna, dena ametsa denaren irudipenak dakarrena.
Artifizio gutxiko poemak dira, baina ez horregatik sinpleak; hitz zehatzaren eta batzuetan ezustean harrapatzen duen ideiaren logikari jarraitzen dio liburuak. Pena da, batzuetan, kalko okerren bat edo besterekin topo egitea.
Etereoa da liburuaren atmosfera, ez dago ia izen propiorik, aipuen egileenak baizik ez dira salbatzen, baina agertzen diren kezkak zehatzak dira: “Itxaropena dugu iparrorratz, / eta zer litzateke mazoa / harrobi barik? / Ukan behar ditugu nonbait, desiraz gain, / itxaropena, esperantza, sinesmena... / Nola bestela / segi aurrera? // Baina, bilatzen eta arakatzen hasita, / zera aurkitu dut, agian, / horrek behar lukeen tokian... / Inertzia”.
Ametsaren lausotasunaren eta segurtasunaren eta kontzientziaren zehaztasunaren eta gogortasunaren artean mugitzen dira poemak. Egiten denaren eta desiratzen denaren arteko aldea eta horrek sortzen duen tentsioa, harremanak eta galderak dira nagusi liburuan, galderak norbere buruari eta hurkoari.
Badaude behin eta berriz irakurri eta harrituta utzi nauten poemak, haien esanahiaren peskizan oraindik, nire baitan haientzako esanahi baten bila; badaude gehiagorako gosez uzten duten poemak, betetzen dutenak, baina, batez ere, idaztearen ariketak dituen aukeretan arakatzeko gogoa eta pasioa ageri da lerroetan eta haien artean.
Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]