Eta hau eta gero zer?

Lehenago ibilitako bidea hartuko dudan sentsazioa daukat. Gaur idatziko ditudanak aspaldian idatzi nituela eta alperrik ari naizela. Baina, temati halakoa, hemen nago. Pandemia madarikatu honek batzuk aspalditik ezagutzen genituenak agerian utzi ditu. Baina ezertarako balioko al duen da nire galdera. Hain larria izan da egunerokoa bideko zuloak estaltzen gabiltzala oraindik. Baina garbi daukat ipurdi zikinaren gainean, garbitzen saiatu arren, galtzontzilo berberak jartzen baditugu ez dugula ezer konponduko.  Ideia berriak eta neurri berriak beharko dira. Hitz bat ahotik ahora ibili da eta dabil: zaurgarritasuna. Eta garbi geratu da gure arloak abizen hori daramala. Ez naiz zaurgarritasun horren ondorioak banan bana zerrendatzen hasiko, artikulua horretan joango zait eta. Baina zauria ez da tirita batekin konponduko, hori garbi dago. Eta orain arte Betadinea litroka gastatzen gabiltza, baina zertarako? Ikasiko al dugu honetatik guztitik ondorioak ateratzen? Kapazak izango al gara lehenagotik oker zeudenak zuzentzeko? Izango al da gure agintarien aldetik hori egiteko borondaterik? Ikuskizun dago oraingoz.

"Has gaitezen zein Gizarte Segurantza eredu nahi dugun aztertzen. Eta artistok zein trataera izango duten bertan"

Honen guztiaren aurretik mahai gainean zegoen ditxosozko Artistaren Estatutua. Baina hori paper bustia besterik ez zen, garatu beharreko proposamen batzuk soilik. Nagusiki bi adar zituen: Fiskalitatea eta Gizarte Segurantza. Garbi daukat Kultura Saileko langileak motxila bete lan dabiltzala eta ahaleginak egiten dituztela baina beti dago aitzakiaren bat. Dela “hori ditugun hiru Ogasunen ardura da”, dela “hori Lanbide edo Espainiako Gobernuarena”. Zeinen erraz banatzen diren ardurak ezer ez egiteko unean. Eta agian garrantzitsuena, nola neurtuko ditugu denborak egin beharrekoak egiteko? Hilabetetan, urtetan, hamarkadetan…? Eta bitartean gure egoerak berdin jarraituko al du, badakigunean zeinen egoera jasangaitzak sortu dituen? Bere horretan mantenduko ditugu?

Garbi dago gakoetako bat Gizarte Segurantzarena dela. Baina zein da estrategia? Zain egon eskumena jaso arte? Jasoko dugun azkena izango dela jakitun garenean? Apustu egingo nuke espetxeen eskumenari dagokionean ariko direla ereduaren gauzagarritasunaren inguruan hausnartzen eta eredu propioaren bila. Bada, has gaitezen zein Gizarte Segurantza eredu nahi dugun aztertzen. Eta artistok zein trataera izango duten bertan. Badago eta non begiratu Europa berean. Ez gaitezen ahalmena jaso arte itxoiten egon, dagoeneko berandu gabiltza eta.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Teknologia
Bizitza sistemak

Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]


2025-01-22 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Erosoa

Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]


2025-01-22 | Karmelo Landa
Korapilo-morapilo mordoilo

Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.

Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]


2025-01-22 | Inma Errea Cleix
Ez gara aire

Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.

Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]


2025-01-22 | Itxaro Borda
Hutsa egin

Urte berria hastearekin batera, bizitza aldatuko diguten erabakiak hartzeko ohitura bada. Listak egiten ditugu hiru puntutan: bat, kirola gehiago praktika; bi, lagun zaharrak maizago ikusi; hiru, Islandiara itzuli, errealki eta metaforikoki. Xedeak beti xede geratzen direla... [+]


2025-01-22 | Sukar Horia
Semaforoa vs. herritarrak

Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.

Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]


Benito, gure emozioen alkimista hori

Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


Militantzia politikoaren debekurik ez!

Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]


“More with less”

Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]


Smartphonea: gure fetitxe erregea

Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]


Eguneraketa berriak daude