argia.eus
INPRIMATU
Herri Kooperatiben denbora
BeƱat Irasuegi Ibarra @birasuegi 2021eko otsailaren 26a

Ez dirudi erraza, baina badut notizia on bat, Herri Kooperatiben denbora dator, badira proiektuak eta berriak datoz. Gure auzo, herri eta eskualdeetan bizitza bizigarriak denontzat posible egingo dituen ekonomia antolatzea, ezinbesteko ekimen herrigilea bihurtu da. Izan udalgintza eraldatzailearen baliabideekin, herrigintzako eragile antolatuen ikuspegiarekin edo lurraldetutako kooperatibismoaren bultzadari esker. Tokian toki ekonomia herritarron beharrei erantzunez antolatzeko ordea, bi elementu ezinbestekoak dira: garapen estrategia burujabe bat eta lanerako tresna kolektibo eraldatzaileak. Egungo tokiko garapen eredu neoliberalean aurkitzen zailak diren elementuak.

"Herri Kooperatibak komunitatea josiko du, beharrezkoa bada tresna ezberdinak federatuz edo bakarrean integratuz, eta beste herrietako kooperatibekin saretuz"

Lanerako tresna juridikoetan kokatzen dut Herri Kooperatibak sortzeko ildoa, ekintzailetza sozial kooperatiboan gabiltzanok beharrezko ikusten dugun lanketa (https://etzi.pm/herri-kooperatibak).  Auzo, herri edo eskualde batek beharrezko dituen zerbitzuak eskaintzeko herri egitura da, elkarlan publiko-kooperatibo-komunitarioaren bidez antolatua, eta forma juridiko ezberdinak hartu ditzakeena. Sortzen den egitura juridikoak, komunitatearen sustengua izango du, eta proiektua gauzatzeko pertsona eta eragile ezberdinek tira beharko dute, bidean harreman komunitarioak ehunduz, bazkidetza anitzen bitartez, eta emaitzarekin komunitateari indartzeko baliabideak eskainiz. Horretarako hainbat beharren antolaketa bermatuko du kooperatibak, lan burujabearen eta jabetza kolektiboaren bitartez, elikadura agroekologikoa, energia berriztagarriak, komunikazio libre eta seguruak, zaintza kolektiboak edo kultur sorkuntza, emanez. Herri Kooperatibak komunitatea josiko du, beharrezkoa bada tresna ezberdinak federatuz edo bakarrean integratuz, eta beste herrietako kooperatibekin saretuz, lurralde kohesiorako eta komunitateen arteko elkartasun bide berriak lantzeko harreman berriak sortuko dituztelarik.

Ipar Euskal Herrian badugu eredu on bat, SCIC edo Interes Kolektiboko Kooperatiba Elkartea izenekoa, proiektu interesgarrien bidez garatzen ari den tresna juridikoa. Txingor hodeitzak ere baditugu inguruan ordea, kontzeptuen apropiazio merkantilistaren formarekin, edo bidea egiteko Hegoaldean behar ditugun lege kooperatiboen eskasiarekin.

Lurraldea, elkartasuna eta etorkizun bizigarriak ekonomian txertatzeko, irudikatu eta sortzeko dauden Ekonomia Eraldatzailearen legeetan jaso ditzakegu Herri Kooperatibak garatzeko proposamen juridikoak.