Herri batek etorkizun ekonomiko, politiko eta soziala izan dezan, ezinbestekoa da gazteriaren aldeko apustua egitea. Azken urteotako krisi ekonomikoak eta Covid-19aren ondorioek, jendartekofuntsezko sektore horioso ukituta eta kaltetuta utzi dute. Gazteak emantzipaziotik oso urrun daude eta belaunaldi oso bat galtzeko arriskua dugu.
Euskal Herrian, gazteen enpleguak okerrera egin du nabarmen azken urteotan eta, batez ere, pandemiaren azken hilabeteetan. Eurostaten datu ofizialen arabera, 2020ko lehen sei hilabeteetan Espainiako Estatuan –Hego Euskal Herria barne–, gazteen langabezia-tasa %32tik %43,9ra igo da abuztuan. Frantziako Estatuan –Ipar Euskal Herria barne–, berriz, %18,6tik %22ra igaro da. Eta langabeziaz gain, gazteek kontratu atipikoak, soldaten dumpinga, prekarietatea, soldata txikiak eta laneko segurtasunik ezak sorturiko abusuak nozitzen dituzte.
Horri, etxebizitza eskuratzeko dituzten zailtasunak gehitzen badizkiogu –alokairua gero eta gehiago garestitzen ari da, %42 igotzera iritsi baita–, egoera latza eta ikaragarria da. Adibidez, Espainiako Estatuan egindako hainbat azterlanen arabera, 16-29 urteko gazteen emantzipazioak okerrera egin du 2008 eta 2019 artean: gurasoen etxea utzi dezaketen gazteen proportzioa %33tik %24ra jaitsi da.
Testuinguru horretan, premiazkoa da administrazioek eta gobernuek gazteak lehentasunezko helburuen artean izatea. Ekonomia suspertzeko iragarri dituzten Next Generation EU europar funts horien lehentasunezko jomuga izan behar lukete. Enplegu eta soldata duinak eskaini behar zaizkie, baita emantzipatzen lagunduko dien etxebizitza eskuragarriago jarri ere. Gazteriarik gabe ez dago susperraldi ekonomiko, sozial eta politiko posiblerik. Premiazkoa da haren alde egitea!