Rodolfo Martín Villak bere karrera politikoarekin izan duen inpunitatea eta eragiteko gaitasuna hobekiago ikus liteke, alderdi eta instituzioetan ez ezik, Espainiako Estatuko enpresa handietan azken hamarkadotan izan duen pisua eta presentzia aztertuz gero.
Kataluniako El Crític hedabideak erregistro merkantilean arakatu du eta 1990eko hamarkadatik agintari frankista ohiak 45 enpresetan karguak izan dituela baieztatu ahal izan du, horietako batzuk oso ezagunak. Denera, 93 kargu korporatibo bete ditu Martín Villak 30 urteotan, azkena 2019ko ekainean Técnicas Reunidas eraikuntza eta industria enpresako kanpo kontseilari izendatu zutenean; lan horrengatik urtean 115.000 euro gordin irabazten ditu oraindik.

Enpresa munduarekin lehen harremanak Francoren erregimeneko goi karguak hartzearekin batera hasi zituen, falangista deklaratua zenean. Hala, 1973an Banco de Crédito Industrialeko (BCI) presidente izendatu zuten. 1979an Barne ministro izateari utzi eta 1980an Lurralde Administrazioko ministro egin zuten arte Ibercobreko zuzendaritzan egon zen, Espainiako Estatuan kobrea erauzteko monopolioa zuen konpainian –“paroan dauden ministroentzako erresidentzia” ere deitua–.

Ondoren, PSOEren agintaldiak iraun zuen bitartean hainbat mutua eta aseguru konpainietako goi karguak eskuratu zituen –eskandaluren bat edo besterekin– eta Burgosko La Cellophane Españolako presidente ere izan zen, Banco de Bilbaoren jabetzakoa. 1993tik 1997ra Caja Madrid-en Kontrolerako Kontseiluaren buru izango da Martín Villa. Hain justu, urte haietan hasi ziren black txartel ezagunak erabiltzen, eta auzi horrengatik 2018an egin epaiketan ministro ohi frankistaren testigantza eskatu zuten askok.

Baina negozio handienak 90eko hamarkadan egin zituen, bere lagun Jose María Aznar boterera iritsi zenean. 1997an Endesako presidente jarri zen, oraindik publiko, baina pribatizatzeko prozesu betean. Bera buru zela, espainiar konpainia elektriko handiak Txilen jarri zituen hatzaparrak Enersis filialarekin, eta maputxeen Biobío bailaran presa erraldoia eraiki zuen, genozidio natural ikaragarria eraginez; horretarako pinochetista ezagunen “laguntza” izan zuen gainera. Garai horretan Augusto Pinochet diktadorea Londresen zegoen, nazioarteko atxilotze agindu baten ondorioz atxikia, bada, Endesako presidenteak hainbat gestio egin zituen aske utz zezaten.

Sogecable (2004-2010), Sareb (2013-2018) edo MGO Taldea (2013-2019) izan dira gure falangistaren hurrengo lurreratze pistak. Baina bere enpresa familiarrak, Polinmarpe SL-k irudikatzen du ondoen influentzia politikoekin lortu litekeena. Kapital gutxikoa den arren, horren bidez Cliner SA garbiketa enpresarekin lotura estuan dago Martín Villaren sendia, akzioen %21 baitauka. Cliner 1985ean sortu zuten Alianza Popular alderdi inguruko hainbat kidek –Martín Villa barne– eta banku eta erakunde publiko ugarirekin ditu zerbitzuak kontratatuta: BBVA, Santander, Valentziako garraioak, Kantabriako Gobernua...
Asko izan dira ministro ohi frankistari jaten eman dioten gobernu eta enpresak. Zeren truke? Noraino iristen dira Trantsizioko borra kolpeen orbainak eta ordainak?