argia.eus
INPRIMATU
Nahi dugu hitz eta jolas
Jon Alonso 2020ko abenduaren 17a

Kontatu zidanak ez du publizitaterik nahi; historiako protagonistek ez dakite artikulu hau egin behar dudanik ere. Horrek azalpen aparteko batzuk ematera behartuko nau. Har ezazue pazientzia pixka bat, arren.

Historia euskara etxean jaso duen gazte musikazale batek kontatua da.

Adiskide duela musika taldea eratu duen beste gazte bat –euskara eskolan edo ikastolan ikasitakoa–, Euskal Herriko hiri batekoa –ongi ikasi eta landu duen horietakoa, e?, zehazten du herriko euskaldunak–; taldea lotu dela diskoetxe batekin diskoa ateratzeko. Euskaraz. Taldekoen ustez, badela “puntx”-a duen kanta bat diskoan, eta kanta haren leloa dela, demagun, X aditz izena + nor-nork aditz laguntzailea + objektu zuzena (“X du Y”, nolabait esan); hain sinesten dutela taldekoek kantuarekin ze diskoaren izenbururako ere egoki ikusi dutela, pixka bat laburtuta; objektu zuzena kendu dute izenburutik (elipsia eginez), eta izenburua honela gelditu da: X aditz izena + nor-nork aditz laguntzailea (“X du”). Diskoetxeari jakinarazi diote beren erabakia.

"Gramatika eta perfekzio formala adierazkortasunaren gainetik jartzen dituen hizkuntza ez da sekula erabilgarria izango. Batzuek ez dute ezer ulertu 40 urtean"

Orduan hasi da sesioa. Diskoetxeko arduradunak ezetz, izenburu hori ez dela gramatikalki zuzena. A aditzak, objektu zuzenik gabe badoa, ez duela nor-nork erako laguntzailerik onartzen; nor erako laguntzailea behar duela, eta hortaz, diskoaren izenburuak behar duela X aditza + nor erako aditz laguntzailea (“X da”). Izenburua horrela aldatuta, kantuaren erreferentzia galtzen dela, taldekoek; ez duela zentzurik, irrigarria dela.

Hor dabiltza taldekoak, esaten dit gazte euskaldun musikazaleak, zoroen pare, entseguak egiteko beharko lituzketen orduak galtzen beren izenburuaren aldeko argudioak bilatzen eta diskoetxeko arduradunarekin telefonoz eztabaidatzen. Halakorik! Bidal dezatela diskoetxeko arduraduna haizea hartzera, sujeritu diot. Diskoa hark ordaindu behar du, ordea, lagunak.

Aste batzuk pasatu dira. Lehengoan denda batean sartu, eta han ikusi dut diskoa. Izenburua: X aditza + nor erako aditz laguntzailea (“X da”).

Gutxienekoa da gramatikaren ikuspuntutik arrazoia nork duen, noski. Gramatika eta perfekzio formala adierazkortasunaren gainetik jartzen dituen hizkuntza ez da sekula erabilgarria izango. Batzuek ez dute ezer ulertu 40 urtean, eta gaurgero ez dago arrazoirik inoiz deus ulertuko dutela uste izateko.

Aldarri ederrak egiten trebeak gara: euskaraz bizi, sortu, kantatu, jolastu! Behin aukera hori eginez gero, egon trankil; laster zikiratuko dizkizute gogoak.