Argi dago goi-bilera hartako aitortu gabeko erabakietako bat izan zela. Erasoaldi horrek ideia hau sartu nahi digu buruan: kapitalismoak, sistema ekonomikorik onena izateaz gain, eta gizarteko sektore askorentzat oso basatia izan arren, aurpegia humanoa du, eta akziodunei dibidenduak ematen badizkie ere, gizarte-ongizateaz arduratzen da.

Testuinguru horretan, Mondragon Taldearen sustraietatik sortutako Arizmendiarrieta Fundazioko lehendakari Juan Manuel Sindek ¿Es posible un capitalismo progresista? (Posible al da kapitalismo aurrerakoi bat?) artikulua argitaratu du hainbat hedabidetan. Sindek azpimarratu du Jose María Arizmendiarreta euskal kooperatiben sortzailearen aipu bat: “Ideiek bereizi egiten gaituzte, beharrek batu”, eta ondorioztatu “kapitalismo aurrerakoi bat eraikitzen joatea ere gure esku dagoela, aurrerapen ekonomikoaz ez ezik, pertsonen ongizateaz ere arduratuko dena eta balio moraletan oinarritutako pragmatismoa bilatuko duena”.

Ez, ezin da kapitalismo aurrerakoi bat eraiki. Kontraesana da, bere hitzetatik hasita. “Kapitalismo aurrerakoi” horrek ez lioke utziko filantropikoa eta limosna zalea izateari: langileak matxinatuko diren beldur, apurrak edo soldata-hobekuntza miserableak eskaintzen saiatzen da. Kapitalismoak –egituraz basatia eta desberdintasunaren sortzailea dena– beti bilatuko du galerak sozializatzea eta etekinak pribatizatzea, kosturik txikienarekin. Pandemiarekin ikusten ari gara. Ez ditu balio moralak ulertzen, burtsan dituen negozioen balioari baino ez diolako kasurik egiten.