argia.eus
INPRIMATU
Frackingaren kiebrak: zorrak herritarrentzat eta kalteak klima, natura eta osasunarentzat
Pello Zubiria Kamino @pellozubiria 2020ko irailaren 30a

2020 hasieran kiebra zuen Texasko MDC Energy konpainiak eta zortzi hilabete beranduago bere hobi abandonatuek artean metanoa isurtzen jarraitzen zuten, Hiroko Tabuchi kazetariak frogatu zuenez. Kalkulatzen da konpainiak 40 milioi dolarretik gora gastatu beharko lukeela bere petrolio iturriak eta inguruak garbitzen, baina gaur MDCek zor ditu enpresa osoak balio duena baino 180 milioi dolar gehiago.

Urtea amaitzerako 250 bat petrolio eta gas konpainiak kiebra joa izango dute AEBetan, aurreko bost urteetan porrot egindako guztiak halako bostek. Konpainiotako asko hasieratik aritu dira oso zabar beren ustiapen guneetako mantenu lanei zegokienean, esku batekin zekenkeriaz gastuetan aurreztuz eta bestearekin inguruetan kutsadura zabalduz.

Fracking iturri arrunt bat ixtea 300.000 dolar kostatzen da, administrazioko funtzionarioek bezala konpainiek eta finantza analistek aurreikusi zutena baino askoz ere gehiago. Konpainiek ez dute itxiera lanetarako aski diru gorde eta, ondorioz, legeak eskatzen dituen garbiketa lanen kosteak administrazioari etorriko zaizkio… eta ororen buru, zerga bidez pagatu beharko dituzten herritarrei. Kutsadura ezabatzeko lanak atzeratzen direnez –alde batera utzita ingurumenari eta lurjabe askori egindako kalte asko erremediatu ezingo direnak– hurbil bizi diren komunitateek nozitu behar dituzte abandonatutako iturri eta gainerako instalazioei darien metanoa –klimarentzako karbono dioxidoa baino askoz kaltegarriagoa dena– eta gainerako kutsagaiak.

Hori bai, eskueran darabilten informazioari esker gainera zetorkiena garaiz usainduta, porrot egindako konpainia askotako buruek txalupa ondoratu aurretik ondo lotu dituzte beren salbazio-altxorrak. Hasieran aipatu dugun MDCk kiebra jo baino hilabete gutxi lehenago 8,5 milioi dolar pagatu zizkion haren hartzekodun nagusietakoa den Natixis banku frantziarraren buruari, aholkularitza zerbitzuengatik, omen (gogoratu kobratu ezinezko 180 milioitik gora utzi dituela zorretan). Chesapeake Energy konpainiak maiatzean aurkeztu zuen kiebra deklarazioa baina pare bat aste lehenago bere exekutiboen artean 25 milioi dolar banatu zituen saritzat ‘bonus’-etan. Diamond Offshore Drilling konpainiak administraziotik COVID-19ari aurre egiteko pizgarritzat 9,7 milioi dolar jaso zituen zerga-arinketatan eta geroztik kopuru berdintsua pagatu die saritzat kiebra kudeatzen geratu diren exekutiboei.

 Herritarra bere eskuz estutu nahian etxe ondoan kutsadura dariola utzi dioten fracking hodi abandonatu bat, Salyersville herian (Kentucky, AEB). (Argazkia: Bryan Woolston)