MILITANTZIA
"Martxoak 26" mugimenduko
nire adiskideei
Duela bi urte eskas elkartu ginen
zerbait egiteko
ezer gutxi izan arren
aberri domestikoaren alde
gaixoa hain zegoen izorratuta
hastapenean erru epel bat sentitzen genuen
hotzeria iragartzen duen sukar heze moduko bat
zeren noski norberak bere atsekabe-teoria aldarrikatzen zuen
gaizki-ulertze komunitarioa nolabait ere ulertzeko
berez gutxi ziren beren sumina edo nostalgia ezpata-zorrotik atera zutenak
eta etorkizunak bere bionbo lainotsuen atzean mantentzen zituen hondamendiak
soldatak txikiak ziren baina aldiz iragarpenak izugarri handiak
halere biltegizainak eta jostunak garai hartan jada hain ziren ergelak non ez baitzuten bermetzat
iragarpenik onartzen
krisi garratzetan eta hekatonbe gozoetan beti gertatu ohi denez
bereganatzaileek absentziak bereganatzen zituzten
alegia ez-egitez axolagabekeriaz zurigarriz
gainezka zeuzkaten beren kontzientziak eta barrakoiak
eta ondorioz askok ez zeukaten gosea zerekin hil
eta gosea torturatzera mugatzen ziren
bai pozik hasi ginela duela bi urte
asko elkartzen zer gutxi ginen jakiteko
eta aho batez onartzen munduaren eta bizitzaren desordena
eta zin egiten bibliaren gainean edo hobe behin-behineko araudiaren gainean
inoiz ez ginela ahaleginduko bizitza eta mundua guztiz ordenatzen
anabasa poliki-poliki antola zedin saiatuko ginela soilik
eta gizakiak bere zigorrak merezi zitzan baina baita bere sariak ere
eta batez ere ez zezan jaso sari edo zigorrik inoiz ez bazen haien hartzekodun egin
bat-batean hiltzen hasi ziren gure anaiak eta gure arrebak
eta lehenengo larritasun-okadan ohartu ginen ez geundela prest horrela besterik gabe bizitza
lapur ziezaguten
heriotza jada ez zen eremu desmilitarizaturen batean napalmez eta coca colaz erretako haur
vietnamdar bat
heriotza harrezkero zera zen negu bat hemen bonba bat hemen min bat hemen fusilamendu bat
bizkarretik tristura mugiezin doi-doi ikusgai bat berrehun zigarretaren kearen artean
ehun mila eztarritan ehun mila korapilo genituela
arratsalde batez lagunak eta maitaleak eramaten hasi ginen
la tejara del nortera el buceora
ahanztura ezaren kanposantu santura
eta orduan akabo festa eta festaren aldaera guztiak
milimetroz milimetro pentsatu behar izan genuen eginbeharraren lurralde zabala
argi dago herri bat ez dela hasten herri izaten harik eta singular bakoitzak bere pluralaren premia
sentitzen duen arte
eta hain zuzen ere pluralaren premiak eraman gintuen elkartzera eta elkarren aurpegiak eta elkarren
beldurrak eta elkarren ausardia ikustera
emaitza ez zen oso ugaria
baina bai nahikoa
ez da egia kemena palakadaka biltzen denik
kemena koilarakada txikietan jasotzen da
eta halere aski da
eta halere aski da nahiz eta sobera ez izan
baldomero zaharrak esaten zuen bezala
semeari berealdiko jipoia eman ondoren
metodo hau aproposa da guztiz
baina soilik bizirauleentzat
aitzitik ikasi genuen ezen militantzia
kondairek eta diskurtsoek hainbestetan indar-husturiko hitz hori
egoera zibila bezain gauza normala zela
eta tiranos temblad bezain kolektiboa
konturatu ginen ezen militantziak tradizioen alfabeto horrek
ez zuela ordea tradizionaletik maitasunak baino gehiago
jakina ez da hurraka hasteko modukoa
ez da oraindik unea garaipena ospatzeko
are gutxiago plaza erdian usoak askatzeko
edo itxaropenak eta kanpandorreak zarataka jartzeko
ezta tango malenkoniatsuengatik hosannak txistukatzeko ere
berez asko falta da bizitzeko eta hiltzeko
asko ikasteko eta desikasteko
historia beti bezala bihozkada bertutetsuz beteta dago
baina aldiz historiaren behe-auzo miseriazkoak
gainezka daude etsipen-simaurtegiz erresumin-kakategiz
borrokatzen direnak kalumniatzeko zepo ideologikoz
besteren adoreagatiko bekaizkeria zekenez
egia estaltzeko esaten diren egia-itxurako gezurrez
duela bi urte eskas elkartu ginen
zerbait egiteko
ezer gutxi izan arren
aberri domestikoaren alde
gaixoa hain zegoen
izorratuta
eta azkenean zerbait ikasi badugu
ulertu dugu gorrotoak ez duela askorik balio
baina are gutxiago balio duela barkamenak
beraz jakin bezate
zintzoek
erdipurdikoek
eta gaiztoek
ezen hemendik aurrera elkarrekin ibiltzen, hazten, bilatzen eta are kantatzen badugu
horrek ez duela inolaz ere esan nahi
barkatzen hasi garenik
elefante
memoria bat ere
bada militantzia.
1973ko apirila
MARIO BENEDETTI
(Itzulpena: Aiora Jaka Irizar)
** Poema hau Militantzia eredu zahar-berriak agertoki ezezagunetan Larrun monografikoan 251. alearen parte da.
Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak herri ekimen legegilea aurkeztuko du Gasteizko ganberan. Apirilaren 24ra arteko epea ipini dute sinadura gehiago biltzeko, eta dei egin diete Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan erroldatutako 18 urtetik gorako pertsona guztiei. Hiru... [+]
Iaz jarri zuten martxan lehenengoz Alde Zaharrean Jantoki Herrikoia. Auzokoak elkartu eta mahaiaren bueltan konpainian bazkaltzea da gakoetako bat. "Auzotarrak elkarren artean ezagutu eta komunitatea sortzea da gure nahia", azaldu du AZ Ekimeneko kide Asier... [+]
Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]
Fiskaltzak hamalau urteko espetxe zigorra eskatu du Mario López saskibaloi entrenatzaile ohiarentzat. Akusazio partikularrak hemezortzi urtekoa eskatu du. Gernika-Lumoko Sare Feministak elkarretaratzea deitu du Bilboko epaitegi aurrean. Lópezi 1998 eta 2001 artean... [+]
1965ean sortu zen Larrabetzuko Hori Bai gaztetxea, frankismo garai betean. Ordutik ez ditu ateak itxi, eta 2025ean 60 urte bete ditu. “60 urte lotu barik” lelopean eman diote hasiera urteurrenari gaztetxeko kideek.
Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Larunbatean Irala auzoko koarteleko ekintzarekin, #BotaKuartelak koartela eta armada guztiak desagertzea eskatu du. Gune horiek “benetako mehatxuetatik” babestuko dituen auzorako proiektuetara bideratzeko proposatu dute beste behin ere, hala nola desberdintasunetik,... [+]
Tesia amaituta, pozik dago Lore Lujanbio. Militantziarako denbora gehiago du, besteak beste. Mugimendu transfeministaren erronkez galdetuta, hauek identifikatzen ditu: neoliberalismoak mugimenduaz egin duen apropiazioari heltzea, faxismoaren eta erreakzio heteropatriarkalen... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Askotariko edoskitze ereduak ikusarazten ditu Todas las lactancias (Txalaparta) liburuak. Erakundeek bularra ematea gomendatzen dute, baina ez dituzte nahikoa baliabide eskaintzen eskubide hori bermatzeko. Ondorioz, edoskitzea nahi dutenek zein biberoia ematea erabakitzen... [+]
Fernanda Callejasek, Tatiana Romerok, Leo Bueriberik eta Vanessa Uyiguosak parte hartu dute Pikara Magazinek antolatutako "Emakume migratuen lana eta egoera ekonomikoa" eztabaida-mahaian.
Gaur, behin betiko bozkatuko da okupazioaren aurkako lege-aldaketa kongresuan. Atzo, Eusko Jaurlaritzaren aurrean elkarretaratzea egin dute hainbat gaztetxeetako kideek; aldarrikatu dute "okupazioaren aurkako kriminalizazio oro gelditzea, eta okupazioaren aurkako neurri... [+]