MILITANTZIA
"Martxoak 26" mugimenduko
nire adiskideei
Duela bi urte eskas elkartu ginen
zerbait egiteko
ezer gutxi izan arren
aberri domestikoaren alde
gaixoa hain zegoen izorratuta
hastapenean erru epel bat sentitzen genuen
hotzeria iragartzen duen sukar heze moduko bat
zeren noski norberak bere atsekabe-teoria aldarrikatzen zuen
gaizki-ulertze komunitarioa nolabait ere ulertzeko
berez gutxi ziren beren sumina edo nostalgia ezpata-zorrotik atera zutenak
eta etorkizunak bere bionbo lainotsuen atzean mantentzen zituen hondamendiak
soldatak txikiak ziren baina aldiz iragarpenak izugarri handiak
halere biltegizainak eta jostunak garai hartan jada hain ziren ergelak non ez baitzuten bermetzat
iragarpenik onartzen
krisi garratzetan eta hekatonbe gozoetan beti gertatu ohi denez
bereganatzaileek absentziak bereganatzen zituzten
alegia ez-egitez axolagabekeriaz zurigarriz
gainezka zeuzkaten beren kontzientziak eta barrakoiak
eta ondorioz askok ez zeukaten gosea zerekin hil
eta gosea torturatzera mugatzen ziren
bai pozik hasi ginela duela bi urte
asko elkartzen zer gutxi ginen jakiteko
eta aho batez onartzen munduaren eta bizitzaren desordena
eta zin egiten bibliaren gainean edo hobe behin-behineko araudiaren gainean
inoiz ez ginela ahaleginduko bizitza eta mundua guztiz ordenatzen
anabasa poliki-poliki antola zedin saiatuko ginela soilik
eta gizakiak bere zigorrak merezi zitzan baina baita bere sariak ere
eta batez ere ez zezan jaso sari edo zigorrik inoiz ez bazen haien hartzekodun egin
bat-batean hiltzen hasi ziren gure anaiak eta gure arrebak
eta lehenengo larritasun-okadan ohartu ginen ez geundela prest horrela besterik gabe bizitza
lapur ziezaguten
heriotza jada ez zen eremu desmilitarizaturen batean napalmez eta coca colaz erretako haur
vietnamdar bat
heriotza harrezkero zera zen negu bat hemen bonba bat hemen min bat hemen fusilamendu bat
bizkarretik tristura mugiezin doi-doi ikusgai bat berrehun zigarretaren kearen artean
ehun mila eztarritan ehun mila korapilo genituela
arratsalde batez lagunak eta maitaleak eramaten hasi ginen
la tejara del nortera el buceora
ahanztura ezaren kanposantu santura
eta orduan akabo festa eta festaren aldaera guztiak
milimetroz milimetro pentsatu behar izan genuen eginbeharraren lurralde zabala
argi dago herri bat ez dela hasten herri izaten harik eta singular bakoitzak bere pluralaren premia
sentitzen duen arte
eta hain zuzen ere pluralaren premiak eraman gintuen elkartzera eta elkarren aurpegiak eta elkarren
beldurrak eta elkarren ausardia ikustera
emaitza ez zen oso ugaria
baina bai nahikoa
ez da egia kemena palakadaka biltzen denik
kemena koilarakada txikietan jasotzen da
eta halere aski da
eta halere aski da nahiz eta sobera ez izan
baldomero zaharrak esaten zuen bezala
semeari berealdiko jipoia eman ondoren
metodo hau aproposa da guztiz
baina soilik bizirauleentzat
aitzitik ikasi genuen ezen militantzia
kondairek eta diskurtsoek hainbestetan indar-husturiko hitz hori
egoera zibila bezain gauza normala zela
eta tiranos temblad bezain kolektiboa
konturatu ginen ezen militantziak tradizioen alfabeto horrek
ez zuela ordea tradizionaletik maitasunak baino gehiago
jakina ez da hurraka hasteko modukoa
ez da oraindik unea garaipena ospatzeko
are gutxiago plaza erdian usoak askatzeko
edo itxaropenak eta kanpandorreak zarataka jartzeko
ezta tango malenkoniatsuengatik hosannak txistukatzeko ere
berez asko falta da bizitzeko eta hiltzeko
asko ikasteko eta desikasteko
historia beti bezala bihozkada bertutetsuz beteta dago
baina aldiz historiaren behe-auzo miseriazkoak
gainezka daude etsipen-simaurtegiz erresumin-kakategiz
borrokatzen direnak kalumniatzeko zepo ideologikoz
besteren adoreagatiko bekaizkeria zekenez
egia estaltzeko esaten diren egia-itxurako gezurrez
duela bi urte eskas elkartu ginen
zerbait egiteko
ezer gutxi izan arren
aberri domestikoaren alde
gaixoa hain zegoen
izorratuta
eta azkenean zerbait ikasi badugu
ulertu dugu gorrotoak ez duela askorik balio
baina are gutxiago balio duela barkamenak
beraz jakin bezate
zintzoek
erdipurdikoek
eta gaiztoek
ezen hemendik aurrera elkarrekin ibiltzen, hazten, bilatzen eta are kantatzen badugu
horrek ez duela inolaz ere esan nahi
barkatzen hasi garenik
elefante
memoria bat ere
bada militantzia.
1973ko apirila
MARIO BENEDETTI
(Itzulpena: Aiora Jaka Irizar)
** Poema hau Militantzia eredu zahar-berriak agertoki ezezagunetan Larrun monografikoan 251. alearen parte da.
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Ibon galdezka etorri zait Bizibaratzea.eus webguneko kontsultategira. Uda aurre horretan artoa (Zea mays) eta baba gorria (Phaseolus vulgaris) erein nahi ditu. “Arto” hitza grekotik dator eta oinarrizko jakia esan nahi du, artoa = ogia; arto edo panizo edo mileka... [+]
Oldarraldi faxistaren aurrean askatasuna leloarekin manifestaziora deitu dute dozenaka herritarrek. Ostiralean —hilak 21— 19:00etan Herriko Plazatik abiatuko da protesta, eta ahalik eta jendetsuena izatea nahi dute deitzaileek, faxismoaren oldarraldiari galga... [+]
Istorioetan murgildu eta munduak eraikitzea gustuko du Iosune de Goñi García argazkilari, idazle eta itzultzaileak (Burlata, Nafarroa, 1993). Zaurietatik, gorputzetik eta minetik sortzen du askotan. Desgaitua eta gaixo kronikoa da, eta artea erabiltzen du... [+]
Ilbeltzeko igande goiz batez jo dugu Baztanera. Eguzkiak oraindik ez du Lekarozko plaza argitu; bertan elkartu gara Garbiñe Elizegi Narbarte, Itziar Torres Letona eta Ernesto Prat Urzainkirekin. Itzaletan hotz egiten du eta umorez goxatu dugu lehen agurra, hogei urtean... [+]
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
Atxuri auzoan 2019ko azaroaren 5ean Voxen kontra egin zuten bederatzi pertsonaren kontrako epaia iritsi da. Akusatuek ez dute espetxean sartu beharko.
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Kulturatik elkarteak antolatuta, Musika eta dantza Palestinarekin ekitaldia egin dute Alderdi Ederren gaur eguerdian. Palestinako herriari elkartasuna adieraztea eta jasaten ari diren genozidioaren bukaera eskatzea izan da helburua. Donostiako Udalaren Musika eta Dantza... [+]
Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]
Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.
Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]
Kolektiboki antolatzeko grina aspalditxotik gorpuztu da, besteak beste, kulturaren esparruan. Jendea batzeko abaguneak dira kontzertuak, eta horregatik, musika kolektiboei egingo diegu txokoa erreportaje honetan. Gaia hain zabalean hartu ordez, Araban ipiniko dugu fokua,... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]