Langa bat gehiago
Kalkulua zehatza da. Iruñeko biztanleen %10,5 da euskalduna. Navarra Sumak gidatutako Iruñeko Udalak publizitate instituzionala lortzeko gutxienez audientzia osoaren %10 izatea exijitu die hedabideei. Euskarazko hedabideek publizitatea lortzeko hiriko biztanle euskaldunen %95,6 izan beharko lukete hartzaile. Ariketa zaila.
Euskarazko hedabide guztiak gelditu dira jokoz kanpo, publizitatea esleitzeko lizitazioan sartzeko hedabide bakoitzak bere audientzia potentzialaren %10 behar zuelako izan. Hiriko ia biztanle euskaldun guztiek entzun, irakurri eta ikusi beharko lituzteke euskarazko hedabideak lizitazioan sartu ahal izateko. Bitxia da Xaloa Telebistaren adibidea. CIES hedabideen azterlanaren 2019ko lehen olatuaren audientzia datuek diote Xaloa Telebistak %9ko audientzia duela. Publizitatea jasotzeko irizpide nagusitik puntu batera geratu da. Ehuneko bederatzi oso zifra handia da eta pentsa genezake Iruñeko ia euskaldun guztiak dituela entzule telebistak. Halako ehunekoa izateko arrazoia da hainbat saio, batik bat musika eta kirola, euskaldunek bezala erdaldunek ere ikusten dituztela.
Publizitate instituzionala udal gobernuan EH Bildu egon denean jaso dute euskarazko hedabideek. Euskalerria Irratiak 24.000 euro jaso ditu urtero Joseba Asironen legegintzaldian, Xaloa Telebistak 20.000 euro, Hamaika telebistak 15.000 euro eta Nafarroako Hitzak 18.000 euro. Euskalerria Irratiak helegitea aurkeztu du Nafarroako Auzitegi Administratiboan, Iruñeko Udalaren publizitate instituzionalaren esleipenaren kontra.
Nork izango du publizitate instituzionala?
Sei hedabidek jasoko dituzte udal gobernuak publizitate bidez banatutako 600.000 euroak: Diario de Navarra (Brandok Comunicación) eta Diario de Noticias (Glocal Multimedia) egunkariek eta haien edizio digitalek, navarra.com (Glocal Influence) agerkari digitalak, Ser eta Cope irrati kateek eta Navarra Televisión-ek.
Irizpide aldaketa
Publizitatea eskuratzeko irizpide nagusia izan da audientziaren %10 izatea. %75eko balioa du, Enrique Mayaren udal gobernuak hala erabaki duenetik. Hedabidearen proposamen ekonomikoak %10 balio du eta hedabidean egitekoak diren hobekuntzek %5. Irizpide sozialek gehienez %10eko garrantzia izango dute.
Ostiko bat gehiago
Hedabide batzuei beste batzuei baino gehiago eragingo die irizpide aldaketak. Hala ere, ez dira hil ala biziko diru-sarrerak izan inorentzat, aurrez publizitate instituzionaletik batere jaso gabeak dira. Beste kontu bat litzateke aztertzea euskarazko hedabideei zein kopuru jasotzea dagokien.
Bien bitartean, udal berriak euskararen aurka ostikoak banatzen segitzen du. 1997ko euskararen ordenantza berreskuratu dute eta duela gutxi jakinarazi dute bi haur eskola gaztelaniara itzularaziko dituztela.
Nafarroako Ikastolen Elkarteak lehendakari berria du. Oier Sanjurjok hartu dio lekukoa Elena Zabaleta Andresenari. Beste zazpi kide izanen ditu alboan Sanjurjok.
Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]
Iruñeko haur eskoletako zuzendariek, EH Bildu, Geroa Bai, Zurekin Nafarroa eta PSNren arteko akordioa kritikatu dute. “Murgiltze ereduaren alde egin dugu beti, baina inoiz ez da gure iritzia kontutan hartzen” salatu du Euskalerria Irratian, Garikoitz Torregrosa... [+]
Euskarazko eskaintza handitzeko akordioa erdietsi dute EH Bilduk, PSNk, Geroa Baik eta Zurekin Nafarroak
Plazara, AEK, Uda Leku, Dindaia eta Ebete antolakundeak Baionan elkartu dira Famili'on egonaldi ibiltariaren lehen edizioa aurkezteko. Hizkuntza mailaren arabera eskaintza bat edo beste egongo da eta haur zein gurasoentzat izango da udaberrian.
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Ingelera orduak handitu eta euskarazkoak murrizteko foru aginduaren kontrako helegitea aurkeztu du STEILAS sindikatuak. “Murgiltzea ataka larrian jartzen ari dira” salatu dute.
Lizarraldean euskara sustatzeko lana egiten duen Bagara elkarteak egin du salaketa: "Sorkuntzarako gaitasuna bultzatzen da eta pentsamendua kritikoa lantzen, hori guztia ikuspegi ludikotik, gozamenean oinarrituta".
Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]
"Etorkizuneko zubiak" eraikiz, azpimarratu dute "garai nahasi hauetan" euskararen aldeko aldarriak ozen entzun behar direla aurrerantzean: "Bada garaia euskarari dagokion tratamendua, lekua, emateko".
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Urtea amaitu baino lehen gehiengo politikoaren oniritzia lortu nahi du udalak
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
