Euskara trending topic

Bi mundu paralelo antzematen ditut euskarari dagokionez: euskalgintzarena eta gizarte orokorrarena; alegia, euskalgintzak eta gainerako gizarteak berariazko ibilbideak dituzte, baina ez konbergenteak.

Euskalgintza prestatua, sendoa, dinamikoa eta ongi antolatua da. Eragileen arteko elkarlana, aliantzak eta sareak gero eta ugariagoak eta trinkoagoak dira. Bide onetik doa eta txalogarriak dira egindako ahalegina eta eskuratutako lorpenak; baina…

Zer dela eta, kezka hori? Arrakala handia antzematen da euskalgintzaren eta Euskal Herriko gizarte arruntaren artean. Susmoa dut euskararen aldeko ekimen gehienak euskaltzale aktiboen eremuan gelditzen direla; ez direla euskaltzale epelengana eta, are gutxiago, euskaltzale ez direnengana iristen. Hots, gizartearen gehiengoa lekutan dago euskalgintzaren jardunetik eta eraginetik.

Egia da euskararen aldeko zenbait ekimenek oihartzun txukuna lortzen dutela gizartean edo horren arlo batzuetan, hala nola Ibilaldia, Nafarroan Oinez, Araban Euskaraz, Herri Urratsak eta euskara aldarrikatzeko egiten diren antzeko jaiak; baita gizartean hain sona handia eskuratzen duen Korrika ere. Ezin dira ahaztu Euskaraldia, bertso txapelketa entzutetsuak, edo gazteei bideratutako EuskarAbentura. Hortxe daude ere tokian tokiko planak eta programak. Ekimen ederrak eta emankorrak ditugu abian, baina gizartearen zein zatitan dute eragina? Ehuneko hamarrean eta, arrakastatsuenak, heren batengan? Motz gelditzen dira eta, hartara, zaila baino zailagoa izango zaigu euskara dagoen txokotik ateratzea, eta ezinezkoa gure gizartea guztiz euskalduntzea.

Zubiak falta dira euskalgintzaren eta gizarteko bestelako eragileen artean. Ez dira nahikoak bi mundu horiek lotzen dituzten oinezkoen zaldainak edo pasabideak. Euskalgintzaren eragina gizarte zabalera hedatu ahal izateko errei zabaleko zubiak behar ditugu. Adibidez, gizartea eraldatzeko feminismoa izaten ari den bezainbesteko oihartzuna behar du euskarak; edo aldaketa klimatikoak piztu dituen tamainako kezka eta ardura.

Kontuan izan behar dugu ohiko hedabideak eta eremu digitaleko sareak direla egungo gizarte mediatikoan norbanakoen zein gizataldeen agendak ezartzen dituztenak. Gakoa da, beraz, euskalgintzaren eta gizarte zabalaren arteko euskararen komunikazioa areagotzea. Horrek bihurtuko du euskara trending topic gure gizartean eta, horrekin batera, hizkuntza aldaketa hauspotuko da.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


2025-01-29 | Cira Crespo
Ez esan kolonizazioa

Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Glutamatozko grebak

Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.

Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]


Teknologia
Bizitza sistemak

Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]


2025-01-22 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Erosoa

Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]


Eguneraketa berriak daude