Diskurtso parlamentario bikain batek ez du, berez, gauza handirik aldatzen. Negoziazio eta akordio zehaztuek ere ez dakarte, sarritan, adostu dena gero errealitatean gauzatzea. Hauteskundeetan gehiengo zabala lortuta ere, programak ez dira gehienetan betetzen, kanpainan puztu diren globoak, gero botere faktikoen arantzetan zulatu eta hustu egingo bailiran. Zeintzuk dira, orduan, aldaketa politiko eta sozial sakonen klabeak? Galdera hau testuinguru egokian kokatu beharko dugu, erantzun argigarririk lortu nahi badugu. Hasteko, aldatu nahi denaren dimentsioa eta neurria ondo kalibratu beharko ditugu, helburu horietarako aktibatu behar diren indarrak ondo kalkulatzeko.
Frantziako Estatuan Jaka Horien mugimenduak Macronen agintea krisi sakonean jarri eta atzera egin beharrean jarri duena, duela urte eta erdi luze hasi zen, arazo puntual baten inguruan –autoen erregaien prezioaren igoera–, baina hortik beste gai sozial sakonagoetara hedatu da –pentsioak, adibidez– eta itxuraz sendoa eta indartsua zen gobernuan eragin du, mugimenduaren hedadurari eta borrokarako grinari esker. Instituzioen eremutik kanpo, legeei aurka egin eta gaindituz, errepresio gordina jasoaz, baina aurrera doa arrakastaz, eta ez dakigu noraino hel daitekeen.
Bi estrategia desberdin eta, neurri batean, kontrajarri plazaratu dira Kataluniako independentzia zaleen artean: bata, ERCk ordezkatua, elkarrizketaren eta negoziazioaren bidea lehenetsiz, hauteskundeetan emaitza onak lortu ondoren, aurrean eta aurka duen Espainiako Estatuaren jarrera aldatu nahian, eta horretarako gobernu aurrerazalearen osaketa erraztu eta honekin negoziazioak burutu asmoz; bestea, aldiz, JxCat zein CUP alderdiek eta zenbait herri erakundek hauspotua, independentzia lortzeko autodeterminazioaren gauzatzea lortu nahi duena, Espainiako Estatua zein Gobernua aurka izanda ere, horietatik kanpoko palankak lehenetsiz; estatutik kanpoko eremuan jokatuz eta Katalunian bertan herritarren mobilizazioa eta instituzioen desobedientzia bultzatuz. Kasu honetan ere, prozesua irekita dago, bi posizioak lehia bizian dira eta ez dago argi zein bide nagusituko den, baina dagoeneko zenbait ondorio interesgarri atera daiteke bi bide horietako bakoitzak orain arte lortu dituen emaitzen inguruan.
Gurean ere baditugu aztertzeko modukoak, euskal presoak etxeratzearen aldeko mugimendu luze, sakon eta zabala, edo euskal pentsiodunen mugimendu berri indartsua, kasu. Greba orokorrerako deialdia izan dugu, arrazoiz eta motiboz kargatua. Herri mugimenduez gain, nazio osoko sindikatuek ere gurean mobilizazio jarraituaren, grebaren eta borroka grinatsuaren bideari ekiten diote, aldaketa sakonak beharrezkoak direlakoan, eta horiek lortzeko, parlamentarismoa eta elkarrizketa politiko konbentzionalak nahikoa ez diren konbentzimenduan. Galdera da: badago gurean, une honetan, ildo hauekin bat datorren indar politikorik? Ez ote daude bertoko indar politiko guztiak, gaur egun, balizko gobernu progresisten eta hauekiko negoziazio parlamentarioen edo “diskretoen” itxaropen dudazkoan guztiz harrapaturik? Edo bestela esanda, estatu propioa nahi duenak, dagoen estatu-estatus barruan bertan lor ditzake horretarako baliabide nahikoak? Ez al du hortik kanpoko eta gaindiko palanka indartsurik beharko?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]
Valle de Odieta enpresak eta bere filialak (HTN) urteak daramatzate instalazioak handitu nahian, administrazioa ezartzen ari den erregulazio guztien aurka. Epai judizial bati esker, abere kopurua gaur egun baimenduta dituzten hainbat adinetako 7.800 bururaino zabaltzea lortu... [+]
Sanchezi buruz ari gara, joan den ostiralean astindu gintuen kasuaz. Adierazpen askatasuna defendatzen dugu, baita gustuko ez ditugun adierazpenak egiten direnean ere. Askatasun horrek iritzi arrazoituetan eta kontrastatutako datuetan oinarritutako ideiak adierazteko... [+]
Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]
Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]
Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]
Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]
Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]
Ordenagailuaren aurrean orduak ematen zituen gazte horietako bat izan nintzen. Internet bidez munduko beste pertsona eta kultura batzuen pentsamendua, musika eta ikus-entzunezkoak aurkitu zituena. Garai haietan ez zen hain ohikoa Internetera konektaturiko gailu bat izatea,... [+]
Badira gaiak momentuan begiratu ezin ditudanak. Ez dakit gertatzen zaizuen. Eta ezin ditut begiratu iragan izan gabe, susmoa dudalako ezin altxatzeraino itoko nautela, eta gertaeraz gain, gertaerari buruzko letrek ere lehendik ahula zen norbait zapaltzen dutela. Eta uste dut ez... [+]