Lan-eskaintzak eta administrazioa euskalduntzea
Datozen urteotan milaka lanpostu sortuko dira euskal administrazioetan. 80ko hamarkadan instituzio sortu berrietan lanean hasi ziren gazte haiei erretreta hartzeko ordua heldu zaie. Euskaltegietan ere jende ugari hasi zen lanean. Ilusioz beteta zeuden eta, euskal rockak eta garaiko giroak lagunduta, jende mordoa euskalduntzen zuten.
Azkar pasa da denbora eta gazte haiek utziko dituzten postuak bete egin behar dira.
Hizkuntza eskakizunetako “gai” eta “ez gai” horiek fidagarritasun urria dute. Horien ondoan, zergatik ez diogu “gai baina” emaitzei bidea zabaltzen?
Instituzioetako oposaketak prestatzen hasiko dira herritar asko, eta akademiek eta euskaltegiek lan-karga handia izango dugu. Goraino beteko zaizkigu ikasgelak hizkuntza-eskakizuna eskuratzeko helburua duten ikaslez. Iritzi artikuluak milaka, milioika. Txispa handirik gabeko argudioak antolatzailez eta lokailuz josiak. Baldintzak, subjuntiboak eta ahalerak nonahi eta nolanahi txertatuta, ustezko maila baten erakusgarri. Ahozkoan, berriz, kaiolan ezezagun batekiko eztabaida eta bost minutuko monologoa prestatuko dute.
Askok emozio eta sentimenduetatik urrun landuko dute euskara. Alde batetik, ikasleek horixe eskatzen eta aldarrikatzen dutelako sarri, baina, bestetik, irakasleok ere ohitura handia dugu hori egiten. Kohesioaren eta koherentziaren garaian gaude. Baina kontzeptu horiek ez dute zerikusi handirik 80ko kohesio eta koherentziarekin.
Eta horrela ez dugu bermatuko administrazioa euskalduntzea. Gure ikasleentzat oso ezberdina izango da lanean hasi osteko errealitatea. Iritzi artikulu gutxi eta batzarrak eta solasaldiak kafe-makinaren ondoan. Ohitura zaharrek, askoren jarrera eskasek eta batzuen berbetarako erraztasunik ezak ez dute ahalbidetuko euskaraz lan egitea kasu gehienetan.
Hizkuntza eskakizunetako “gai” eta “ez gai” horiek fidagarritasun urria dute. Horien ondoan, zergatik ez diogu “gai baina” emaitzei bidea zabaltzen? Non “baina” horrek “baina trebakuntza programan integratu behar da bere lana euskaraz egiteko gai dela erakutsi arte” esan nahi duen?
Euskaltegiak klaseetan zain egon beharrean, langile horiek arituko diren testuinguruetan arituko lirateke, testu errealak landu eta ikasleei konfiantza eskuratzen lagunduko. Euskaltegiak 80ko hamarkadako ilusio sortzaileak izango lirateke berriro, errealitateari eta emozioei lotuta erakutsiko lukete, eta berriro ere biziberritze prozesuaren motore eraginkorrak bilakatuko lirateke. Baina errealitatea gordina da, eta euskaltegietako lanpostuak betetzeko ez dago lan-eskaintzara aurkeztu nahi duen belaunaldi berririk.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
“18 urte pasatu dira indusketan 400 bat grafito agertu zirenetik, 16 urte froga zientifikorik gabe Lurmen indusketa eremutik kaleratu zutenetik eta 4 urte gaia argitu barik epaiketa egin zenetik eta berdintsu jarraitzen dugula esan genezake: gaia argitu nahi genuenok... [+]
Bizi garen mundu frenetiko zein zorabiagarri honetan, pixkanaka gertatzen diren gizarte-aldaketak batzuetan antzemanezinak, garrantzirik gabekoak edo hutsalak direla iruditzen zaigu. Hala ere, ez da horrela, eta jakitun izan behar dugu tentuz jokatzeko. Horren adibide, azken... [+]
Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]
Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]
Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!
Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]
Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]
Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]
La linterna de diógenes podkastean Miguel Benasayag-egeri egindako elkarrizketan pentsatzen jarraitzeko ideia anitz aurkitu ditut. Tartean, gizakiok teknologiarekin ditugun harremanen inguruan egiten dituen hausnarketak.
Elkarrizketan, alderatzen da gizakion historian... [+]
Ikasle beraren datu berberak hirugarren aldiz jasotzen nituela, esaldi hain erabili horiek baino ez zitzaizkidan etortzen gogora, adimena ere ezerezak apalduta: “Ez gara ezer”, “bizitzak ez dauka zentzurik”, “jainkoak, esaten duten bezain txintxoa... [+]
Erantzukizuna Israelgo Estatu Sionistarena da, bera baita, biztanleriaren zati handi baten, soldadu, kolono eta abarren laguntzarekin, garbiketa etnikoa eta genozidioa egiten ari dena inguruko herrialde eta herrien aurka.
Mendebaldeko estatuek ere laguntzen diete, armak... [+]
Hori esan zidan ikasle ohiak, asko kostata jarri zuen salaketa hilabeteak pasata ez aurrera ez atzera zegoela epaitegian eta, psikologoak aholkatuta, bortxaketa salaketa kendu egin zuela. Eta ni isilik, ezin asmatu zer esan oraindik ere antsietate zantzuak zituen gazteari... [+]
Ez da akaso harrotasun seinale nire aurrean dauden pertsonak pertsona izango ez balira bezala begiratzea? Bai, noski baietz. Baina nola espero dugu bestela besteak ulertzea? Ulertu, behatu, begiratu. Besteak ulertu nahi izateak, ez du jarrera harro hau eskatzen? Ni pertsona... [+]
Urtebete igaro da, diotenez. Ez dut sekula ulertu mendebaldarrok daukagun ohitura harroputz hau: nahiz eta gatazkak ia mende bateko iraunaldia izan, datak nahierara moldatzen ditugu, garrantzia nolanahi oparituz. Azkeneko sasoia ezberdina izan al da beren lurraldean preso... [+]