Eraginkortasunaren izenean
Miles City (Montana, AEB), 1919ko abuztuaren 30ean. Maurice Hilleman mikrobiologoa jaio zen, munduan milioika hildako eragin zituen gripe pandemia betean. Askorentzat ezezaguna izan arren, beste askok diote historian bizitza gehien salbatu dituen pertsona dela.
Hillemanek, guztira, 40 bat txerto garatu zituen, besteak beste, elgorriaren, paperen, errubeolaren, astanafarreriaren, A eta B hepatitisen, meningitisaren eta pneumoniaren aurkakoak. Egungo txerto programetan gomendatu ohi diren 14 txertoetatik 8 hark eginak dira.
Paperen edo hazizurrien aurkako txertoa, esaterako, etxean bertan hasi zen garatzen. Jeryl Lynn alabak hazizurriak harrapatu zituen 1963an eta aitak parotiditis birusaren lagin bat hartu zuen haren eztarritik. 1967an lortu zuen txertoa, hau da, lau urteko lanaren ondoren. Eta 40 txerto merkaturatzeak, lan handiaz gain, prozedura burokratiko astunak –Hillemanek bereziki gorroto zituenak– eta baliabide ekonomiko handiak ere eskatu zizkion. Horregatik, Chicagoko unibertsitatean doktoretza bukatu bezain pronto eremu akademikotik hainbat lan eskaintza egin zizkioten arren, denei uko egin zien, eta hasieratik industriara jo zuen.
Aurkikuntzak jendearengana ahalik eta lasterren iristea nahi zuen eta horretarako baliabideak ez zeuden akademian, industria farmazeutikoan baizik. Hainbat enpresetan aritu zen 1957an Merck konpainiarentzat lanean hasi zen arte. Eta han jardungo zuen erretiroa hartu bitartean.
Maurice Hillemanek milioika bizitza salbatzea zuen helburu eta milioika dolarrez gizendu zuen industria farmazeutikoa.
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Gazteagotan baino lotsa handiagoa dauka, baina horrek ez dio saltsa askotan ibiltzeko gogoa kentzen Leire Zabalza Santestebani (Iruñea, 1990). Beste gauza askoren artean, Motxila 21 musika taldeko kidea da. Nabarmendu du musika gauza asko aldarrikatzeko bide izan... [+]
Miopia gero eta gehiago eta gero eta lehenago ari da garatzen, eta horren arriskua da dioptriak gehitzen joatea eta helduaroan begiari lotutako hainbat gaitz izateko aukerak dezente handitzea. “Eguzki-argia jasotzea inportantea da, eta denbora asko ez igarotzea oso gertu... [+]
Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.
Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.
Alberto Martínez Jaurlaritzarne osasun aholkulariak jakinarazi du erabakia, Gasteizeko Legebiltzarrean. Langile guztiak subrogatuko dituztela ere esan du.
Future Game proiektuak EAEko gazteen osasun mentalaren inguruko ikerketa egin du. 18-35 urteko gazteen %87,7ak osasun mentaleko tratamenduak osasun publikoak bere gain hartu beharko lituzkeela pentsatzen du; %64,5ak osasun mentalaz hitz egitean haien iritzia kontuan hartzen ez... [+]
Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.
Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.
Bost hilabete pasatxo beteko ditu Eusko Jaurlaritzak martxan jarritako Euskadiko Osasun Itunaren Mahaiak, eta martxorako bukatuta nahi zuten eztabaida prozesuaren helmuga bileraz bilera urruntzen doa. Ezarritako metodologiak, mahaira deitutako erakundeen zerrendak, kanpoan... [+]
Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.