Hosto-bidea eta hosto-trufa
Hogeita bost urte eta ehun eta hamazazpi egun igaro dira txoko honetan lehen atala argitaratu zenetik. Mila ehun eta hamaikagarrena duzu hau; bai, banaka-banaka, hamaika hamaikako eta 1111. Makina bat landareren kontu eta komedia ekarri ditut hona; eta ezin konta ahalako berbakizun eta iruzkin jaso izan dut ordainetan irakurle zaretenengandik. Denetatik izan da: askok loreak bota dizkidate; beste batzuek lorontziarekin jo didate lokian, danba! Denekin ni loreko jartzen nintzen.
Milaka lagunen eskuetan eta pantailetan, begietan egoteko asteroko baratze txoko hau ez diruz ordaintzekoa da. Ezkutuko maitalearen gisan hartzen dut irakurlea, zu; eta irrimurrika edo burlaizezko barrez edo algaraka sumatzen zaitut hemengoak leitzen.
Hosto-bide bat eratzen du irakurraldi bakoitzak. Luzaideko esaera da. Esaera eta prozedura, bidea, hosto-bidea. Gauez, hostoekin osatutako bidea eginez lotzen zituzten ezkutuan katramilatuta edo nahasita edo endredatuta eman-hartuan zebiltzan bi lagunen etxeen atariak; eta goizean hostoek argitara ateratzen zuten adiskideen isilgauzaren korapiloa. Hosto-bidea, polita e! Horrelakorik bizitu duenik gustura ezagutuko nuke, hosto-bidekoa.
Hosto-bideari hosto-trufa ere esaten diote. Bide horretatik kanpo dagoen jendearen trufa eta burla eragiten du hosto-xendrak. Izan ere denak inbidiatan, eta bekaizkeria estaltzeko burla eraiki, beti taldearen babesean. Hosto-trufa.
Trufa, baina, ez da soilik irria eta iseka. Trufa lurpeko onddo baten “fruitu antzekoa” ere bada, boilurra. Trufa patata ere bada, lursagarra (Solanum tuberosum). Trufa tupa ere bada, lantzeko lur kaskarrenetako bat. Tupa fruitua ere bada, ezpel-ttupina (Buxus sempervirens). Eta tupa dupa ere bada, upa, edariak eduki eta ontzeko zurezko ontzia.
Nire hauek irakurtzen dituzun bakoitzean gure etxeko atarian hosto-bide bat agertzen da. Hosto-trufa bat eraikitzen da: irri, boilur, fruitu, lursagar, lur sail zail eta upelkada sagardo. Izan ere gure ataritik zenbat bide abiatzen dira? Eta zenbat bidezidor datoz bertara? Hosto-bideak.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua aurkeztu du azaroaren 7an Donostian. Azala, ilea eta gorputzeko hainbat atal garbitzeko eta zaintzeko behar ditugun produktuak guk geuk egiteko argibide eta informazio osoa ematen du liburuak. Auzi hau ez da azalekoa,... [+]
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Mendirik altuenetako okoilu gordeetan. Ziztu biziz haize hotzak zazpi hilabetez neguztatzen duen zokoan. Udan igotzen dituzten azienda saldoek motzean eusten dioten belaze bazterretako zuhaixken altzoan. Bertan ezin biziraunari eutsi eta basoak ere txil egin eta urrun-urrunera... [+]
Sardina bat... bi sardina... topatu ziren...
Atlantikoan, Mediterraneoan, Indikoan, Pazifikoan… Gauez bada, 25-55 metroko sakoneran; egunez sakonago, 100 metrorainokoan, harrapariengandik babesteko.
Udazken betean gaudela arnas bideei erreparatu beharra daukagu, garai honetan ia gehienok izango baitugu katarroren bat. Hori bakarrik denean gustura, arnasbideetako gaitz larriagoak zeharo gaiztotuta dabilzkigulako azkenaldian. Gure artean aurre zaintza egitea ohitura zabaldua... [+]
Urriaren 26an Amillubi kolektibizatutako lurretan auzolana eta Haziak liburuaren aurkezpena egin dituzte. Zestoako Portale Kultur Elkarteak eta Amillubi proiektuak elkarrekin antolatu dute ekitaldia.
Euskal Herrira 2018an iritsi zen. Bertakotu eta euskaldundu den migratu bat gehiago. Ongi etorri. Gutxi batzuk hasieran, izurritea 2023rako.
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Ürx’aphal bat badügü
herrian trixterik,
Nigarrez ari düzü
kaloian barnetik,
Bere lagün maitiaz
beit’izan ützirik:
Kuntsola ezazie,
ziek adixkidik.
Zer da zuretzat sukaldea? Niretzat, suaren tokia, sua dagoen aldea. Etxearen bihotza da, lapikokoa mimoz eta maitasunez prestatzeko lekua. Gero, mahai inguruan jateko, dastatzeko, partekatzeko eta disfrutatzeko tokia. Sasoikoa jateko sukaldera sartuko gara.
EHNE Bizkaiak bultzatutako azterketaren emaitzek baieztatu dute eredu agroekologikoan ekoiztuak diren tomateek berotegi efektuko gasen isurketan, eta batez ere energia kontsumoan, inpaktu txikiagoa dutela eredu agroindustrialean ekoiztuak diren tomateekin alderatuta. Honetan,... [+]
Mugek itotzen gaituzte. Ondo esanda, mugek itotzen naute; izan ere, izango da baten bat zeina mugen estuasunean bertan gozo ederki sentituko den. Ni itotzen naute baina, harrigarria, mugak desegin daitezke. Lursail baten mugak, auzo baten mugak, udal baten mugak, eskualde baten... [+]
Atal honetan behin baino gehiagotan aipatu izan dugu izaki txikien munduan (gurean bezalaxe) itxurak okerrera eramaten gaituela, sarritan. Eta gaur dakarkigun laguna horren adibide garbia da, animalia gutxi izango baita Lurrean itxura ahulagoa edo kalteberagoa duenik. Horrez... [+]
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.