Jeltzaleen mundua ezagutzen duen adiskide batek deitu berri dit, apirilaren 28ko hauteskundeen emaitzen gainean berba egiteko. Harrituta dago: EAJk inoizko emaitzarik onenak lortu ditu, historikoak; bederatzi senatari, sei diputatu, hau da, hamabost lagun Madrilen ongi kolokatuta; Araban lehen aldiz irabazi, Bizkaian beti bezala eta Gipuzkoan ere bai…

Eta hala ere, bere aburuz, jeltzaleak prentsa aurrean agertu zirenean hauteskunde gauean, hitzek gauza bat esaten zuten, eta aurpegiek beste zerbait. Hitzak irabazleenak ziren, baina aurpegiek ez omen zuten hainbesterako poza erakusten: “Hain ohituta al daude irabazten, edo beste zerbaitek kezkatzen zituen?” da bere buruari egiten dion galdera. Sanchezek Ciudadanosekin ituna egingo duela ziurtzat jotzen dutela izan behar omen da jarrera horren erantzuna. Alegia, hala izatera, hauteskunde hauek ekarri dieten paradoxa dela historiako emaitzarik onenekin inoiz baino zeresan gutxiago edukiko dutela Madrilen, Sanchezek eta Albert Riverak bat egiten badute.

Pentsa daiteke segurua dela foralak eta udal hauteskundeak pasa arte ez dugula jakingo zer itun egingo den Madrilen, eta bitarte horretan dena izango dela planta, itxura eta kalamarraren tinta; baina atzo bertan gaztigatu zuen Sanchezek berak ez diola inori atea ixten, non eta “Riverarekin ez” oihuka ari ziren jarraitzaile sutsuen saldo baten aurrean. Espainiako tertuliano zuhur askotxok ere PSOE-Ciudadanos itunaren alde egiten zuen argi eta garbi, atzo bertan, eta oso litekeena da horixe izatea diruak nahi duena, pentsioen erreformarekin eta programa ekonomiko neoliberalaren gainerako neurriekin segitzeko, PSOEren papera erreforma horiek pixka bat galgatzea eta makilatzea izango dela. EH-Bilduk hauteskundeak baino lehen egiten zituen analisietan ere hauxe zen aurreikusten zuten hiru agertokietako bat.

Beste paradoxa bat: Riveraren handinahia da, beharbada, itun hori oztopatzen ahal duena; baldin eta kalkulatzen badu oposiziora pasatuta PSOE desgastatu eta lau urte barru hauteskundeak irabazten ahal dituela. Gizartean sumatzen den giro polarizatuak horretara gonbida lezake. Gaur eskainiko zaiona hartu ez, lau urte barru dena hartuko duelakoan. Betiko dilema, eskura dagoen ondasunaren eta balizkoaren artean aukeratu beharra.

Nafarroan EH-Bildu Bel Pozueta Madrilera eramateko puntuan egon da; laurehun bat boto baino ez ditu falta izan. Geroa Baiko Koldo Martinez Voxen pare geratu da, gutxi gorabehera. Dagoeneko alferrekoak dira “gogoetarako deiak” eta horrelakoak, aski argi baita elite politikoek ez dutela kalearen sentimendua aintzat hartzen. Otoitz egitea baino ez zaigu geratzen, foru eta udal hauteskundeetan botoa bestela ematen dela diotenek arrazoia izan dezaten.