Espektro bat euskal letretan
Ezagutzaren matazak liburuari buruz hitz egiteko dramatikoegi jarriz gero kritika hau hasiko nuke esanez: “Espektro bat dabil euskal letren plazan”. Misterioa jarraian argituko nuke: “Espektro hori da sorkuntza kolektiboa”. Alta, ez dago dramatiko jartzeko beharrik eta agian adibide xinple batzuk aski dira esan nahi dudana adierazteko.
Ezagutzaren matazak Emaginek kolektiboki sortutako liburua da, baina ez da gisako bakarra. Badago adibidez Bilgune Feministaren Trans-sexualitateak. Kontua feminismoan bukatzen dela uste duenak laster aurkituko du Gasteizko Gaztetxeak urteurrenaren aitzakiarekin idatzitako liburua. Tendentzia herri mugimenduetara mugatzeko tentatuta dagoena ere erratuta legoke. Hor daude adibidez, Txakur Gorriako lagunak eta Tupust komikia. Eta tira, irakurtzen zabiltzan Argia honek ere ez dauka zuzendaririk ardurak taldearen artean banatu dituztelako.
Agian merezi du pentsatzea ari dela zerbait gertatzen euskal letren plazan, eta zerbait horren baitan, Ezagutzaren matazak-ek kokagune bereizitik hitz egiten duela. Izan ere, besteek ez bezala, ezagutza kolektibo hori eraikitzeko moduetan jartzen du arreta Emaginen testuak. Hortaz, ez soilik kolektibotik, baizik eta kolektiboaz hitz egiten digu. Emantzipazioaz, herrigintzaz, akademiatik sortutakoen kezkez, metodologia feministaz, kidetzeko beharraz, erabateko autonomiaren mitoaz eta aditu eta arituen bereizketaz jantziko da irakurlea kapitulu ezberdinetan zehar.
Sarrera eta ondorioez gain, liburuak bi atal nagusi ditu. Matazaren hari-muturrak atalean irakurleak lekukoaren tokia hartzen du. Testuak lortzen du Emagineko lan saio batean parte hartzen ari zarela sentiaraztea beste hamar kiderekin batera. Hari bilketak kapituluak lau ikerle-aktibistarekin kontrastatzen ditu esandakoak. Hemen ere irakurlea zuzeneko ikusle sentitzen da ezagutza kolektiboaren eraikuntzan.
Nik neuk gozatua hartu dut liburua irakurtzen. Iruditu zait pentsamendu kritikoa nondik dabilen eta norantz doan ezagutzeko aukera paregabea dela. Eta aukera da liburuak egiten digun deiari erantzun eta lekuko izatetik parte hartzaile izatera igarotzeko.
Dragoiak eguzkia IRENTSI zuenekoa
Aksinja Kermauner
Alberdania, 2024
-------------------------------------------------------
Hamarnaka liburu idatzi ditu Aksinja Kermauner idazle esloveniarrak. Euskaraz plazaratutako lehenengoa dugu hau, Patxi Zubizarretak itzulia eta... [+]
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]