“Zergatik galdu dugu elikagai basatiekiko fedea?”. Galdera hori zuzentzen dio publikoari Cesar Lema Costas biologoak bere hitzaldien hasieran. Manual de cocina bellotera para la era postpetrolera (Nola egin ezkur sukaldaritza, prestatzeko petrolio aro osteko bizitza) liburuaren egilea Euskal Herrian izan berri da bere azken lana aurkezten. Goiabe Sukaldeko kideek Getariako San Prudentzioko Lagunak elkartearekin eta Basarerekin elkarlanean antolatu dute “Ezkurra Basotik-Ahora” ekimena. Egun osoko egitaraua egin zuten abenduaren 8an.
Basa landareen zaporea (ber)ikasten
“Gure arbasoek milaka urtez ezkurrak jan bazituzten, nola da posible egun guk ezin jan izatea?”. Ezkurra elikagai basatia da, Lemak azaltzen duenez, eta gu geroz eta etxekotuago gaude. Hori izan daiteke arrazoi nagusietakoa. Biologoak ez du zalantzarik, ordea, ezkurra urteetan baztertua izanaren atzean interes politikoak ere badaudela.
Goiabe Sukaldeko Asier Bastarrika Gorostiza eta Leire Albisu Iriarte aspaldi hasi ziren basa landareekin esperimentatzen: “Ikusten baitugu landare batzuk sortzeko lan egiten dugula baina natura etengabe ari zaigula beste landare batzuk eskaintzen”. Basa landareei –”belar txarrak” deituak sarri– eta ezkurrari balioa ematea izan da ekimenaren helburuetako bat, baina baita bestelako baso eredu bat posible eta interesgarria dela erakustea ere.
Teoriatik praktikara jauzi
Ezkurraren inguruan antolatutako egunean zehar izan zuten hurbildutakoek zer ikusia, zer ikasia eta zer dastatua. San Prudentziotik gertuko baso batean ibilaldia egin zuten goizean Lemaren azalpenek lagunduta. Gero, biologoaren hitzaldia izan zuten ezkurraren inguruan: fruituaren kokapen historikoa, azalpen nutrizionalak eta alde praktikoa azaldu zituen; ezkurrari taninoak nola kendu eta jangarria izan dadin nola tratatu, hain zuzen.
Bukatzeko, hamaiketako berezia izan zuten parte hartzaileek: ezkurrekin eta basa landareekin egindako “sorgin zopa”, ezkur kafea, ezkur ogia, ezkurrarekin egindako gaileta gaziak… Ehundik gora pertsonak hartu zuen parte. Anarkronikus taldea aritu zen Erdi Aroko musikarekin festa alaitzen.
Aurrerantzean zer? Orain arteko martxari jarraituko diote Goiabeko Sukaldeko kideek: “Gu mantso goaz, baina honetan esperimentatzen jarraituko dugu modu apalean, eta ikusiko dugu zer ateratzen den”.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Urteak daramatza Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkarteak (BLE) bioaniztasun landatuaren inguruan lanean. “Hainbat proiekdu ditugu abian, eta horietako bat baratzeko hazien ingurukoa da”, azaldu du Nico Mendiboure Hazi Sareko kideak. Duela lau bat urte hasi... [+]
Nekazaritzan trebatzeko eta proiektu propioak abiatu aurretik ekoizpenean eta merkaturatzean norbere burua probatzeko, abian dira gurean nekazaritzako hainbat test gune. Araban, 2023an abiatu zuten Aleko nekazaritzako test gunea, baina, antzeko egitasmo gehienekin alderatuta,... [+]
Itsason (Gipuzkoa) elkarren ondoan dauden bi baserri dira Urteaga eta Urkulegi, duela zenbait urte elkartu eta proiektu bateratua martxan jarri zutenak. “Bi baserriak elkartu eta ekoizpen proiektua abiatu genuen, eta 2011tik dedikazio osoarekin ari naiz honetan”,... [+]
Urteak daramatza martxan Ipar Euskal Herrian Trebatu elkarteak, laborantzan proiektua abiatu nahi duten pertsonek aurrez trebatzeko aukera izan dezaten. Ipar Euskal Herriko proiektua eredutzat hartuta eta ideia berari tiraka, Gipuzkoan ere izen bereko elkartea sortu dute aurten... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.