Elikadura burujabetza Nafarroako Parlamentura
Ezohiko itxura hartu zuen maiatzaren 15ean Nafarroako Parlamentuko hemizikloak: Mundubatek, Mugarik Gabe Nafarroak eta IPESek antolatuta, II. Elikadura Burujabetzaren Parlamentua egin zuten bertan. Nekazari eta ekoizle txikiek, Udaletako zinegotziek, INTIA Nafarroako Nekazaritzako Elikagaien Teknologien eta Azpiegituren Institutuko ordezkariek nahiz kontsumo talde eta hainbat kolektibotako kideek bete zituzten parlamentuko eserlekuak egun horretan, parlamentariekin batera.
Bi urteko prozesuaren emaitza
Iaz hasi ziren elkarteak Nafarroan zehar, merindadez merindade, elikadura burujabetzaren gaineko saioak egiten. Gobernantza lokal eta eraldatzailea elikadura burujabetza eta genero berdintasun gakoekin izenburupean, zonalde bakoitzeko ekoizle, udaletxe, elkarte, garapen agentzia eta bestelako eragileekin elkartu ziren bertako errealitateen gainean hausnartzeko.
Segituan ohartu ziren, merindade batetik bestera mugituta ere, antzeko arazoak zituztela. “Merindade guztietako egoerek partekatzen dituzte gauza asko, esaterako, nekazari txikia desagertzen ari dela bizirauteko geroz eta zailtasun gehiago dituelako”. Urteetan bultzatu diren nekazaritza politikek eta merkatuaren joerek zerikusi zuzena dute egoera horrekin, Gotzone Sestorain prozesuko eta parlamentuko partaide eta ekoizlearen ustez.
Elikadura osasuntsua, herrien biziraupena eta justizia soziala
Merindade guztietako diagnostikoen aurkezpena egin eta gero, Nafarroako Gobernuari zuzenean hainbat neurri har ditzala eskatzeko erabili zuten partaideek Elikadura Burujabetzaren II. Parlamentua. Zer neurri? Lurra azpiegitura erraldoietatik eta espekulaziotik babestea, elikadura burujabetzaren gaineko formazioa bultzatzea, tokiko elikadura publikoak lantzen jarraitzea, indartzea eta koordinatzea, nekazaritzako eta abeltzantzako lege higieniko-sanitarioak ekoizle eta eraldatzaile txikien profilera egokitzea eta salmenta zuzenaren legea garatzea eta gazteak nekazaritzan sartu ahal izateko baldintzak malgutzea, besteren artean.
Azken batean, nekazaritza eta abeltzaintza politikak euren eredura egokitzea izan da parte-hartzaileen eskari nagusia. “Nafarroan badira tokiak husten ari direnak, eta belaunaldien arteko erreleboa emateko nahitaezkoak dira horrelako politikak lehenbailehen martxan jartzea”, dio Sestorainek. Behe Nafarroako merindadeko ordezkaria ere izan zuten bertan: Euskal Herriko Laborantza Ganbarako kide batek azken urteetan Ipar Euskal Herrian martxan jarri dituzten proiektuak eta egin duten bidea azaldu zuen parlamentuan. Hegoaldeko lurraldean bide hori hasi besterik ez da egin…
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]
Bigarren urtez segidan hartu du Habelarte baserritarren elkarteak Leitzako festetan, Gaztetxean, afariak emateko ardura. Nafarroako Mendialdeko ekoizle agroekologikoen produktuekin osatu dute eguneroko eskaintza, eta ehunka lagun pasatu dira abuztuaren 10etik 14ra haien... [+]
Aurreko urte bukaeran Elizondoko zahar-etxearen kudeaketa publifikatzeko jauzia eman zuen Baztango Udalak, eta geroztik, haren esku gelditu da egoitzaren antolaketa. Eskualdaketa horrekin batera, elikaduraren alorrean eraldaketa sustatzea izan da udalaren erabakietako bat... [+]
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]