Manifestazio guziek ez dute zapore berdina. Maiatzaren 4an ikastolen kexua ozen adierazteko antolatutakoak sentsazio goxo batekin utzi gaitu. 7.000 haur, guraso, irakasle, langile eta euskaltzale bildu ginen, danborrada alai eta koloretsu baten bidez, Paristik datorren jazarpenari erantzuteko. Lapurdi, Baxenabarre eta Zuberoko 36 ikastolak alerta gorrian dira. Aldi honetan irakasle postuak dira jokoan. 230 ikasle gehiago izanen dira ikastoletan datorren ikasturtean. 25 irakasle postu berri beharrezkoak dira baina Akademia ikuskariak Seaskari jakinarazi dio posturik ez zuela sortuko.  

Irakasle postu eskasak hezkuntzaren kalitatean izanen du eragin zuzena eta ikastolen 2/3a hunkitua izango da. Konkretuki, irakasle gutxiagorekin ikasle gehiago metatuko dira ikasgelaka. 45 ikasleko gelekin, arreta gehien behar dutenak izango dira lehen kaltetuak: ahalmen urriko haurrak hasteko, ikastolatik kanpo euskararik entzuten ez duten ikasleak ondotik, eskola-zailtasunetan direnak bukatzeko.

Funtsean, Estatuaren piko hori iraganeko serie luze baten segida besterik ez da. Atzo, Falloux legearen mamua astinduz, ikastolak baliabide publikoekin laguntzea oztopatzen zuten. Gaur azterketak euskaraz aurkeztea debekatzen dute. Bihar, irakasle postuak izoztu nahi dituzte. Gure hizkuntzak jomugan dira Parisko goi-funtzionario eta erabakitzaileentzat. Eta euskarak duen transmisio kanalik eraginkorrena, gaur egun Ipar Euskal Herrian ikastolak dira.

13.500 ikaslek ikasten dute euskara(z) eskoletan Ipar Euskal Herrian. %25 ikastoletan eskolatuak dira, eta %75 ikastetxe publiko edo giristinoetan ordu parekotasunean edo 3-6 urte artean irakaskuntza denbora osoa euskaraz segituz. Azken hogei urteetan, euskararen familia transmisioa hamar puntuz apaldu dela jakinik, eredu guziak (ikastola, publikoa, giristinoa) dira beharrezkoak... baina hizkuntzaren transmititzeko bakarra da eraginkorra. Haurrak erabat euskalduntzen dituen eredu bakarra ikastola da. Egiazko murgiltzea proposatzen duen eredu bakarra ikastola da. Eta azken hamairu urteetan %80ko hazkundea izan duen eredu bakarra ikastola da. Hori guzia Parisen badakite eta progresio hori oztopatu nahi dute.

Gurean ere, ikastolako gurasoen perfila asko aldatu da azken urteetan. Nostalgia pittin batekin, sekulan existitu ez den ikastola bat idealizatzeko tentazioa azkarra da. Baina agerikoa da herri honek ikastolekiko duen atxikimendua eta Seaskaren mobilizazio gaitasuna oraindik azkarrak direla. Bataila hori ez da lehena eta hau ere irabazi beharko dugu. Berreskuratze bidean, euskarak baitezpadako bidelagun dituelako ikastola humano, herritar eta eraldatzaileak.