Orrialde honetan idaztea proposatu zidatenean hainbat dudak harrapatu ninduen, gauza bat ebatzi behar nuen oroz gainetik. Sailean nor ordezkatzen nuen, ahots maskulinoen aldean ahots femeninoen pisua ezagutu nahi nuen. Erantzuna egokia izan zen.
Inork ez dezala pentsa, idazteko aukera eman zidatela nire pribilegioen oso kontzientea naizelako, aitzitik, lagun feminista bati aspaldian entzun nizkion hitz hauek burrunba egin zidaten: “Zure ustez, zer egin dezakegu gizonok borroka horretan laguntzeko?”, galdetu nion. Haren erantzuna zorrotza izan zen: “Hobe duzu pentsatzea zer ez duzun egin behar, aurrera egin dezagun oztopo ez izateko”. Kontraesanak biderkatu zitzaizkidan.
Gizon gaztearen erosotasunean bizitzen ohituta nago. Zuria, heterosexuala eta ekonomikoki egoera sozial egonkor batean bizi naiz, habitatzen dugun gizarte kapitalistarentzat produktiboa eta baliagarria. Zerbaitek –edo norbaitek– eskaintzari muzin egitea eskatzen zidan, nire luxuzko etxea apurtu nezan. Hausnartzeko txokora alboratu eta burua makurtu nuen. Nire aurrerapausoek gutxiesten zuten jende horri guztiari aurrea hartu baino lehen, atzera egitea aurreratzea izan daitekeela ulertu nahi nuen.
Eguneroko bizipenak ekarri nituen akordura. Gure arteko gehienok profitatzen ditugun episodioak, eskura ditugun hamaika modu menperatzaile matxista sotilak. Esate baterako, familiako irudiak. Berauetan ama, arreba, izeba edo amona janaria atontzen agertzen dira, etxea garbitzen, galtzontziloak ikuzten edo pertsona guztien zaintza bermatzeko denbora hartzen. Guk ostera, betebehar horietarako guztietarako ez dugu beta hartu nahi.
Gauza gehiagoz ere gogoratu nintzen: gure harreman sexu-afektiboez, biktima bihurtzeko erabili izaten ditugun gure segurtasun gabeziez, gure hauskortasunak ezkutatzen dituzten harremanak bultzatzeko moduez. Areago, jeloskeria erabili dugun aldi bakoitzean, gure kontrola handitzeko eta erabakitzeko beren eskubidea gutxitzeko gure jokamoldeez, baita ika-mika bat eragiten dugun aldiro, gure gizontasunak argi eta garbi azaltzea oztopatzen digun arreta lortzeko jarreraz ere.
Gure arteko ituna bertan behera utzi dute eta harreman arauak betiko aldatu. Hara, guztiz garbi ez bazegon: ez gaituzte behar! Ez greba antolatzeko, ezta mundua geldiarazteko ere
Ikusten duzue? Inkontzienteki, pluralaren lehen pertsonan idazten jarraitzen dut. Aski da! Nork bere ardura hartzea ezin da horren zaila izan, gainerakoek egiten dutena aintzat hartuz gero. Atea ireki eta nire kolektiboaren batzarrean leku hartu dut. Berriz ere, lankide emakumezko bati hitza kendu diot, nirea berea baino garrantzitsuagoa bailitzan. Lasaitu naiz, txanda hartzeko beste bederen, esan dutena errepika dezaten behar dut, defendatzen dudan jarrera argi eta garbi gera dadin une oro. Artean, nire parte-hartzea oraindik amaitu gabe, nire burua agertzen duten lanetan izena eman nahi dut, ez dezala inork ahaztu militante ona naizela, une oro gizon prestua naizela denek ikus dezaten.
Anabasa gaitzean sartzen ari naiz. Eta honezkero nire burua feministatzat neukan! Maskulinotasun ez-hegemoniko berrien praktikatzailea, gizon dekonstruitua. Gainera, orain gure burua aliatutzat daukagu, haatik, gustatu edo ez gustatu, gerra madarikatu baten borreroak gara. Gaur lokartzea kostatuko zait. Inork ez dit etxeko atariraino jarraitu, ez naiz ere maite omen nauen morroi baten beldur, hala ere, iragan martxoaren 8az geroztik, gizonok ere hats hori sentitzen hasi gara gure gibelean, ezta?
Gure arteko ituna bertan behera utzi dute eta harreman arauak betiko aldatu. Hara, guztiz garbi ez bazegon: ez gaituzte behar! Ez greba antolatzeko, ezta mundua geldiarazteko ere. Ez gaituzte familia nuklearraren ereduaz kanpoko bestelako familia bat osatzeko behar, ezta harreman libre askeak eta eraldatzaileak eratzeko ere; eta zer esanik ez, ez gaituzte behar benetako mugimendu sozial sendoak eta emantzipatzaileak eraikitzeko.
Aitzitik, juxtu kontrakoa. Behatu, isildu eta entzuteko zer ikasi franko dugu. Des-ikasteko bide luzea daukagu euren askatasuneranzko bidea oztopatzen duten harritzarrak ez izateko. Ausartu gaitezen elikatu dugun statu quo sostengaezin honen mekanismo eta jukutriei uko egiten. Ez egile, ez konplize: gurea deusezta dezagun eta armak eman, bizitzak bestelako bide bat eskatzen du.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
Usaian bezala, agertu ziren baratze zokotik, Mercedesa pasaiaren erdian berean aparkaturik, errotak ez zikintzeko belar eta istiletan, eta jin ziren atarirainoko bidexkan gaindi, triki-traka, plater handi bat eskutan. Usaian bezala, ageri zen la bûche prestatu zutela... [+]
Udazkena amaitzen den ber, Euskararen Egunean, euskararen urtaroan edo Durangoko Azokan beleak agertzen dira. Euskararen erabileraren inkesta soziolinguistikoen emaitzez jakitun, "politically correct" ariketak ez du inor harritzen jada. Ttattarrik gabe, cool eta irria... [+]