Tuterako tomate “itsusiaren” festa
Duela hamar urte hasi ziren Tuterako Remigio Ostatuko kideak tomate “itsusiaren” lehiaketa antolatzen. “Gure inguruko baratzeetan izarra zen tomate mota hori desagertzen ari zela ikusi genuen, eta hori ekidin eta produktuari balioa eman nahi genion” azaldu du Luis Salcedo Irala ostatuko arduradun eta lehiaketaren antolatzaileak. Aurten, gainera, berrikuntzak egon dira tomate festan: lehiaketa izatetik Tuterako Tomate Itsusiaren I. Asteburua izatera pasatu da ekimena.
Itxurak ez omen du inporta… edo bai?
“Tuterako itsusia” bezala ezaguna, marmande barietateko antzinako tomatea da lehiaketako protagonista. 1980-90eko hamarkadetan, garraiorako gogorragoa zen tomatea nagusitu zen merkatuan, azal leun eta politekoa. “Garai hartan estetikak garrantzia handiagoa zuen zaporeak baino, eta hemen laborariak esaten hasi ziren: ‘tomate hau ez digute hartzen itsusia delako’”, kontatu du Salcedok. Horrela irabazi zuen “itsusi” ezizena Tuterako tomateak.
Lehiaketan, gainera, tomaterik onenari ez ezik itsusienari ere ematen diote saria. “Bi kategoria dauzkagu: lehenengoan tomate itsusiena bilatzen da, eta publikoa bera da epaimahaia. Bigarrenean, tomaterik onenarenean, epaimahai bereziak hartzen du parte”.
Tomate lehiaketatik tomate festara
Irailaren 1ean eta 2an herriko merkatuan izan zuten zer ikusi eta zer egina herritarrek: Helianto elkarteak haurrentzako tomate haziak ateratzen ikasteko tailerra antolatu zuen, NNPEK Nafarroako Nekazaritzako Produkzio Ekologikoaren Kontseiluak tomate ekologikoa eta konbentzionala alderatzeko dastaketa egin zuen, salmorejo eta olio ekologikoaren dastaketa izan zuten ondoren, baita tomate errezetak prestatzen ikasteko sukaldaritza tailerra ere, Basque Culinary Centerrek emana.
Zaporea ezin delako itxuratik neurtu, jarrai dezatela tuterarrek euren baratzeetan tomaterik itsusienak ereiten!
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Herritarrak elkarren artean saretzea eta bizitza sozialerako espazioak bultzatzea da Xiberoko Kolektiboa elkartearen lan ildoetako bat. Bide horretan, baratze kolektiboa sortzeko aukera suertatu zitzaien 2020an Maulen, eta zalantzarik gabe, proiektuari ekitea erabaki zuten... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]
Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Garbiñe Larreak Kosmetikoak sendabelarrekin liburua argitaratu berri du ARGIArekin. "Egin ezazu zuk zeuk" filosofia kosmetikoen mundura ekarrita, egunerokoan behar diren produktuak egiteko liburu teoriko-praktikoa da. Eskuragarri dago azoka.argia.eus webgunean.
Naturopatiaren eta iridiologiaren mundutik iritsi zen Eztizen Agirresarobe Pineda ezkiotarra kosmetika naturalaren mundura: “Hirugarren urtea dut naturopatia eta iridiologia ikasketetan, baina lehenagotik ere egiten nituen ukenduak, kakaoak, eta antzekoak”, azaldu... [+]
Umetatik baserrian bizi izan dira Gillen eta Bittor Abrego Arlegi anaiak, Lizarraldean, Iguzkitza herrian. Familia abeltzaina izan da haiena baina baserria eta lursailak haien esku gelditu zirenean, proiektuari buelta bat ematea erabaki zuten bi anaiek: “Lur zatia eta... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
EAEko ekoizpen ekologikoaren kontseilua da ENEEK-Ekolurra, eta zertifikazioaz gain, eredu ekologikoaren aldeko sustapen lana ere egiten du elkarteak. “Gaur egun, argi ikusten dugu etorkizuneko eredua dela ekoizpen ekologikoa, eta badagoela honi buruzko informazioa emateko... [+]
Urteak dira Bergaran kontsumoaz eta lehen sektoreaz lanketa zabala egiten hasi zirela. Ereindajan kooperatibaren eta Elikadura Mahaiaren sorrerak bultzada izan ziren lanketa orokor horretan. Azken urteotan, azoka plazaren inguruko hausnarketa prozesuan buru-belarri aritu dira... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]
Nafarroako Hazialdekoren, Ipar Euskal Herriko Biharko Lurraren Elkartearen (BLE) eta Gipuzkoako Biolurren arteko elkarlanetik sortu berri da HoBBea, mugaz gaindiko proiektua. “Garien bueltan bagenuen aspalditik harremana gure artean, baina, nolabait, harreman horiek... [+]