EKH
Artikulu hau lapurreta da. Iker Armentia kazetari gasteiztarrak erabilitako kontzeptua hartu dut (bere baimenik gabe, gainera) eta lerro hauetan garatuko dut.
Orain dela urte bat, hemen bertan, Espainia ez ote zen navarrizatzen ari galdetzen nion nire buruari. Jakina denez, Korralito Foralaren jabeak konturatu ziren kontuak ez zitzaizkiela betiko aterako, eta gaztatxoaren teoria sasizientifikoa baliatuz, basko-gaiztoak Diputazioaren Jauregitik urrun mantentzeko hil ala biziko helburuari ekin zioten. Joko-zelaia hain modu zorrotzez markaturik, ez zuten kontuan hartu beste aldean utzitako gune erabat askea geratzen zela: Lurralde komantxea.
Zer zen susmatu ere ezin genuena? Euskal Autonomia Erkidegoko bilakaera politikoa: joko-zelai politikoa bitan zatitu da nahi gabe. Nafarroan gertatu zen fenomeno bera hemen dago, ezustean gainera (askorentzat behintzat)
Bide batez, joko-zelaia politikoa bitan zatitu zuten: gehiengo elektorala euren alde zegoen bitartean, arazorik ez... Baina proportzio hura iraultzen joan zen, pixkanaka, 2015ean Nafarroako Gobernua galdu arte.
Orain dela urtebeteko artikulu hartan, ea bilakaera berbera Espainian ere gertatuko zen galdetzen nuen. Auskalo...
Zer zen susmatu ere ezin genuena? Euskal Autonomia Erkidegoko bilakaera politikoa: joko-zelaia politikoa bitan zatitu da nahi gabe. Nafarroan gertatu zen fenomeno bera hemen dago, ezustean gainera (askorentzat behintzat).
Aste gutxitan, EAJren posizio historikoa eskuinera mugitu da. Zentraltasun hegemoniko eta ahalguztidun izatetik, joko-zelaiaren txoko batean (txoko handia, ez pentsa) egotera igaro da. Historikoki, gainerako alderdi guztiak EAJren atzetik ibili dira akordio baten eske, eta han-hemenka, noizbait, den-denek jeltzaleekin zerbait sinatu dute: EAJ erdigunean, eta besteak bere inguruan, txandaren zain.
Historikoki, ia edozein euskal-autonomia-erkidegotarrak EAJren aldeko botoa eman ahal izan du, ala ematear egon da, ala aintzat hartu du... Ez zen, inolaz ere, aukera pentsaezina. Ia inorentzat.
Baina EAEko azken aurrekontuen argazkiak lurrikara eragin du: EAJ, PSE eta PP hirukotea, joko-zelaiaren alde batean kokatu dira, eta ezkerreko alderdiak, bestean (agian kontziente izan gabe).
Eta dirudienez, luze joko du. Eta sakon (Madrileko Kongresura begiratu baino ez da behar). EAJ + PSE + PP = EKH.
(Euskal Koalizio Handia)
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]