Hitzak mutu (Hasier Etxeberria in memoriam)

  • “Batzuetan iruditzen zait lerro hauetan aurkitzen dudala nire bidea eta, bestetan, hementxe galtzen naizela zeharo, hitz alfer hauen artean. Iruditzen zait, baita ere, gertatzen zaizkidan gauzetatik libratzeko baino, gehiago balio dutela gauzak benetan gerta dakizkidan. Erran nahi dut, La Rochefoucauld-en ezpaletik, koaderno honetan izendatzen ditudanean bakarrik gertatzen direla errealitatean gauza guztiak. Inoiz idatziko ez banitu, ez ziratekeela. Hori izango da literatura, horixe idazlearen lan betierekoa: arnasten duena paperera itzultzea”.
    Hasier Etxeberria, Mutuaren hitzak

1.700 biztanle omen ditu euskal letren errepublikak (Bernardo Atxaga dixit) eta albistea W. H. Audenen testu baten bidez eman da, erlojuak geratu eta telefonoa deskonektatzeko eskatzen duen poema hura, eta txakurrari hezur mamitsu bat eman diezaiotela, zaunkarik egin ez dezan; eta pianoak isilarazi, eta hilkutxa atera dezatela danbolin hots isilez; eta hegazkinek kexuz idatz dezatela honako mezu hau zeruan: hil egin da.

Hasier Etxeberriak berak eman zuen sufritzen zuen minbiziaren berri ZuZeun eta geroztik gertatzen zitzaionaz informatzen jarraitu du. Martxoaren 3an Twitterren argitaratutako mezu batek deskribatzen du gaitzaren kontra egin duen borrokaren tamaina: “Kriston atsegina emango lidake lapitz berri bat erditik apurtzeak, krak, baina ezin dut: ez daukat indarrik. Bihar, agian”. Eta hurrengo eguneko mezua, esperantza txiki bat, puskatutako arkatz baten argazkiaren ondoan bost hitz: “Gaur bai, egin du krak”.

Asko esan da Hasier Etxeberriari buruz eta asko esango da oraindik, ez baitzuen inor indiferente uzten

Azkeneraino borrokatuta, martxoaren 29arekin joan da bere dimentsio guztietan: kazetaria eta idazlea, noski, baina baita eragilea ere –gogoratu 2006ko su-etenaren garaian Milakabilaka ekimeneko bozeramaile; edo Guggenheim zabaltzekotan zenean Kultur Kezka taldean–; arte eta gastronomia-kontuak euskaraz dibulgatzen enpeinu asko jarritakoa; eta bizi zalea, Mikel Maioz lagunak Euskadi Irratian gogora ekarri duenez: “Lagunontzat hori baino hoberik ez dago, bizitza asko maite duen pertsona bat inguruan daukazunean zu ere partaide egiten zaitu”. 

Asko esan da Hasier Etxeberriari buruz, egin duen ibilbideaz, euskal kulturan betetzen zuen lekuaz, saltsa batean edo bestean berarekin tokatu ginenokin izandako solasaldiez. Eta asko esango da, ez baitzuen inor indiferente uzten, ezin zuen: bazituen iritziak; zurikeriarik berriz, ez. Halako liburu ez zitzaiola gustatzen? Idazleari zuzenean esango zion. Kontrara ere bai: atsegin zuen nobela ondo aupatzeaz arduratuko zen.

Eztabaidarako gaia jartzen abila, gauzak egiteko estilo baten jabe, idatzi duen literaturak bezainbesteko balioa dute Sautrelan urtetan egindako lanak eta Bost idazlek, zeinak lagundu zuen gure literaturaren idazle kanonikoak zedarritzen, jakinda kanonak beti direla debaterako gai, baina norbaitek jarri behar duela eztabaida abiatuko duen puntua. Duela 15 urte argitaratua izan arren, erreferentziazko lana izaten jarraitzen du. Ez da kasualitatea.

Ezta hil denean zenbat espezietako jendeek sentitu duten haren galera ere. “Gutako bat zen”, dio narratzaileak Joseph Conraden Lord Jimen. Gutako bat Hasier, eta ez nolanahikoa.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Kultura
Julen Goldarazena, 'Flako Fonki'. Xakea eta jotak
“Ez dakit euskara hobetu dudan edo lotsa galdu, baina horrek oso pozik jartzen nau”

Aurretik bistaz ezagutzen banuen ere, musikaren munduak hurbildu gaitu Julen Goldarazena eta biok. Segituan ezagutu nuen Flako Chill Mafiak erakusten zuen irudi horretatik harago eta horrek baldintzatu dizkit, hein handi batean, proiektuarekiko harremana eta iritzia. Lauzpabost... [+]


2025-02-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxeko komuna

Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]


Auzi eta erronka ugari izango dituzte gogoetagai Amikuzeko Otsail Ostegunetan

Otsailaren 6an hasi eta 27ra bitarte, lau ekitaldi antolatu dituzte Donapaleun. Lehena herriko etxean iraganen da, eta ondokoak Bideak gunean.


Haurrek Debako liburutegian jasaten duten bazterketaren aurrean esku hartzeko eskatu diote Jaurlaritzari

Liburutegi publikoak kudeatzearen ardura duen EAEko Liburutegi Zerbitzura gutun bidalketa masiboa egin dute Debako hainbat herritarrek, herriko liburutegiko araudi diskriminatzailearen aurrean esku har dezala eskatzeko. 6 urtetik beherakoek egunean ordubetez baino ezin dute... [+]


Greenpeace-k Guggenheim museoan Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu du

Igande arratsaldean Greenpeace-ko 30 kide inguruk Urdaibaiko proiektuaren kontrako ekintza burutu dute Bilboko Guggenheim museoan. Hamar landare eta animalia-espezie errepresentatu dituzte.


2025-02-03 | Euskal Irratiak
Antton Luku
“Egiazko urtats da inauterien momentua”

Duela hemeretzi urte berpiztu zen libertimenduen usadioa Donibane Garazin. Antton Lukuk abiatu zuen mugimendu hori, eta bi hamarkadetan, Ipar Euskal Herriko herri desberdinetara ez ezik, Hegoaldera ere hedatu da.


'Arizona' antzezlana
Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]


Betiereko Wagner

'Tristan und Isolde' opera

Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]


2025-01-30 | Iker Barandiaran
Gure iragan eta oinarria testuinguruan

Fiesta y rebeldía. Historia oral del Rock Radical Vasco
Javier 'Jerry' Corral
Liburuak, 2025

------------------------------------------------

Javier Corral ‘Jerry’ EHUko Kazetaritzako lehen promozioko ikaslea izan zen, Euskal Herriko rock... [+]


Itsasoak ere baditu mila aurpegi

Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022

--------------------------------------------

Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]


2025-01-30 | Gorka Intxausti
Zenbat dira 30 urte?

Dena
NOIZ: urtarrilaren 18an.
NON: Gasteizko Jimmy Jazz aretoan.

----------------------------------------------

Galdera bat dabilkit buruan azken aldian: zenbat aldatzen dira gauzak 30 urtetan? Bai, irakurle, asmatu duzu: hiru hamarkada bete berri ditut. Laugarren... [+]


2025-01-30 | Gedar
Otsailaren 12an epaituko dute Raimundo El Canastero taldea

Lizarrako Udalaren jarrera autoritarioa salatzeko sortu zuten Beef D'Alda abestia, eta horren harira auzipetu dituzte. Adierazpen askatasuna aldarrikatzeaz gain, otsailaren 8rako egitarau bat antolatzen ari dela jakinarazi du musika taldeak.


Sarah Babiker. Gurpiletik atera
“Abiadura honetan ezin diegu eutsi berez funtsezkoak diren gauza batzuei”

Hirietako egunerokoa interesatzen zaio Sarah Babiker kazetariari; ez, ordea, postaletako irudia, baizik eta auzoetan, parkeetan, eskoletan, garatzen den bizitza; bertan dabilen jendea. Lurralde horretan kokatzen dira bere artikuluak, baita iaz argitaratu zituen bi lanak ere... [+]


Eguneraketa berriak daude