“Judutar eta kristau erlijioetan burua da prestigiosoa eta gorputza akatsa”, diosku Wolframek. Gorputza ulertzeko modu horrek hainbat modutan eragiten du pertsonarengan, izan ere, haren gaineko kontrolik ez izatera eramaten du. Gorputzak besteen esku uztea historian errepikatu den kontua dela dio sexualitate eta berdintasunean aditua den emakumeak: “Amonek sexu-harremanak noiz eta norekin izan ez dute erabaki maiz, alaba ezkontzera behartu dugu… Emakumeon gorputza ez da historikoki geurea izan eta gizonarena ere gerra makinaria edo sistema kapitalistaren esku utzi da”. 

Sorginek lortu zuten, garai batean, beren gorputzaren jabe izatea. Eta hil egin zituzten. Orokorrean emakume jakintsuak ziren, naturarekiko ezagutza zutenak eta erabilpena ematen ziotenak; ideia propioak zituztenak, sortzaileak, askeak. Hala izanik ere, jendarteak haiekiko izua zabaldu du. Finean, horri guztiari beldurra; tartean, gorputza erakutsi, sentitu eta aurre hartzeari. 

Garunak ezinbesteko papera betetzen du honetan. Buru barneko hotsak; jendarteak eta norberak sortuak. Gorputza begi okerrekin begiratzeak pentsamendu negatiboak sortzen ditu eta alderantziz. “Etsairik latzena barruan daukagu”, dio Wolframek, “naizena onartu eta nire gorputzaren aliatua bilakatu behar naiz”. Baina adimen arrazionala eta sentimentala bereizi egiten dira eta maila desberdinetan ipini. Dikotomia horren barnean, osotasuna lortzearen garrantzia azpimarratu du, ez baitago gorputzik gabeko garunik ezta garunik gabeko gorputzik ere. Garunari esker sentitu eta maitatzen dugu, hausnartu, amets egin eta mugitu eta gorputzak gauzatu. “Psikosomatikoa eta psikoafektiboa bezalako hitzak asmatzen dira sentsazioez hitz egiteko, baina gorputza garela ahazten zaigu”.

Ohitura dugu gorputzari ez entzuteko. Wolframek dioen moduan, ezinezkoa litzateke bestela, bizi garen abiaduran bizitzea. Izan ere, daramagun bizi-erritmoak, heziketak, elikadurak, emozioek, gorputz espresioak, loak, azalak, sexualitateak, zentzumenek, ahotsak… eta beste hainbat faktorek du eragina gorputzaren gain. Burua eta gorputza maitatzeko erritualak norberak bilatzera animatzen du Clarak. Hemendik aurrera, gorputza eta osasunaren ulermenaz eta norberaren ahalmenez hitz egingo dugu atal honetan, burujabe bilakatu edo izana gorpuzte aldera.