Kataluniako hauteskundeak plebiszitarioak izan dira. Datu guztiek garbi utzi dute. Galderari erantzun argia eman zieten hautagaitzek lortu zituzten emaitza hoberenak, partaidetza inoiz Katalunian egon den bigarren altuena izan da eta interpretazio gehienak, alderdien artean eta nazioarteko hedabideen artean, plebiszitu bati dagozkion motakoak izan dira.

Lehenengo aldiz historian Kataluniak bere estatus politikoari buruz erabakitzeko eskubidea egikaritu du. Herrialde batek pauso hori ematen duenean, ez dago atzera bueltarik, eta hori jatorrizko estatuak badaki, horregatik zuhurra bada eskubide hori erregulatu egiten du. Beraz, norbaitek irabazi baditu irailaren 27ko hauteskundeak, hori katalan herria izan da. Etxean eta nazioartean aditzera eman dute demos soberano bat dagoela Katalunian.

Beste kontu bat da independentzia. Aldekoek emaitza oso onak izan dituzte, baina ez dira nahikoak azken geltokira iristeko. Botoetan oinarrituriko aldebakarreko sezesio aldarrikapenak sostengatu direnean, gutxienez, parlamentuan edota erreferendumean bi hereneko gehiengoarekin egin dute. Beraz, Kataluniako %47,74a ez da nahikoa independentzia gauzatzeko, bai ordea sezesio prozesuarekin aurrera jarraitzeko Parlamentuko diputatuen gehiengo osoa independentista izango delako.

Etorkizunari begira, lehenengo erronka abenduko Espainiako hauteskundeak izango dira. Katalunian bigarren itzuli papera bete dezakete. Unionismoak emaitza onak lortzen baditu eragingo dio sezesio prozesuari. Antzera gerta daiteke Espainia mailako emaitzekin, zeresan handia emango dute Bartzelonan. Hauen arabera, 2016 eta 2017rako hiru eskenatoki aurreikusi daitezke:

1) Madrilek abenduko hauteskundeen ostean aldebakarreko dinamika hausten du prozesua bere legalitatearen baitan egokitzeko. Erreforma konstituzional serio bati ekiten dio eta Kataluniari proposamen erakargarri bat egiten, estatus berri bat proposatuz eta bere sezesiorako erabakitze eskubidea onartuz Kanadako argitasun legearen ildotik.

2) Gobernu independentista berriak aldebakarreko estrategian sakonduz Estatu katalana eraikitzen joan ahala, hirugarren bidearen defendatzaile diren horiek posizioa hartzera derrigortuko ditu, batez ere, Espainiatik inolako proposamen seriorik etortzen ez bada. Ondorioz, hirugarren bideko boto-emaileek eta politikariek independentismora lotzeko pizgarri asko izango dituzte. Uneren batean Kataluniako Legebiltzarrean aldebakarreko independentzia aldarrikapena botatzen bada, litekeena da oraingo 72 diputatuen gehiengoa baino zabalago batek ematea sostengua. Une horretatik aurrera, hauteskunde konstituziogileen edota sezesio erreferendumaren unea iritsiko da Kataluniako legalitatearen baitan.

3) Bigarren agertokian, independentzian bukatu aurretik, Espainiak, desesperatua eta kanpo presio pean, Estatu katalan berriarekin konfederazio akordio bat (izen desberdinak hartu ditzake) sinatu dezake eta  autodeterminaziorako eskubidea aitortuko lioke (seguruenik urte batzuetako kadentziarekin, hau da, hiru, lau edo X urtetan ez erabiltzeko konpromisoarekin).

Abenduko hauteskundeetan ez dirudi Espainiak bere itsukeria albo batera utziko duenik, baina katalanek gauzak txukun egiten jarraitzen badute, Mendebaldeak derrigortu egingo du Espainia hirugarren agertokia negoziatzera. Europar Batasunak eta NATOk barne sezesio bat onartu behar badute, era pausatuan, kontrolatuan eta ordenatuan egitea lehenetsiko dute, aldaketa drastikoak saihestuz.