Berdintasuna ipurdiz gora
Podiumeko azafata baten ipurdia; tratu txarrak justifikatzen dituzten kantak; eta homofobia borrokatzea xede duen egitasmoa. Kirolean ere,urrats asko falta da matxismoa desagerrarazteko.
Podiumeko azafaten egitekoak eztabaida berria eragin du, Flandrian egiten den E3 Harelbeke txirrindularitza probaren kartel ofizialak hauspoturik oraingoan. Irudian ageri dira neska horietako baten ipurdia –kulero urdinarekin–, eta hurbiltzen ari zaion ziklistaren eskua. Inspirazio bezala erabili dute 2013an Harelbeken bertan Peter Sagan eslovakiarrak egindakoa, azafata bati ipurdia ukitzeko keinua egin zuenekoa. Horrekin nahikoa ez eta hamar egun geroago, Flandriako Tourreko podiumean keinutik ekintzara igaro zen. “Ez zen nire asmoa emakumeak iraintzea; broma bat besterik ez da”, adierazi zuen txirrindulariak. Barre gutxi, baina. Irainduak sentitu ziren orduan eta irainduak sentitu dira orain, baita gizonezko asko ere. Ez da gutxiagorako.
Hainbat lagun, Historian doktore Maria Castejón esaterako, protagonisten generoa trukatzeak sortuko lukeen erreakzioaz mintzo dira: “Zer gertatuko litzakete emakumezko kirolarien alboan mutil katxarroak agertuko balira? Ipurdia publikoki ukituz gero jendeak esango luke lizun hutsa dela, puta samarra. Desberdintasun handi bat dago, gainera. Neskek, oro har, ez dute pentsatzen inguruan duten edozein gizonengan halakorako eskubiderik dutenik”. Txirrindularitzan aditu Paloma Castroren hitzetan, bestalde, emakumezko irabazleei sariak “mutil lerden eta maitagarriek” emango balizkiete, eta ez 50 urtetik gorako tokian tokiko agintariek, neska gehiagok jarraituko lukete kirol hori. Hala balitz ere, ez dugu uste podiumean ar-eme paperak trukatzea litzatekeenik matxismoa borrokatu eta egoera iraultzeko gako nagusietakoa.
Azken urteotan podiumeko azafata bezala lan egin duen Magalie Thierry frantziarrak onartu du lasterketa amaitu osteko zeremonia jende bati “antigoaleko samarra” iruditu dakiokeela, baina gehitu du ikusle gehienek maite dutela, “amets bat” bete zuela Frantziako Tourrean aritu zenean, eta kirol jarduerari “feminitate ukitua” ematen diola haien presentziak. Aitzitik, Laura Weislo Cyclingnews.com webguneko editoreak argi du neskek laga egin behar diotela arrakastadun gizonezkoen “dekorazio hutsa” izateari: “Txirrindularitza profesionalari dagokionez, hedabideek erakusten dituzten emakume bakarrak podiumeko modeloak dira. Kirol arloko desberdintasunak handitzen ditu horrek”. Ikusgarritasuna eta tratamendua, horra gakoetako bi, arrazoi sakonagoetan murgildu gabe.
Saganen balentriak kasu isolatuak diren arren –guk bederen ez dugu besterik gogoratzen–, gero eta zale gehiagok eskatzen du podiumeko azafaten egitekoa birplanteatu dadila, modu leun batean esatearren. Etapak amaitzen diren herriko edo inguruko ziklista gazteak jarriko genituzke guk atleten ezker-eskuin, lasterketak musu-truk antolatzen dituzten boluntarioak, itzalean lan egiten duten horiek. Marka komertzialek eta ekitaldiak diruz laguntzen dituzten gainerako eragileek, ordea, argazki ponpoxoak bilatu ohi dituzte.
Gutxien gutxienez, H3 Harelbeke lasterketaren antolatzaileek erabaki dute kartel polemikoa publizitate euskarri guztietatik kentzea, UCI Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasunak desadostasuna azaleratu eta gero.
Indarkeria matxistari gorazarre egiten diote Sevillako (Andaluzia) Betis futbol taldeko ultrek, haien taldeak etxean jokatzen duen aldiro. Euren kantuekin Rubén Castro jokalaria animatu nahi dute, bikotekide ohiari emandako tratu txarrengatik auzipetua dagoena –Sevillako Fiskaltzak bi urteko espetxe zigorra eskatu du–, bost salaketa medio. Zer gutxiago, taldeari hainbeste eman dion “mitoari” txalo eta biba solidarioak eskaintzea baino.
Izugarria da letra: “Rubén Castro ale, Rubén Castro ale, no fue tu culpa, era una puta, lo hiciste bien”. (“Rubén Castro ale, Rubén Castro ale, ez zen zure errua izan, puta bat zen, ongi egin zenuen”). YouTuben duzue bideoa okagai (otsailaren 8koak dira bolo-bolo zabaldu diren irudiak).
Espainiako Indarkeriaren Aurkako Batzordeak proposatu du ultrak biltzen dituzten harmailak ixtea, gaur arte sekula egin gabeko zerbait. Albiste agentziek jakinarazi dutenez, Espainiako Futbol Federazioaren Lehiaketa Batzordeak hilaren amaieran erabakiko du harmailak ixteko aginduko duen, ala Betis taldeari espedientea ireki eta alegazioak eskatuko dizkion. Bigarren hautua, gaiari buruz herritarrek duten iritzia aintzat hartuta, “zentzurik gabeko atzerapen gisa” interpretatuko litzateke, agentziek diotenez. Atzerapena, zentzu guztietan.
Ortzadar koloreko sokak, homofobiarik gabeko futbolaren alde
Rayo Vallecano (Madril) futbol taldeko jokalariek ortzadar koloreko sokak eraman zituzten euren zapatiletan, otsailaren 22an San Mamesen jokatu zuten partidan, Espainiako Estatuko Gay, Lesbiana, Transexual eta Bisexualen Federazioaren (FELGTB) Homofobiarik gabeko futbolaren alde kanpainaren baitan.
“Futbola komunikaziorako tresna da, bozgorailu gisa balio dezakeena askatasuna, berdintasuna, errespetua edota integrazioa aldarrikatzeko”, dio Rubén López FEGTB federazioko Kirol arloko arduradunak. Kanpaina horrek Stonewall UK erakundeak Erresuma Batuan egindakoa du ardatz. Hainbat talderen babesa izan zuen egitasmoak, Arsenalena tartean.
FEGTBren helburua da horrelako urratsekin “apurka-apurka homofobia estadioetatik kanporatzea”. Ea hala den. Kirol erakundeak, dena den, ez dirudi prestuegi daudenik. LFPk babesa azaldu dio kolektiboari, baina uko egin dio erakunde bezala edozein egitasmo sustatzeari. Kirol Kontseilu Gorenak (CSD), bestalde, oraindik ez dio FEGTBrekin biltzeko gonbiteari baiezkorik eman.
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.
Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]
Dozenaka lagun batu dira igandean Laudioko Herriko plazan, Ez zara fisioa, erasotzailea zara lelopean.
2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
Gipuzkoako Auzitegiak urte eta erdiko espetxe zigorra ezarri dio gizon bati, emakume bat bortxatzen saiatzeagatik. Epaiketa asteazkenean egin zuten, eta, hasi aurretik, gizonak gertakariak onartu eta akordioa erdietsi zuen Fiskaltzarekin eta akusazio partikularrarekin, zigorra... [+]
Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]
Hiru hilabetez iraun du Mazango auziak, Gisèle Pelicotek irekitakoa, zeineten ikertu duten urte luzez senarrak somniferoz drogatu eta berak zein beste dozenaka gizonek 200 bat aldiz bortxatu izana. 51 gizon epaitu dituzte, eta senar ohi Dominique Pelicotentzat 20 urteko... [+]
.jpg)
Bilboko ikastolako ikasle eta ikasle ohien talde batek zentroko irakasle baten partetik jasandako sexu abusuak zerrendatu ditu, eta komunikatu baten bidez salatu du ikastetxeak gizona babestu duela. Gertakariak azalera atera direnean ikastolak “beren burua zuritu besterik... [+]
Biktimak 13 urte zituenean, 1998 eta 2001 artean, Lointek kirol taldeko Mario Lopez entrenatzaile ohiaren parteko sexu abusuak jasan zituen. Emakumeak duela urtebete salatu zuen, eta epaiketa 2025eko urtarrilaren 14tik 16ra egingo da, Bizkaiko Auzitegian. Mugimendu... [+]
.jpg)
Urretxindorra Ikastolako (Bilbo) eta Azkue Ikastolako (Lekeitio) bi irakasleren aurkako salaketak egin dituzte zenbait emakumek sare sozialen bidez. Horren aurrean, Urretxindorra ikastolako irakasleak astelehen honetatik aurrera klaserik ez ematea erabaki du Ikastolen Elkarteak... [+]
“Ikertzaileen esperientziak komunikabideekin eta sare sozialekin duten harremanean” izeneko txostena argitaratu du FECYTeko Science Media Centre Españak (SMC), EHUko Gureiker ikerketa-taldearekin lankidetzan egindako inkesta batean oinarrituta. Emaitzen... [+]
Erasoen aurrean “kikilduko ez direla” eta "nazkaturik" daudela adierazi dute Lezo eta Errenteriako feministek eta autodefentsa feminista eta ekintza zuzena aldarrikatu dituzte.