Metal astunak konpostean
Konpostaren aurkako aktibista askoren argumentu izan ohi dira metal astunak. Izan ere, konpostaren analisiak egindakoan metal astunak agertzen dira eta honek, osasun arazoen gaia pizten du.
Orokorrean metal astuna deitzen zaie, ingurumenean edo osasunean kalteren bat sor dezaketen metalei. Ikusten denez, definizio hau nahiko lausoa da eta gaur egun ez dago akordio borobilik metal astunaren definizio zehatzean. Hala eta guztiz ere, metal astunak inguru eta arlo askotan daude, eta inguru zein arlo horien arabera, metal astun mota ezberdinekin topo egiten dugu.
Konpostaren munduan aztertzen diren metal astun ohikoenak ondokoak dira: kadmioa, kobrea, nikela, beruna, zinka, merkurioa eta kromoa.
Metal astun horiek bi jatorri izan ditzakete: Konpostagailua dagoen lurzoruan bertan egon daitezke edo konpostagailura botatzen ditugun hondakin organikoetan. Izan ere, egunero kontsumitzen ditugun elikagaietan metal astunak egon ohi dira, haragi, arrain eta landareen organismoen zati baitira eta ez soilik haragi-arrain eta sukaldaturiko hondakinetan! Gizakiok ere baditugu metal astunak gure barrenean, proportzio jakin batean ezinbestekoak gure egunerokoan, baina gure organismoan funtzio jakinik ez duten metal astunak ere badira eta kontzentrazio altuan toxikoak izan daitezke. Talde horretan dago adibidez orain arte etxeko termometroetan edo piletan erabili dugun merkurioa.
Konpostako metal astunen analisia egiterakoan, arestian aipaturiko metal astun bakoitzaren kontzentrazioak neurtzen dira. Metal astunen kantitatearen arabera, eta beste zenbait parametro kontuan hartuta –germinazio tasa, bakterio patogenoen presentzia…–, konpostak balio batzuk lortuko ditu analisietan; balio horien arabera, konposta A, B edo C kategorian sailkatuko da. A kategoriakoa adibidez, produkzio ekologikoan erabili ahal den konposta da, teorian kalitaterik onenekoa.
Hala ere, estatuaren arabera, A, B edo C kategoria lortzeko balioak ezberdinak dira, adibidez, Espainiako Estatuan A kategoria lortzeko, konpost lehor kilo batek ezin du 0,4 mg merkurio baino gehiago eduki; Grezian aldiz, 5 mg merkuriotara iritsi daiteke. Beraz, konpostaren kalitate analisien legedia oso lausoa da, Europar Batasunean gauza bat esaten da eta Europako estatuetan beste bat, baina agian lege guztiekin ere honela gertatzen da, ezta?
Bitartean jarraitu konpostatzen, eta metal astunez baino, kezkatu ongi aireztatzeaz!
Inkesta gehienen faboritoa Daniel Noboa egungo presidente eskuindarra izan arren, aurreikusitakoa baino tarte txikiagoa atera dio Luisa Gonzalez hautagai correistari. Apirilaren 13an egingo da bigarren itzulia.
Gasteizko protestak Trebiñu eta Araba elkarteek deitu dituzte, Tafallakoak Semilla y Belarra elkarteak eta Baionakoak 'Pirinio mendikateko laborariek’. Denek salatu dute Mercosur merkataritza akordioaren ondoriozko konpetentzia, eta erregaien zerga gehiegizkoak.
Euskal herritar ugari saritu ditu Espainiako zine akademiak pasa den asteburuan banatu diren Goya sarietan. Artikuluaren bigarren partean, zeresana eman duten hainbat kontu aletuko ditugu.
AEB inportatzen dituen altzairu eta aluminioari %25eko muga zergak ezarriko dizkiola iragarri du Donald Trumpek. Ez du zehaztu noiz sartuko den neurria indarrean.
Bien arteko su-etena indarrean sartu zenetik hiru aste bete direnean, Hamasek guztira 21 bahitu askatu ditu eta Israelek, berriz, 730. Bahitu israeldarren irudiak "gizateriaren aurkako krimen baten adibidea" direla salatu du Israelgo presidente Isaac Herzogek.
Gizarte palestinarrarekin elkartasunean luzatutako Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak kanpainak "baterajotze nazionalera" deitu du otsailaren 15erako Carrefourrek Hego Euskal Herrian dituen bost merkataritza zentrotan.
"Gaia argitu arte, irakaslea ez da campusera itzuliko", adierazi du Joxerramon Bengoetxea errektoreak, eta gehitu du "bitartekaritza" bat abiatu dutela zer gertatu den ikertzeko eta horren aurrean zer egin ikusteko. EHUko Ikasle Kontseiluko lehendakari... [+]
"Adostasun zabaleko gutxieneko programa amankomun bat" oinarrian izatea posible da, EH Bilduren esanetan. Zerrenda bateratuak osatzea lehenetsiko du Espainiako eta Europako hauteskundeetan, Frantziako Estatuko Fronte Herritar Berriaren tankera hartuta.
Bizkaiko Foru Aldundiak abiatutako proiektuak "herritarren benetako beharrei" erantzuten ez diela salatu dute, Subflubiala EZ! plataformak deituta. Autobideak eraiki ordez, instituzioek garraio publikoa sustatu behar dutela adierazi dute.
Bi langileak oroitzeaz gain erantzukizunak eskatu dituzte, Zaldibar Argituk igandean Eitzagan eginiko ekitaldian. Justiziaren mantsotasuna salatu dute, sumarioa oraindik instrukzio fasean dagoelako.
Erroldarik gabe izaterik ez ekimenak Gasteizko Udalaren bi barne dokumentu eman zituen argitara urtarrilaren 30ean. Udalerrian erroldatzeko irizpide murriztaileak jasotzen dira bertan, “bidegabeak eta ilegalak”, eragilearen esanetan, herritar baztertuenen kaltetan... [+]
Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]
Ehunka pertsona mobilizatu ziren Maccabi Tel Aviv talde israeldarrak Gasteizen jokatu duela gaitzesteko. «Israelgo Estatuaren normalizazioari» ekarpena egiten diola kritikatu diote Baskoniaren zuzendaritzari.