Bidaia hirukoitza inora ez
Melanesia, 1774. James Cook kapitain ospetsuak hareazko uharte handi bat marraztu zuen egungo Kaledonia Berriko eremua hartzen zuen mapa batean. Uharteari Sandy (hareatsua, ingelesez) izena jarri zion kapitainak, asmamen biziaren eta orijinaltasunaren erakusle. Irla hura behin eta berriro mapetan azaldu zen 2000. urtera arte. Cookek marraztutako tokian ura besterik ez zegoela egiaztatu zuten arte, alegia. Posible al da esploratzaileak ustez aurkitutako hondar piloa, mendeen poderioz, urpean geratu izana? Ez, gune horretan ozeanoak 1.400 metroko sakonera baitu.
Kontua da sasoi batean frantziarrek existitzen ez den lur zatiaren gaineko eskubideak aldarrikatu zituztela, baita lortu ere. Orduz geroztik, ur eremu huts horrek Ile de Sable du izena.
Baleazale ingeles batek, Dougherty kapitainak, Australiatik gertu irla txiki bat aurkitu zuela jakinarazi zuen 1841ean. Apaltasun osoz, Dougherty uhartea deitu zion. Jatorrizko deskribapenean kapitainak zioen ustezko lur zatitxoa elurrez estalita zegoela, baina 1909ko espedizio bat ez zen irla topatzeko gai izan. Urte batzuk geroago, Cooken eta Doughertyren herrikide batek, Davis kapitainak, zera idatzi zuen: “Irudipena daukat Dougherty uhartea urtu egin dela”. Irla hura ere ez zen existitzen baina, kasu honetan, balea arrantzaleak ez zuen ikusitakoa asmatu; besterik gabe, iceberg batekin egin zuen topo.
1798an James Rennel kartografoak, Mungo Park esploratzaile eskoziarrak emandako informazioa baliatuta, Afrika erdialdeko mapa batean milaka kilometroko mendikatea marraztu zuen: Kong mendiak. Mendikate eskergak, besteak beste, egungo Nigeria eta Sierra Leona zeharkatuko lituzke alderik alde.
Rennel Londresko Royal Geographical Societyko sortzailea izanik, inork ez zuen zalantzan jarri hark marraztutakoa eta, ehun urtez, bidaiariek itzulinguru luzea egin zuten orografia malkartsua saihesteko. Luis-Gustave Binger frantziarrak mendikatea berariaz esploratzea erabaki zuenean, jakina, ez zuen ezertxo ere topatu. Eta, hala, XIX. mendearen bukaeran Kong mendiak mapetatik kentzen hasi ziren.
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Danimarkako Vasagård aztarnategian 600dik gora harri grabatu aurkitu dituzte arkeologoek. Datazioen emaitzen arabera, duela 4.900 urtekoak dira, eta garai hartan Alaskan sumendi baten erupzio bortitza gertatu zela ere jakina da. Erupzio horren ondorioek Europa iparraldeko... [+]
Gurera ekarri dugu Achille Mbenbe politologo kamerundarraren "nekropolitika" terminoa. Heriotzaren prismatik begiratzen die herritartasunari eta botereari, eta argi uzten digu pertsona multzo batzuen biziak gutxietsiak, balio gabekoak eta beraz, lasai asko desagertu... [+]
Vietnam, 1965eko otsailaren 7a. AEBetako aire-armadak lehenengoz napalma erabili zuen biztanleria zibilaren kontra. Ez zen gasolina gelatinatsua erabiltzen zen lehen aldia. Bigarren Mundu Gerran hasi ziren bonbekin batera jaurtitzen eta, Vietnamen bertan, Indotxinako... [+]
Plataformak ostegunerako Iruñeko udaletxe plazan elkarretaratzea deitu du 18:30erako, hiru alderdiek eraikinarekin izandako jarrera salatu eta eraistearen aldeko hautuan berresteko.
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Japonia, VIII. mendea. Nara Aro betean furoshiki terminoa erabiltzen hasi ziren, baina Edo Arora arte (XVII-XIX. mendeak) ez zen hedatu. Furoshiki objektuak ohialetan biltzeko artea da, baina bere etimologiak garbi uzten du bere jatorria: furo hitzak bainua esan nahi du eta... [+]
Memoria Demokratikoaren Legea bete eta Lasa eta Zabala bahitu eta torturatu zituzten Donostiako La Cumbre eraikina memoria historikorako gune bihur dezaten exijitu dute Gipuzkoako Batzar Nagusietan. Jauregia 2023an Donostiako Udalari utzi behar zion estatuak, baina prozedura... [+]
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Duela 3.300 urteko egiptoar momia batean Yersinia pestis-en arrastoak topatu berri dituzte, hau da, VI. mendean Justinianoren izurria eta XIV. mendean Izurri Beltza eragin zuen bakterioarenak.
Adituek orain arte uste zuten garai hartan izurria soilik Eurasian hedatu zela,... [+]