Japoniarrak alemaniazale al dira? Eta, alemanak japoniazale? Ez dut ez bateko ez besteko berri eta ez noa ezagutzen ez dudan basatzan hankarik sartzera. Lehengo mendeko guda handi batean elkar hartuta aritu zirela, hori bai, badakit. Helburuak bakoitzak bereak izango zituen, baina orduan behintzat, intereseko edo ez, uztarri berari tiraka aritu ziren.

Neguro datorkit bien nolabaiteko uztarriaren irudia. Hur (Corylus avellana), intxaur (Juglans regia), gorde sagar (Malus x domestica “Errezil”) eta kiwien (Actinidia deliciosa) aldamenean mizpirak (Mespilus germanica) ikusten ditudanero. Negua gozatzeko etxean jasota, xabal-xabal eginda hor ikusten ditut egunero, eta usteldu ahala jan. Bai, bakanak dira ustelduta jaten diren fruituak, eta geurean ezagunena mizpira. Usteltzeak mami mikatz gazia, gozo goxoa bihurtzen du. Inoiz egin dudan sagardo-ozpin onena, gozatutako mizpirak erantsitako bat izan zen. Saltsa gazi-gozoak moldatzeko aparta!

Ustekabeko izotzen batek harrapatzerako, azaroaren hasieran etxeratu behar da mizpira. Lurrera erori direnak bildu eta arbolakoak moildu. Berandu sagarrak eta kiwiak bezalaxe. Udazkeneko azken fruituak dira. Negua gozatzeko, bai.

Neguak uztartzen ditu udazkena eta udaberria. Udaberrian, umetan ezagutu ez genuen fruitu bat izaten da orain lehenetakoa: mizpira japoniarra (Eryobotria japonica). Horrek usteldu beharrik ez du gozoa izateko. Behin helduz gero, urtsua eta jan erraza da.

Mizpira europarra, germanica abizena duena mamitsua da, oretsua. Asiarra, japonica abizena duena, berriz, urtsua. Bata neguaren aurrekoa eta bestea ondorenekoa. Udazkenaren eta udaberriaren uztarriak darama, timoitik tiraka, negua. Bi mizpirek tiratzen diote neguari.

Neguko solstizioaren sasoi honetako txoroaldian, gaur egun, edozein fruitu eskuera izateko babo alaenaren gutizia bizitzen dugu. Mizpiren neguaren gurdian fruitu distiratsu txar garestiei ematen zaie lekua. Diruaren gudan mundu guztia erne. Alemaniar eta japoniar eroa hobe. Txoroa baino nahiago dut nik eroa.