"Adizan Gabriela..."
Jon Sarasuaren Hiztunpolisa liburu mamitsua da, patxadaz irakurtzekoa. Lasterkariak bagina, Sarasuarena maratoia litzateke, horrek dakarren arriskuarekin: azkar hasiz gero, itotzeko arrisku handia dago. Hobe, beraz, poliki-poliki abiatzen bagara, testuak lasai irakurriz eta maiz arnasa hartuz, atsedenaldiak primeran etorriko baitira gogoeta interesgarriei zukua ateratzeko.
Nire aleak azpimarratuak dituen ideietako bat euskal kantutegiari dago loturik. Idazlea Lapurdiko familiarekin mahaiaren inguruan elkartu, abesten hasi eta kantuak Euskal Herrian barna eginiko bidaiaz ohartu da, Aretxabaletan eta Itsasun berdintsu kantatzen baita, esaterako, “Aita Jainkoak egin banindu zeruetako giltzari…”.
Bidaia, jakina, oso aspaldikoa da, euskal eskola eta irratirik gabeko garaikoa, herriz herri eta ahoz aho egina. Aita Donostia, Azkue eta beste batzuen lan eskerga ahantzi gabe, noski, hura ere funtsezkoa izan baitugu otordu ondorengo melodietan, ñabardurak ñabardura, euskaldunak elkartzeko. “Mahaian jarri eta kantuak partekatuz xaramela gozoan egotea itzela da –dio idazleak–. Hori da kultura, hezurretaraino somatizatua”.
Ondorengo lerroetan, ordea, aldartea iluntzen digun doinua datorkigu. Hortxe duzue, Sarasuaren hitzetan: “Badut zalantza gure seme-alaben belaunaldian, hemendik hogei urtera edozein itsasuar eta edozein atxabaltar mahai batera biltzen badira, plazer hori konpartitu ahal izango duten. Baliteke, gure ikastola-eskola sistema nazionalak ez lortzea iraganeko zirkuitu kultural ezezagun haiek lortzen zutena”.
Idazlearen aburuz, kantutegiari etekin handia atera dakioke eskolan, adinez adin curriculumean ongi txertatuz gero. Sarasuaren proposamena gogoratu nuen lehengo egunean, gure koruan Adizan Gabriela lantzen ari ginelarik: doinu ederra, garai bateko gizartearen ispilu ona, euskara zoragarri bezain gozagarria. Eta zenbat horrelakoak, eskolarako altxor paregabea osa lezaketeenak.
Ados, beraz, Sarasuarekin. Kontua da proposamenak ez ote duen ezkutatzen etsipen moduko zerbait: eskolak har dezala kantutegia ezagutarazteko ardura ere, familiak ez baitu transmisioa ziurtatuko. Eta irakasleek bai? Aski da gure gaztetxoei beren afizio eta plazeren zerrendaz galdetzea erronkaren tamainaz ohartzeko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]