Irudimena kiloka
Bilboko San Frantzisko kalean, harategia izandako espazioan, topatuko ditugu Izaro Gonzalez Ieregi, Nora Aurrekoetxea eta Irati Urrestarazu sortzaileak. Okela Sormen Lantegia lanerako beren tailerra dute, baina arte plastiko eta bisualetan diharduen orok zabalik du atea. Euskal sortzaileen mapa egitea da haien helburutako bat.
Aurreko udaberrian zabaldu zuten Okela Sormen Lantegia, arte munduko sortzaileen elkarterik ez zegoela ikusita. Arte plastikoak eta ikus-entzunezkoak lantzen dituzten sortzaileen elkargunea sortu dute horretarako. Bi hiletik behin biltzen dira, gai zehatz baten inguruan beti. Urriaren 24an III Topaketari helduko diote, eta Politika izango dute gai nagusia. Lurraldetasuna eta Gorputzak izan dira aurreko topaketetako gaiak.
Belaunaldi desberdinetako launa sortzaile gonbidatzen dituzte, “ikusten dugulako ibilbide luzeko sortzaileek eta hasi berriek ez dutela espazio fisikorik elkartzeko”, dio Izaro G. Ieregik. Erakusketa, berbaldia eta topaketa ixteko antzerkia edo musika ikuskizuna antolatuko dute.
Euskal sortzaile plastiko eta ikus-entzunetakoen sarea osatzea dute helburu topaketok. “Espazio fisiko honetan ez ezik, baita webgune batean ere”, dio Nora Aurrekoetxeak; “Euskal sortzaileen mapa ari gara osatzen, egun zeintzuk diren eta zertan ari diren jakiteko. Alegia, idazleen, aktoreen edota bertsolarien moduan. Iruditzen zaigulako indibidualtasunetik kolektiborako jauzia egiteko baliagarria dela saretzea”.
Hiru sortzaileok hartu dute proiektuaren ardura beren gain. Orain arte musutruk aritu dira, baina Bilboko Udalak emandako diru laguntzari esker, eta beste erakunde batzueta joz, kudeaketa lan horrekin jarraitu nahi lukete, “eta lanbide bilakatzea, gure sortze lanarekin jarraitu ahal izateko”, jarraitu du Aurrekoetxeak.
81 Amama Izaro Gonzalez Ieregiren lehen dokumental luzea da. Jorge Oteizaren Quosque Tandem (1963) liburuan aurkitutako pasarte batetik eta bere esperientzia pertsonaletik sortu zen dokumentala. “Euskararen transmisioan emakumeek historian izan duten rola goraipatzen zuen Oteizak, Historiaurrea hona 80 amama-biloben belaunaldiak zeudela esanez. Kalkuluak egin eta amamarena eta biona 81.a izango litzatekeela ondorioztatu nuen”, dio Ieregik.
Filmak, 14 amama eta 5 biloben kontakizunak ditu ardatz. Amamen kasuan, baserrian jaiotakoak eta gaztetan baserritik alde egindakoak aukeratu ditu, orduko bizitza tradizionalaren memoria bizia jasotzeko. Bilobak, aldiz, kaletarrak dira denak. Euskara eta euskal kulturaren transmisioan amama-biloba hauek izan duten rola, eta “hori egia ote zen jakiteko jo nuen emakume hauengana”. Amama-biloba hauek zerk lotzen dituen eta transmisioa eman den jakin nahi zuen egileak. Helburua ez zen ikerketa zehatza egitea. Baina, “amama guztiek antzeko diskurtsoa zutela nabaritu nuen, bizkaitarrak ala behenafarrak izan, euren bizipenak eta mundu ikuskera antzekoak zirela. Baita biloben artean ere. Amamek eta bilobek kolektibo bat osatzen dutela esango nuke, antzeko iruditegia dutelako”.
Emakumea eta baserriaren inguruan murgildu da 81 Amama dokumentala, baina Ieregik ez du dokumentu soila egin nahi izan. “Lan subjetiboa egin nahi nuen, esku-sartze nabaria, nik eraikitako diskurtsoa baita. Baserria inguratzen duen bukolikotasunetik aldendu nahi nuen”. Suntsitutako baserri zaharrak edota industrializatutako landak erakusten ditu Ieregik.
Elizondon, Anoetan eta Ondarroan erakutsiko dute dokumentala, hurrengo asteetan.
Guggenheimaren patronatuakbi urteko epea jarri dio bere buruari proiektuaren alderdi guztietan lan egiteko, “zalantzarik gabe” hartu behar baita kontuan biosfera erreserba batean kokatuko dela. Pello Otxandianok zalantzan jarri du proiektuari 500 milioi euro... [+]
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]
Duela bi urte Urdaibai Guggenheim Stop! plataforma herritarra sortu zenetik, Urdaibai ez dago salgai! leloa nonahi ari gara entzuten. Joan den urriaren 19an Gernikan milaka lagun bildu ginen proiektu horri ezetza emateko eta, nire aburuz, hiru dira arrazoi nagusiak... [+]
Auzitegi Nazionalean aurkeztu du salaketa eta “proiektua berehala eten dezaten” galdegin du. Bi lege urratzen dituela ohartarazi du: Kostaldeko Legea eta Europako Legea, Red Natura 2000ri dagokiona. Auzitegi Nazionalak Gobernuko Trantsizio Ekologikorako eta Erronka... [+]
Eusko Jaurlaritzak epe mugarik gabe gelditu du Muruetan egitekoa zen oinezkoentzako egurrezko pasabide baten exekuzioa, Guggenheim Urdaibai Stop plataformak helegitea jarri ondoren. Museoaren sarbideetako bat izan liteke bide hori eta biosferaren erreserba barruan legoke.
“Bi urteko gogoetaldia” iragarri zuten urte hasieran Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak, baina ez da geldialdia izaten ari, etorkizunean izan ditzaketen oztopoak aurreikusten eta atontzen ari baitira erakunde publikoak. Horrez gain, uda betean,... [+]
Boga Boga festibala antolatu dute Donostian, eta jaialdiaren bezperatan, EHUko Uda Ikastaroen barnean, bi eguneko jardunaldiak egin dituzte Dabadaba aretoan, Egia auzoan. Hainbat musikari ez ezik, zenbait makrofestibalen antolatzaileak bertaratu dira hizlari gisa, baita... [+]
Mende batean, Baionako Euskal Museoak izan duen bilakaeraz erakusketa berezia sortu dute. Argazki, tindu edo objektuak ikusgai dira. 1924an William Boissel Bordaleko militarrak bultzatu zuen museoaren sorrera, "euskal herri tradizionalaren" ondarea babesteko... [+]
Seo/BirdLife GKEak eta Guggenheim Urdaibai Stop plataformak bultzatzen dute ekimena, eta sinadura kopuruak Bilboko museoak urtero dituen bisitarien zenbatekoari erreferentzia egiten dio. Zehaztu dute “inpaktu kritiko eta itzulezinak” eragingo lituzkeela Urdaibiako... [+]
Ekologistak Martxan elkarteak bandera beltzak banatzen ditu urtero, kutsaduragatik eta kudeaketa txarragatik. Getariako makrogranjak eta Leioako Lamiakoko padurak jaso dituzte beste bi banderak.