"Txistuaren presentzia formatu desberdinetan landu behar dugu"

  • Gainerako musika-tresna tradizionalak bezala, iragan urrunetik dator txistua, baina etorkizuna ere bada, garaikide izan nahi du. Ondarea gordetzeko asmoz eta berria sortzeko helburuz ari da lanean Garikoitz Mendizabal, duela 10 urte sortutako bandaren zuzendaria.

"Kale animazioan, udal protokolo eta lan instituzionalean, dantzariei laguntzen, kontzertuak eskaintzen, omenaldietan, elizkizunetan, nonahi entzuten da txistua".Cristina Angulo

Zer izan da 10 urte hauetako lana?

Bilboko kaleetan asko entzuten da txistua. Ohitura hori mantentzeaz gain, beste zenbait esparru lantzen hasi gara: hamabostean behin Euskalduna jauregian kontzertuak ditugu; diskografia ugaldu dugu, bost bat disko aterata; txisturako idazten ez duten musikariak gureganatu ditugu; Aste Nagusiko txistu alardea antolatzen dugu; kanpora proiektatu gara. Oso trinkoak izan dira 10 urteok, eta zorionez, hasierako gogo berarekin jarraitzen dugu, maite dugulako gure instrumentua.

Ondarea gorde eta bide berriak zabaltzea ez da asmo makala.

Hori erabat barneratuta dauka txistulari banda honek. Gure instrumentua oso egunerokoa da. Kale animazioan, udal protokolo eta lan instituzionalean, dantzariei laguntzen, kontzertuak eskaintzen, omenaldietan, elizkizunetan, nonahi entzuten da txistua. Baina XXI. mendeko musikari profesionalak garenez, ezinbestean saiatu behar gara jendeari txistuaren aurpegi anitzak azaltzen. Geure sorpresarako, jendeari harrigarria egiten zaio hori, baita Euskal Herrian bertan ere. Musika lasai eta sentikorra egin dugu Sosegua diskoan. Orain new age estiloko gogoeta ari gara lantzen Xabier Zabala musikariarekin. Angel Unzu eta jazz laukote batekin ere produktu bat atera genuen.

Tradizioari lotuta baina garaikide izan nahian.

Beti esan izan dut txistua ez dela inoiz oso modan egon, baina modatik ere ez dela inoiz pasatzen. Guri dagokigu zer eman dezakeen erakustea. Txistua gure historiaren parte da, antzekoak badira mundu guztian, baina gureak ez dauka parekorik, hain musika afinatua eta fina egiten duenik ez da munduan, harro egon gaitezke gure txistuaren kalitateaz. Hego Korean egon berri gara eta denak ahoa bere hortz utzi ditugu.

XX. mendean, batik bat 36ko Gerraren ondoren, txistua ikaskuntza ofizial bihurtu zen, eta 70eko hamarkadatik aurrera, musikari profesionalak gara, titulatuak. Horrek belaunaldi berriak eta joera aniztasuna ekarri ditu. Gaur egun oso ohikoa da txistua musika garaikidean entzutea, ganbara musikan, orkestra sinfoniko batekin edota folkean eta horretan du etorkizuna. Txistuaren presentzia formatu desberdinetan landu behar dugu, kalea eta dantza baztertu gabe. Irakaskuntzari dagokionez, txistuak beste errealitatea izango du, zona bakoitzaren araberakoa seguru aski, ez baita berdin jotzen Iruñean edo Bilbon.
 


Azkenak
1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Adimen artifizialean 200.000 milioi euro inbertitzeko konpromisoa hartu du Europak

Otsailaren 10 eta 11n ehun bat estatuburu elkartu dira Parisen, Adimen Artifizialaren sektoreko ordezkariekin batera, AAri buruzko laugarren gailurraren kari. Abiadura handian garatzen ari den teknologia horri buruzko kezkak eta galderak entzun badira ere, ez zen horientzako... [+]


Yamili Chan Dzul. Emakume, indigena, prekarizatu
“Gure mugimenduak ahultzeko estrategiaren parte da emakumeak hiltzea”

Oinarrizko maia komunitateko U Yich Lu’um [Lurraren fruitu] organizazioko kide da, eta hizkuntza biziberritzea helburu duen Yúnyum erakundekoa. Bestalde, antropologoa da, hezkuntza prozesuen bideratzaile, eta emakumearen eskubideen aldeko aktibista eta militante... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Antzinako hegaztien gidaliburua

Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du. 

Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


Eguneraketa berriak daude