Pankreak, gure irakurleetako gehienentzat seguruenik aski ezezaguna den organo txiki horrek, garrantzi handiko bi eginkizun dauzka: digestioan parte hartzen du eta odoleko azukre-maila erregulatzen du, intsulina jariatuz.
Itxuraz horretarako inolako arrazoirik egon gabe sabelaren erdialdean bat-batean agertzen den min akutuak, zorrotzak –sarritan sukar pixka bat eta goragalea ere izan daitezke–, pankrea handitua dagoela adieraz dezake. Eta kasurik gehienetan pankreatitisa –horrela esaten diogu medikuok hantura horri– koipe gutxiko dieta egokiarekin desagertu egingo den arren, ez genuke ahaztu behar ondo zaindu ezean arazoa kroniko bilakatzeko arriskua dagoela.
Pankrea sabelaren goiko aldean dago, urdailaren, barearen eta gibelaren artean. Organoaren funtzionamenduak huts egiteak sabel barruko beste organo batzuei –gibelari, esaterako– erasaten dien kate moduko erreakzioa jartzen du martxan. Pankrea zaintzeko gomendio batzuk emango dizkizuegu hurrengo lerroetan.
Zaindu ahoko higienea. Harvardeko Unibertsitateko (AEB) Osasun Publikoko Eskolak argitaratu berri duen ikerketa baten arabera, gaixotasun periodontalak jota dauden pertsonek, bestela esanda hortzoiak gaizki zaintzen dituztenek, pankreako minbizia izateko arrisku handiagoa dute, %60 handiagoa hain zuzen ere. Itxura batean, ez hortzoietan bakarrik, gorputz osoan gertatzen den inflamazioa izango litzateke tumorea jasateko arriskua dakarrena. Arrisku horren kontrako aholkua argia da: garbitu itzazu hortz-haginak hiru aldiz egunean, hortz-haria erabiliz, eta zoaz urtean behin gutxienez odontologoarengana.
Dieta osasungarria. Koipeek, haragi gorri eta jaki prozesatuetatik datozenek batez ere, eta irin nahiz azukre birfinduek gain-esfortzu bat eskatzen diote gure pankreari digestioaren orduan. Frutak, barazkiek eta zereal integralek, aldiz, eragin babesle eta desintoxikatzailea dute, euren zuntz-eduki altuari esker.
Baztertu aztura kaltegarriak. Erretzeak, kafe edo te beltz gehiegi edateak, komeni baino freskagarri gasdun gehiago hartzeak, sedentarismoak eta gurea bezalako gizarte batean ohikoa den etengabeko estresak kalte nabarmena egiten diote eguneroko bizimoduan hain beharrezkoak ditugun pankreako jariakinen produkzioari. Baina aipatutako faktore horien guztien gainetik, alkohola da pankrearen etsairik txarrena, haren inflamazioa kroniko bihurtu dezake eta.
Kontuz desidratazioarekin. Egoera horretan intsulina produkzioa murriztu egiten da, eta horrek metabolismo osoa aldrebestea ekar dezake. Hori saihesteko, ur ugari edatea komeni da, eta baita fruta-zuku naturalak eta belar-infusioak ere.
Pankrea “garbitzeko” infusioak. Badira eragin desintoxikatzailea duten sendabelarrak, baina horietako edozein erabili aurretik, onena zure medikuari galdetzea da. Esaterako, alkatxofa-ura erabil daiteke; irakin ondorengo ura erremedio egokia da gibela eta pankrea garbitzeko.
Boldoa, berriz, pankrearako sendabelarrik onenetakoa da; hori bai, zaporez mikatz samarra da. Oso lagungarria izan daiteke, halaber, asun nagusia (Urtica dioica L), pankrearen egitekoak bizkortzen ditu eta.
Erabili pankrearen babesle naturala. Oliba olioak pankreako zelulak indartzen dituenez, alkohola bezalako eragile toxikoen aurrean erresistenteago bihurtzen du, Granadako Unibertsitatean bukatu berri duten ikerketa batek frogatu duenez.
Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.
Sortzez Hazparnekoak (Lapurdi) ez badira ere, berrogei urte baino gehiago daramatzate Étienne Arburua haltsuarrak eta Cathy Arrotcarena hoztarrak Hazparnen bizitzen, eta urteak dira elkar ezagutzen dutela. Itsuak dira biak, eta larunbatero Angelura (Lapurdi) joaten dira... [+]
"Kanpora begira" bizi izan garen udararen ondoren, udazkenak geure buruarekin berriro konektatzera, errutinara itzultzera eta bertan nola sentitzen garen entzutera gonbidatzen gaitu. Eta udazkenean zer behar dugu osasuntsu eta energiaz beteta sentitzeko? Garaiko jakiek... [+]
Osakidetzako lan eskaintza publikoen eredua "berrikustea" eta kontsolidazio prozesuak "bukatzea" galdatzen duen ekimen parlamentarioa adostu dute hiru alderdiek.
Euskal Kostaldeko ospitaleko zuzendaritzak aurkeztu duen lan denboraren berrantolaketa proiektuaren salatzeko, intersindikalak mobilizaziorako deia egin zuen asteartean. Berrantolaketa proiektu horrek 2002an sortutako hitzarmena hausten duela diote sindikatuek, besteak beste RTT... [+]
Bi urte igaro dira Espainiako Estatuan funtsa sortzeko legea onartu zutela, baina Pedro Sánchezen gobernuak oraindik ez du araudirik garatu eta ez du aurrekonturik funtsa diruz hornitzeko. Espainiako Kongresuan talde politiko guztiek aho batez eskatu diote, berriz ere,... [+]
Osakidetzako administraria eta ZIU mugikorreko medikua dira Sara Ruilope eta Uruko Blanco, hurrenez hurren. Osakidetzako Larrialdi Zerbitzuen egoeraren inguruan hausnartu dute Aiaraldea Komunikabidearekin.
Elizondoko osasun etxeko medikuaren bulegoan ez da medikurik izan gaur. Lehen eguna dute herrian sendagilerik gabe eta kezkatuta daude. Bizilagunak Baztango Osasun Plataforman batzartzen hasiak dira eta asteazkenetan protesta egiten dute kalean egoera salatzeko.
Amarengandik hurbil bizitzea gustatzen zaie. Ez dira urrutira joango santio-belarraren (Jacobaea vulgaris) haziak, eta haiengandik jaiotako landareak, familia osoa, amaren eta amonaren aldamenean hazi eta biziko dira. Familia tzarra, izan ere landare bakoitzak sasoi batean... [+]
"Kaixo Garbiñe! Asko gustatzen zait egiten duzuna. Ugalkortasunarentzat sendabelar baten bila ari naiz baina zure liburuan ez dut aurkitu. Bizi naizen lekuan inork ez daki horri buruz”. Mezu hori jaso nuen hilabete dela Instagrameko pribatutik eta eragin... [+]
Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]