argia.eus
INPRIMATU
Hotz eta bero
Jakoba Errekondo 2014ko otsailaren 05a
Etxean egindako banillazko izozkia.
Etxean egindako banillazko izozkia.Notacook.com

Banillak ikaragarrizko dirutza mugitzen du. Vanilla planifolia orkidearen leka da benetako banilla. Zenbaitzuek beste orkidea batzuen lekak erabiltzen dituzte, ordezko gisa; Hego Amerikan, adibidez, Leptotes bicolor. Zuhaitzen gainean bizi diren orkideek ematen dituzte tankera horretako lekak. Tropikoetako orkideek. Banillaren osagai nagusia banillina da. Banillina sintetiko edo artifiziala munduaren beste muturrean egiten da, eta zura behar da horretarako, zuraren zuntza zertzen duen lignina zehazki esateko. Bada, artifizialetan, Norvegian egiten denak du sona handiena: Borregaard etxearenak. Tropiko sapa eta hezetik, Artiko hotz-hotz izoztura.  

Makina bat gauzatan erabiltzen da banillina. Hotzetan eta beroetan. Sukaldaritzan asko, gozogintzan gehien; ezagunena, agian, banilla izozkia izango da.

Beroetan edo berotzeko: perfumeak eta likoreak. Perfume ugarik du banillina; Europa aldean egiten direnen heren batek baino gehiagok ba omen du. Bat probatzeko tentaldian erori nahi baduzu, heldu “Pure Vanilla” deiturikoari. Osagai guzti-guztiak naturalak ditu, konposatu sintetikorik gabeak: Madagaskarko banilla, fresia gozoa (Freesia sp.), patxulia (Chrysopogon zizanioides), heliotropoa (Heliotropium arborescens) eta Tonka baba (Dipteryx odorata).

Beste berogarriak likoreak dira, horietan ere banilladunen aukera ederra dago. Gehienak banilla lekak koñaketan edo vodkatan beratzen jarrita egiten dira. Koñakarekin egindakoak beroagoak, sendoagoak, borobilagoak, urrintsuagoak dira. Vodkarekin egindakoak, berriz, mikatzak dira, lehor-punttu dotorea dute, eta kafearen edo beste edarien osagarri erabiltzen dira. Kahlua da horietako bat, eta merezi du hura dastatzea.

Berotzeko edo txoratzeko, ez dakit, baina zigarroetan ere bada banilla gustua duenik. Aspaldi ikusi ez dudan lagun pakistandar batek, Xuebek, Djarum izeneko batzuk aipatu ohi zituen. Hark zioenez, zigarro haien kean sartzea, horixe zen bere herriko giroan murgiltzea. Hori bai tentazioa: zigarroek banillazko urrina zabaltzen duten herria ezagutzea...