Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

asteartea 2025eko martxoaren 04an

APAJ

Abokatua ordaindu ezin dutenentzat

Administrazioaren doako laguntza juridikoa eskuratu ahal izateko irizpideek hutsune handiak dituzte Hego Euskal Herrian: diru-sarrerak baino ez dira kontuan hartzen, benetako egoera ekonomikoari erreparatu beharrean. Ondorioz, jende ugari geratzen da doako zerbitzurik gabe eta prozesuok duten gastu handiei aurre egin ezinik. Norberaren eskubideak defendatzeko aukera denok izan dezagun, APAJ elkartea sortu dute Zuzenbideko hainbat ikaslek.

Mikel Garcia Idiakez

2014ko urtarrilaren 16an

Inprimatu

APAJeko kideak: ezker-eskuin, Asier Iglesias presidentea, Mari Grande diruzaina eta Ane Elorriaga idazkaria. Batez ere, epaitegira joatea eskatzen ez duen aholkularitza juridiko bila datorkie jendea, gizarte laguntzak eskatzeko izapideez edo bankuarekin pilatutako zorrez galdetzera. (Arg: Dani Blanco)

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Doako laguntza juridikoa eskatu du emakume dibortziatu batek, senar ohiak hilero ordaindu beharko lizkiokeen semearen pentsioa eta hipotekaren zatia ez dizkiola ordaintzen salatzeko. Senar ohiaren pentsioa eta hipoteka zatia –jasotzen ez dituenak– gehituta, ordea, administrazioak erabaki du diru nahikoa baduela eta ez dela doako zerbitzuak eskatzeko baremoetan sartzen. Kasu erreala da eta APAJ Laguntza Juridikorako Elkartera jo du emakume horrek, administrazioan agerikoak diren akatsak ikusita.

Batetik, epaitegitik igaroko diren auzietan baino ez da onartzen doako laguntza juridikoa jasotzeko aukera. Hala, istripu baten erreklamazioa egin nahi badiozu aseguruari, edo telefono konpainiarekin, bankuarekin, enpresarekin, maizterrarekin arazoren bat baldin baduzu eta epaitegira jo gabe abokatua behar baduzu, ezingo duzu doan eskatu. Krisi garaian asko ugaritu diren kasuotarako, ez dago laguntzarik.

Bestetik, doako zerbitzua lortzeko baldintzak ez dira egokiak, datu hutsetan oinarrituz diru-sarrerak baino ez dituztelako begiratzen, eta ez egoera erreala. Demagun Anak 1.300 euro kobratzen dituela hilean, baina senarra langabezian duela, alaba bat dutela eta hipoteka, argindarra, jatekoa… ordaindu beharra. Bada, ez lukete izango doako zerbitzurako aukerarik, soldata baino ez delako kontuan hartzen. Espainiako Estatuaren legea jarraitzen duen Hego Euskal Herriko araudiaren arabera, pertsona bakarrak 1.000 euro gordin inguru baino gehiagoko diru-sarrerak baldin baditu, ez du laguntza hori eskatzerik (900 bat euro garbi); hiru lagunek osatutako familian, denen artean 1.300 euro gordin kobratuz gero jada ez dute laguntza jasotzerik; eta lau lagun edo gehiagoko familian, 1.600 euro gordinekoa eurokoa da muga.

“Zerbitzu juridikorik lortu ezin duen jende asko dago, baliabide gutxi izanagatik ez delako doako laguntzaren baldintzetan sartzen, baina era berean ez duelako nahikoa dirurik zerbitzu horiek ordaintzeko –dio Asier Iglesias APAJ elkarteko presidenteak–. Edo oso txiroa edo oso aberatsa izan behar duzu justizia zerbitzuez baliatzeko, eta hilabete bukaerara iristeko zailtasunak dituen langile arrunta justiziatik at geratzen da. Azken finean, justizia ez da merkea, abokatua ordaindu behar duzu, epaitegira joz gero baita prokuradorea ere eta horri gehitu behar zaizkio Espainiako Gobernuak ezarri dituen tasak, prozesu gehienengatik zerga batzuk ordaindu behar baititu orain herritarrak”. Jende horri guztiari justiziara ailegatzen lagunduko zion ekimen sozialik ez zegoela ikusita jaio da APAJ.

Irizpide egokiagoak, aholkularitza eta abokatu sarea

Irabazi asmorik gabeko ekimena da APAJ, unibertsitatean eta unibertsitatearen bidez ezagututako jendeak bultzatua. Asier Iglesiasek karrera amaitu berri du eta Mari Grande elkarteko diruzainari eta Ane Elorriaga idazkariari hilabete batzuk baino ez zaizkie falta. Abuztuan erregistratu zuten elkartea eta abokatu eta prokuradore sarea osatzen dihardute.

Bi motatako kasuak dituzte. Alde batetik, epaitegira joatea eskatzen ez duen aholkularitza juridiko bila datorkie jendea. Hurbiltzen denak bere egoera ekonomikoa jakinarazten badie, ez dute azterketa sakonagorik egiten eta taldeko hiru kide bultzatzaileen esku geratzen da aholkularitza. “Kasu horiek ez dute kosturik, gure denbora baino ez dute eskatzen, eta guk ez dugu ezertxo ere kobratzen”, azaldu digu Iglesiasek. Gizarte laguntzak eskatzeko izapideak, banku eta erakunde finantzarioekin pilatutako zorrak… Epaitegirik behar ez duen aholkularitza da eskaera ohikoena. “Jendeak gai juridikoetan oro har duen kultura gabezia baliatzen dute zenbaitetan banku eta enpresek, bezeroak epeak ez betetzea edo zer egin ez jakitea, eta nomina enbargatuta bukatu dezake herritarrak, 2.000 euro baino gutxiagoko zor batengatik”, dio presidenteak.

Auziak epaitegietara jotzea eskatzen duenean, tartean gastuak daudenez, arreta handiagoa jartzen dute APAJeko kideek: doako laguntza juridikoak kasua atzera bota duela ziurtatzen dute lehenik eta egoera erreala baloratzen dute ondoren, sarrera eta gastu ekonomikoak. Horretan oinarrituta ikusten dute ea abokatu bat ordaintzeko aukerarik duen, eta ezezkoan, elkartearekin lan egiten duen abokatu bazkideetako batekin jartzen dute harremanetan, auzia doan eraman diezaion. Zerbitzua eskaintzeko prest dagoen abokatu eta prokuradore sare horri ordainsari sinbolikoa ematen dio elkarteak, gutxieneko gastuak kitatzeko (bidaiak, telefonoa eta abar). Hortaz, bigarren motako kasu hauei erantzun ahal izatea neurri batean elkartearen funtsen menpe dagoela adierazi digu Iglesiasek.

Hiru bazkide mota ditu APAJek. Bazkide boluntarioak ez du dirurik jartzen eta nahi duen moduan lagundu dezake, adibidez elkarteak antolatutako ekimenetan parte hartuz; bazkide arruntak 10 euro ordaintzen ditu hilean eta asanbladatan parte hartzeko eta erabakiak hartzeko eskubidea dauka; eta bazkide abokatuak, elkarteak onarturiko kasuetan lan egiteaz gain, 20 euro ordaintzen ditu hilean eta asanbladetan parte hartu eta erabakiak har ditzake. Herritarren edozein dohaintza ekonomiko eta ekarpen ere ongietorria dela nabarmendu du Iglesiasek: asociacionapaj.org webgunean aurkituko duzu informazio osatua. Aurten, gainera, instituzioen diru-laguntzetara aurkezteko asmoa dute.

Legea aldatzea xede

Mugituak izaten ari dira hastapenak, laguntza eskaera ugari izaten ari dira eta hainbat elkarte hartzen dituen eraikin batean lokala izango dute laster, Donostian. “Abokatu gutxi batzuen aldetik kritikaren bat izan dugu –aitortu digu Iglesiasek–, bezeroak kentzen ari gintzaizkiela-eta, baina guk azaldu genien artatzen ditugunak inoiz ezingo lituzketela euren zerbitzuak ordaindu, ez garela lehia haientzat, eta gainera, eskubide batez ari garela hitz egiten, defendatzeko eskubideaz, eta hori halako kritiken gainetik dagoela”.

Eskubide hori, dena den, botere publikoak bermatu beharko lukeela garbi du APAJeko presidenteak: “Epe luzera gure helburuetako bat da mugimenduren bat sortzea arazoa ikusarazi eta salatzeaz gain, doako laguntza juridikoa lortu ahal izateko bide berriak aldarrikatzeko edo legearen irizpideak alda daitezen eskatzeko, gaur egun gertatzen dena gerta ez dadin”.

Pobrezia Ekonomia krisia

ASTEKARIA

2399. zenbakia

2014ko urtarrilaren 19a

ASTEKARIA PDF-an

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Bilbon eta Iruñean, hiru ikastetxetara sartu da Polizia

Gedar

Espektakulua AEBetan; espantuak eta armak Europan

Gorka Bereziartua

Nafarroako armarri historikoaren erabilera debekatu du Castejoneko alkateak

Unai Lomana Uribezubia

Euskaraz egiteko eskatzeagatik Tolosan EHEko kide bati eraso egin diotela salatu dute

ARGIA

Larhunen dabilen otsoaren presentziaren “ondorio larriak” salatu ditu ELB sindikatuak

Eneko Imaz Galparsoro

Azkenak

2025-03-04 | Eneko Imaz Galparsoro

Xabier Zabalo euskal presoa espetxera itzularazi du Auzitegi Nazionalaren Fiskaltzak

Frantziako Poliziak 2002an atxilotu zuen zumarragarra, eta 30 urteko zigorra betetzen ari da. Sare Herritarrak mobilizazioa deitu du datorren ostiralerako, Urretxuko Potros Plazan.

2025-03-04 | Eneko Imaz Galparsoro

Trebiñu Araban sartzeko “aurrerapausorik” ez dela eman salatu dute enklabeko zinegotziek

Bizilagunek "egia eta politika" merezi dutela adierazi dute, oraindik konponbiderik bilatu ez zaizkien arazo ugari edukitzen jarraitzen baitute. Ikasketei eta osasun arretari loturiko arazoak nabarmendu dituzte.

2025-03-04 | Eguzki Talde Ekologista

Jaizkibel-Capbreton Itsas Eremua Garrantzi Komunitarioko Leku izendatu eta Natura 2000 sarean sartu dute

2025-03-04 | ARGIA

Langile bat hil da Elorrion, makina batek harrapatuta

Betsaide enpresan gertatu da, 08:00ak aldera. Urtea hasi denetik gutxienez bederatzi behargin hil dira.

2025-03-04 | ARGIA

Euskaraz egiteko eskatzeagatik Tolosan EHEko kide bati eraso egin diotela salatu dute

Euskal Herrian Euskarazen arabera, Tolosako tren geltokiko segurtasun agente batek eraso egin zion militante bati, agenteari euskaraz hitz egiteko eskatu ziolako. Tolosako alkateak "kezka" adierazi du eta azalpenak eskatuko dituela jakinarazi.

2025-03-04 | Mikel Garcia Idiakez

Ikasgeletako ratioak etapa guztietan mugatzeko legea eskatu diote Nafarroako Parlamentuari

Seme-alabek eskolan dituzten ratioekin kezkatuta, Arartekoari kexa helarazi zion guraso talde batek, eta orain zuzenean Parlamentuari egin diote eskaera, “legez berma dadin gure seme-alaben hezkuntzaren kalitatean oinarrizkoa den neurria, unean uneko aurrekontuez edo... [+]

2025-03-04 | Mikel Aramendi

ANALISIA

Bagram, guraria eta arrandia nahikoa ez direnean

Trump/Vance eta Zelenskyren arteko sesio gogoangarriak, Europan behintzat, erabat isilarazi badu ere, bada beste mundu-parte batean bederen dezenteko harrabotsa harrotu duen burutazioa. Afganistango Bagrameko aire-basea berreskuratu nahiko luke Trumpek, bere lehen... [+]

2025-03-04 | Eneko Imaz Galparsoro

Ukrainarentzako laguntza militarra geldiarazi du Trumpek, Zelenskik bakea “xede” duela erakutsi arte

Etxe Zurian edukitako liskarraren ostean, eskainitako laguntza "konponbide batera bideratuta" dagoela ziurtatu nahi du Trumpek. Zelenskiren arabera, Kievek bizirauteko aukera gutxi izango lituzke AEBen laguntza militarrik gabe.

2025-03-04 | Unai Lomana Uribezubia

Manifestazio jendetsua Martxoak 3an Gasteizen Poliziak eraildako bost langileen oroimenez

49 urte eta gero Espainiako Poliziak Gasteizko Maria Sortzez Garbiaren katedralean eraildako bost langileak oroitu dituzte beste behin astelehen arratsaldean. Milaka pertsona batu dira Zaramagatik abiatutako eta katedralean amaitutako manifestazioan. Manifestari guztiek ez dute... [+]

2025-03-04 | Eneko Imaz Galparsoro

Danimarkak ez dizkie gurasotasun froga psikologiko gehiago egingo groenlandiar jatorriko gurasoei

Groenlandiar jatorriko 411 haur daude tutoretzapean Danimarkan, Gizarte Gaietako, Etxebizitzako eta Adineko Pertsonen Ministerioaren txosten baten arabera. Aitatasun eta amatasun froga psikologikoetan puntuazio baxuak lortzeko arriskua dute guraso groenlandiarrek, frogak ez... [+]

2025-03-04 | Irutxuloko Hitza

Donostiako metroaren lanetako gainkostua argitzeko eskatuko du EH Bilduk

Satorralaia plataformak Donostiako Metroaren Mirakontxa-Easo zatiko lanek “%164ko gainkostua” izan dutela salatu zuen joan den astean, eta, horren harira, EH Bilduk gainkostu hori argitzeko eskatu du, Eusko Legebiltzarrean erregistratutako galdera sorta baten bidez.

2025-03-04 | Elhuyar | Egoitz Etxebeste Aduriz

Down sindromea eragiten duen kromosoma gehigarria ezabatzea lortu dute laborategiko zeluletan

Down sindromea eragiten duen 21. kromosomaren kopia gehigarria ezabatzea lortu dute ikertzaile japoniar batzuek laborategiko giza zeluletan. Erabilera klinikotik urrun dagoen arren, sindrome hori tratatzeko aukera berri bat ireki du esperimentu honek. PNAS Nexus aldizkarian eman... [+]