Londres, 1840ko otsailaren 10a. Victoria erregina haren lehengusu Alberto Saxe-Coburg eta Gothako printzearekin ezkondu zen Saint James jauregiko kaperan. Soineko zuria jantzita, erreginak tradizio bat hautsi eta gaurdaino iraun duen beste bat sortu zuen.
Antzinako Erroman ere andregaiak tunika zuria soinean ezkondu ohi ziren, zuria Himeneo ezkontzaren eta ugalkortasunaren jainkoaren kolorea baitzen. Oinetakoak eta mantelina, aldiz, azafrai kolorekoak izaten ziren. Handik aurrera, ordea, andregaien soinekoen koloreak ez zuen sinbolismo erlijiosorik izango Europan; botere ekonomiko eta sozialaren seinale bihurtu zen. Erdi Aroan eta Berpizkundean, ezkongai aberatsenek oihal purpura, gorri edo urdin biziak aukeratu ohi zituzten jantziak egiteko, koloregai garesti horiek ordain zitzaketen bakarrak zirelako. Hala ere, baziren salbuespenak. 1406an, esaterako, Ingalaterrako Henrike VI.aren alaba Philipa zuriz ezkondu zen Erik Danimarkakoarekin.
Barrokoak ezkon soinekoen kolorea leundu zuen, pastel koloreak modan zeuden eta. Dena den, orduan ere izan zen araua hautsi zuen andregairik: 1660an Maria Teresa Austriakoak beltza aukeratu zuen Frantziako errege Luis XIV.arekin ezkontzeko. Baina, oro har, errege familietako ezkontzetan kolore distiratsuak nagusituz joan ziren. Katalina Errusiakoak zilar koloreko soinekoa aukeratu zuen, eta Ingalaterran ere Victoriaren aurrekoak zilarrez ezkondu ziren.
Hannover etxeko azken erreginaren moral hertsia kontuan hartuta, pentsa liteke garbitasunaren ikur gisa hautatu zuela zuria. Arrazoia, ordea, friboloagoa izan zen: bereziki gustuko zuen parpailazko oihala erabili nahi izan zuen soinekoan, eta parpaila zuria zenez, soinekoa kolore berekoa egitea erabaki zuen. Izan ere, zuria ez zen, artean, birjintasuna adierazteko kolore erabiliena. Ama Birjinaren kolorea urdina zen, eta, horregatik, soineko azpian bada ere, ezkontza egunean urdin koloreko zerbait eramateko ohitura gaurdaino iritsi da. 1854an Eliza Katolikoak Sortzez Garbiaren dogma onartu zuen, eta zuria garbitasunaren ikur bihurtu zen. Victoriak hamalau urte lehenago hautatu zuen soinekoaren kolorea eta, gainera, protestantea zen. Beraz, zuriz ezkontzeko tradizioa arrazoi mundutarragoei egotzi behar zaie; zehazki, jaio berria zen argazkigintzari. Batetik, ezkontzako argazki ofizialak lau haizetara zabaldu zirelarik, kontinente osoko andregai askok erregina imitatu nahi izan zuten; eta oihal zuria zilar kolorekoa baino merkeagoa zen. Bestetik, zuri-beltzeko lehen argazkietan kolore biziak ez ziren antzematen, eta zuria, aldiz, ederki nabarmentzen zen.
ELA, LAB, ESK eta STEILAS sindikatuek eta M3 elkarteak "herrikoia eta sozialki plurala" den memoria eguna "errepresiorik gabe" egitea eskatu dute. Eusko Jaurlaritzari zuzendutako eskaera da, "iaz ez bezala", aurten manifestatzeko eskubidea... [+]
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du.
Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]
Judea, K.o II. mendea. Erromatar probintziako giro nahasi betean, Gadalias eta Saulosen kontrako epaiketa egin zuten, iruzurra eta zerga-saihestea leporatuta. Epaiketaren berri grekeraz idatzitako 133 lerroko papiro batean jaso zuten (argazkian). Dokumentu nabateoa zela... [+]
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Danimarkako Vasagård aztarnategian 600dik gora harri grabatu aurkitu dituzte arkeologoek. Datazioen emaitzen arabera, duela 4.900 urtekoak dira, eta garai hartan Alaskan sumendi baten erupzio bortitza gertatu zela ere jakina da. Erupzio horren ondorioek Europa iparraldeko... [+]
Vietnam, 1965eko otsailaren 7a. AEBetako aire-armadak lehenengoz napalma erabili zuen biztanleria zibilaren kontra. Ez zen gasolina gelatinatsua erabiltzen zen lehen aldia. Bigarren Mundu Gerran hasi ziren bonbekin batera jaurtitzen eta, Vietnamen bertan, Indotxinako... [+]
Gurera ekarri dugu Achille Mbenbe politologo kamerundarraren "nekropolitika" terminoa. Heriotzaren prismatik begiratzen die herritartasunari eta botereari, eta argi uzten digu pertsona multzo batzuen biziak gutxietsiak, balio gabekoak eta beraz, lasai asko desagertu... [+]
Plataformak ostegunerako Iruñeko udaletxe plazan elkarretaratzea deitu du 18:30erako, hiru alderdiek eraikinarekin izandako jarrera salatu eta eraistearen aldeko hautuan berresteko.
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]