Varsoviako klimaren gailurra, hamaikagarren porrota
Karbono isurketaz adostasun esanguratsua espero zuenarentzat, Varsoviako klimaren goi-bilera porrota izan da, haren aurretik egindako guztiak izan diren bezala lorpen konkretuei dagokienez.
Oraingoan, Txina eta India izan dira estatu garatuen estatusa onartu nahi izan ez dutenak, estatus hori dutenei ordaintzea egokitzen zaie eta. AEB, Europa, India eta Txina dira munduko karbono isurketen %90 baino gehiagoren erantzuleak; horien ondoriozko klima aldaketak eragiten dituen hondamendiak, berriz, munduko estatu gehienek jasaten dituzte AEB eta Europa izan ezik (edo askoz ere eskala txikiagoan).
Estatu aberatsek gainerakoei esaten diete: “Ikusten duzue zer gertatzen den atmosferara karbono dioxido gehiegi isurtzeagatik?”. “Bai, baina egungo berotegi efektua zuek iragan mendean isuritakoaren ondorioa da”, erantzuten dute garapen bidean dauden estatuek.
Gaurko ekonomian, Iparraldeko estatu aberatsek Hegoaldeko estatu txiroetara eraman dituzte prozesu industrial zikinak, eta haien garapena zikintasunaren gainean eraikitzen ari da. Horren ondorio kaltegarriak (uholdeak, tifoiak, lehorteak) Hegoaldeko herriek jasaten dituzte batez ere.
Estatu aberatsak prest daude zerbait ordaintzeko isurketa iturriak Hegoaldean mantentzearen truke, eta interesatzen zaie horien artean Txina eta India egotea, ordaindu beharrekoa gehiagoren artean banatzeko.
Klima aldaketaren eraginez sortzen diren kalteek gero eta gizaki gehiagoren kontzientzia ukitzen dutenez, eta hori azaleratu egiten da Varsoviakoa bezalako batzarretan. Zoritxarrez, hondamendi natural gehiago eta handiagoak gertatu beharko dira hitzarmen praktikoetara iritsi ahal izateko.
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Hegosudandar gehienak txirotasun larrian bizi izan dira azken bi mendeotan gutienez, eta zoritxarrez, estatu independente bihurtzeak ez die egoera hobetu, munduko herrialde txiroena baita, hainbat gerra tarteko. Testuinguru oso hauskor horretan klima aldaketak zailtasun berri... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
COP29 hasi da astelehen honetan Bakun, Azerbaijanen hiriburuan. 197 herrialde dira foro honetako kide eta horiez gain mundu osoko sare zibilaren milaka pertsona hurbilduko dira bertara, gobernuen jarduna jarraitzeko. Aurtengo gai izarra finantzazioa izango da.
Copernicus ingurumen behategiaren arabera 2024ak errekorra hautsiko du Lurreko tenperaturari dagokionez, eta hori bakarrik ez, industria aurreko garaiko batez bestekoa baino 1,5ºC altuagoa izango da lehen aldiz.
Gero eta egoera larriagoan daude munduko oihanak, klima aldaketak ekarritako bero uhin eta lehorteek bultzatzen dituzten suteengatik, bertzeak bertze. Latitude ertain eta borealetan klima jadanik aldatu arren, oihanak orain arte oso guti prestatu ditugu aldaketari, batez ere... [+]
Valentzian denboraleak eragindako hildakoen eta kalteen atzean faktore meteorologiko hutsak daudela pentsatzea inozoegia litzateke. Generalitateak larrialdia nola kudeatu duen salatu du askok, baita multinazionalen negozio egarria lehenetsi dela ere. Eta gune pobreenak kaltetu... [+]
Denborale batek hondamendia eragin du Mediterraneo mendebaldean, eta gutxienez 92 dira hildakoak eta dozenaka desagertu daude. Halako ekaitz bortitzen arrazoiak kostaldearen txikizioan bilatu behar direla ohartarazi zuen Millán Millán meteorologoak. Eta soluzioa... [+]
Txorien migrazioen mapak argi uzten digu hegazti migratzaileentzat pasabide interesgarri eta aberatsa dela Euskal Herria. 350 bat hegazti espezie zenbatzen ditugu negurako kanpora doazenen zein bertara datozenen eta migrazio-bidean atseden hartzeko pausagune dutenen artean. Bizi... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Karibea eta Ipar Amerika jo dituen Helene urakanak erakutsi bezala, klima aldaketak indarturiko muturreko eguraldien kostua kolosala da. Hainbertze, non eta aseguruak horren arabera garestituko diren, arrisku berriei aurre egiteko asmoz. Klimaren bilakaera hori gelditu ezean,... [+]
Artikoari begira jarri eta XXI. mendeko erronka eta arazo handienez hitz egiten bukatzen dugu aski fite: geopolitika, edo hobeki erran gerlak eta klima larrialdia. Horretaz kontziente, Artikoko Batzarraren baitan egin ahala eraikitzaile eta bakezale izateko jarrera izan dute... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]