Balio aldaketa, gizarte berria sortzeko giltza
Duela gutxi, azaroaren 25ean, Emakumearen indarkeriaren aurkako Nazioarteko Egunean, hainbat puntu lila ikusi ditugu erakunde askotako fatxadetan, etxeetako leihoetan, sare sozialetan... Kontuan izanda sinbolo hau publikoki erakusteak berarekin dakarrela emakumeen eta gizonen arteko berdintasun eza oinarri duen indarkeriaren kontrako konpromiso aktiboa, esan daiteke euskal gizartearen gehiengoak indarkeria mota honen kontrako jarrera argia daukala. Emakundek landutako azken Emakume eta Gizonen egoerari buruzko txostenean jasotzen da EAEko biztanleriaren %82,2k uste duela genero-indarkeria dela gizartearen arazoen artean handienetakoa.
Jakin nahiko nuke, hala eta guztiz ere, indarkeria mota honen kontra dagoela esaten duen %82,2 horretako guztiak ados dauden lehenik eta behin emakumeen kontrako indarkeria zer den definitzeko orduan, eta, bestetik, indarkeria mota hori sorrarazten duten sinesmen eta balore guztiak gaitzesteko orduan. Emakundek argi dauka ezinbestekoa dela indarkeria mota horren aurka egiteko berdintasun eza betikotzen duten eguneroko jarrerak aldatzeko ahalegin handia egitea. Baina horretarako lehenengo pausoa jarrera horiek antzematen ikastea da, berdintasun eza non eta nola ematen den ikustaraztea.
Berdintasun eza betikotzen duten jarrerak antzemateko lan horretan, gazteekin egin beharreko lana da bereziki garrantzitsua. Neska batek pentsa dezake whatsappean bere bikoteak etengabe “non zaude, norekin zaude, bidali argazki bat norekin zauden ikusteko” bezalako mezuak maitasunaren adierazgarri direla. Eta mutilak berak ere pentsa dezake bere bikoteari bidaltzen dizkion mezu horiekin guztiekin inork baino gehiago maite duela adierazten diola. Kasu batean zein bestean garrantzitsua da gazteak ohartzea halako jarrerak neskaren askatasuna eta autonomia mugatzen ari direla, eta halako jarrerek ereindako lurretik jaio daitekeela egunen batean emakumeen kontrako indarkeria.
Baina arazoa ez dago gazteengan bakarrik. Gazteek gure gizartean berdintasunarekin bat ez datozen jarrerak bereganatu baino ez dituzte egiten. Berdintasunaren kontrako jarrera horiek bizi-bizi daude oraindik, eta sugarraren antzera pizten dira gizarte eredu hau aldatu nahi duen edozein haize boladak jotzen duenean. Berdintasun ezaren kultura guztiz txertatua dago gure hedabideetan, familietan, eskoletan, tabernetan, enpresetan eta beste hainbat gunetan. Eta horren adierazle dira askotan berdintasunarekin zerikusia duten gaiei buruz arinkeriaz hitz egitea, edo barreak egitea, edo emakume bati gertatzen zaionaren erru handiena bere gain botatzea, edo zalantzan jartzea emakume baten testigantza, edo “berdintasunaren alde nago baina ez nator bat feminismoarekin” bezalako kontraesanak entzutea.
Askotan esaten da ez garela munduan gertatzen diren arazoen larritasunaz ohartzen gertu sentitzen ditugun arte. Zure alaba, zure iloba, zure ama, zure laguna izan daiteke genero indarkeriaren biktima. Horrelakoetan geure buruari galdetzen diogu nola den posible XXI. mendean emakume bat halako zulo beltzean sartuta ikustea.
Emakumeen kontrako indarkeriaren kontra egiteko, batetik, erroetara joan behar dugu, gure eguneroko jarrerak aztertuz. Bestetik, argi dago indarkeria mota honek erantzun iraunkorrak behar dituela. Eta bi ezaugarri horiei azken bat erantsiko nioke: erakunde, elkarte eta entitate ugariren arteko lan bateratuaren beharra. Pertsona guztien lan bateratuaren beharra. Emakumeen kontrako indarkeriaren arazoa ez da emakumeena bakarrik, gizarte osoarena baizik, eta denon artean egin behar diogu aurre.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]
Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]
Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.
Tesia: Baztango... [+]
Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]
Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]
Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.
Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]