Hamar urtez irakurleak trebatzen

  • Literatura Eskolak hamar urte daramatza irakurleak trebatzen eta literatura zaleen jakin-mina asetzen. Hasierako helburuei eutsiz baina erronka eta antolatzaile talde berriarekin ekin diote zortzi saio izango dituen aurtengo ikasturteari.

Literatura Eskolaren afixa.
Literatura Eskolaren afixa.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

“Irakurtzen ikasi nahi genuen, galbahe bat izan, eta jakin, idazle batek zergatik idazten duen lan bat, zertarako eta noiz idazten duen, zein testuinguru historikotan, zerk bultzatuta; inoren zain egon gabe eta inork ezer esan gabe nahi genuen, zer irakurri ere geuk erabakita”.

Gotzon Barandiaranen hitzok azaltzen dute Literatura Eskolaren abiapuntua. 2003an sortu zuten Larrabetzuko Bihotz Bakartien Klubeko kideek, irakurlearen matxinada aldarrikatzeko eta “merkatuek inposatutako literatura hutsalari” muzin egiteko.

Hamar urte geroago, hasierako helburuek eta ikuspegiak bere horretan diraute. Haatik, indarra batzeko ahalegina egin du aurten Literatura Eskolak, eta hainbat kultur eragilek hartu dute antolakuntzaren ardura:  Euskal Idazleen Elkarteak, Euskal Itzultzaile Zuzentzaile eta Interpreteen Elkarteak, 111 Akademiak, Euskal Herriko Antzerkizale Elkarteak, UEUko Literatura sailak, Sareinakek eta Elearazik, hain zuzen.

Antolatzaile talde berriari bildu zaizkion kideetariko bi Iratxe Retolaza eta Amaia Serrano dira. Biek ala biek uste dute hezkuntza arautuan literaturen transmisioak ez duela bere funtzioa betetzen. “Duela hamar urte ez zuen betetzen, eta gaur egun are gutxiago. Derrigorrezko hezkuntzan eskola orduak gutxitu egin dira, eta unibertsitatean ere murriztu egin da literaturari eskainitako espazioa”, dio Serranok.
Gabezia horri erantzuteko, parte-hartzean oinarritutako lau orduko saioak antolatzen ditu Literatura Eskolak, hilean behin, larunbatez. Elitismorik gabeko eskola dela uste du Retolazak: “Hizlariek gaia aurkezten dute, baina denon ekarpenekin osatzen dugu saioa. Badu zerbait tailerretik ere”.

Gazteak erakartzeko saiakera

Retolazaren arabera, herri eta adin askotako literatura zaleak elkartzeko aukera paregabea eskaintzen du Literatura Eskolak. “Hurbiltzen direnen artean, batzuk idazleak dira edo idazle izan nahi dute, eta beste batzuk literatura zaleak dira besterik gabe. Askotariko jendea dago”. Halere, gazte gehiago erakartzea dute aurtengo erronka. Komunikazioa indartzeko ahalegina ere egingo dute, Elearaziko kideek plazaratuko dituzten kroniken bidez.

Urriaren 19an Larrabetzun egin zen lehenengo saioan Ander Lipusen antzerkigintza izan zuten aztergai, Jaime Valverde ikerlariaren hitzaldia oinarri hartuta. Zarauzko Sanzenea kultur etxean egingo den hurrengo saioan ostera, Maialen Marinek Txinako literatura garaikidea izan du hizpide. Maiatzera bitarte, beste sei saio eskainiko dituzte Euskal Herriko beste horrenbeste txokotan.

Datozen saioak

AZAROAK 16. Txinako literatura garaikidea. Maialen Marin. Sanzenea kultur etxean (Zarautz)

ABENDUAK 14. Amaia Lasaren alfabeto berria. Josune Muñoz eta Amaia Lasa. Bilboko Alhondegian.

URTARRILAK 18. Ramon Saizarbitoria eta iragana. Markos Zapiain. Mikelazulon (Orereta).

OTSAILAK 22. Joseba Sarrionandia: itsasoa da bide bakarra. Eider Rodriguez. Xaia ostatuan (Pausu, Urruña).

MARTXOAK 15. Harrikoa eta literatura. Inma Errea eta Irati Jimenez. Euskaldunon Biltokian (Iruñea).

APIRILAK 12. Abangoardiak euskal literaturan. Iñigo Aranbarri. Durangoko udal-liburutegian.

MAIATZAK 10. Euskarari ekarritako poesia. Gerardo Markuleta. Gasteizko El Pilar gizarte-etxean.
 


Azkenak
Emisio gutxiko eremua behin-behinean etetea erabaki du Euskal Hirigune Elkargoak

Frantziako legebiltzarrean Errepublikanoek eta Batasun Nazionalekoek egindako zuzenketen harira dator erabakia. Zuzenketak onartu dituzte, eta, beraz, Euskal Hirigune Elkargoak emisio gutxiko eremua ezartzeko gastu ekonomikorik ez egitea erabaki du.


Birundaren aldeko manifestazioa egin dute Donostiako Parte Zaharrean barrena

Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.


Euskal Herriko II. Ekotopaketak egin dituzte asteburuan, garaiko erronkez eztabaidatzeko

Jauzi Ekosizialeko kideek antolatzen duten bigarren edizioa da. Euskal Herriko trantsizio ekosozialak "inoiz baino premia handiagoa" duela adierazi dute, "datozen aldaketa sakonen aurrean trantsizio justua nahi bada".


2025-03-31 | Ahotsa.info
Burlatako Gazte Asanbladak gaztetxearekin jarraitzeko akordioa iragarri du Udalarekin

Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.


Bost urterako inhabilitatu dute Marine Le Pen, Europako Parlamentuko funtsak desbideratzeagatik errudun jo ostean

Parisko Auzitegi Korrekzionalaren arabera, 2,9 milioi euro desbideratu zituen Frantziako RN Batasun Nazionalak 2004 eta 2016 artean. Le Penez gain, alderdiko beste 24 kide ere errudun jo dituzte. Helegitea aurkeztuta ere, RNko buruzagia ezingo da aurkeztu 2027ko Frantziako... [+]


BDZk CAFi exijitu dio Israelekin harremanak mozteko, igandeko manifestazioetan

Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan egin dituzte manifestazioak. Israelek Palestinan egin duen eta aurrera daraman genozidioarekin kolaboratzen duten enpresei laguntza publikoa emateri uzteko eskatu diete Nafarroako Gobernuari eta Eusko Jaurlaritzari.


STEILASek eta LABek jakinarazi dute Hezkuntza Sailak bertan behera utzi duela gaurko deituta zuten bilera teknikoa

Hezkuntza Sailak EITBri azaldu dioenez, ikastetxe bakoitzean izan beharreko baliabideak batzar teknikoetan negoziatu partez, mahai negoziatzailean landu beharko lituzkete. Bihar eta etzi greba egingo dute EAEko ikastetxe publikoetako irakasleek.


Armen lobbyek (Euskal Herrikoak barne) gerrara eraman nahi gaituzte

Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]


2025-03-31 | ARGIA
Iruña-Veleia afera argitzea eta ondarea ez suntsitzea eskatu dute Gasteizen

Iruña-Veleia auzia “behin betiko” argitzea eskatu dute martxoaren 30ean, Gasteizen egindako manifestazioan. Iruña-Veleia argitu, ez suntsitu plataformak aztarnategian egindako “txikizioak” salatu ditu eta Arabako Foru Aldundiaren ardura... [+]


2025-03-31 | Gedar
Etxebizitza-arloko arrazakeria salatu eta apirilaren 5ean mobilizatzera deitu dute hainbat kolektibok

Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.


2025-03-31 | Usurbilgo Noaua
Zaintza eredua eraldatzeko ahalegin betean segitzen du Usurbilek

Usurbil herri zaintzaileagoa izateko lankidetzan ari diren herrikide, eragile eta erakundeen talde argazkia duzue albiste honi atxikitakoa. Larunbatean Sutegin egindako "Usurbil, herri zaintzailea" izeneko ekitaldian atera genuen. Norabide horretan herri hau egiten ari... [+]


Aitor Esteban EAJko presidente berriak batasunerako deia egin du alderdiaren IX. Batzar Nagusian

Kargua "ohore handiz, erantzukizunez eta apaltasunez" hartuko duela adierazi du Atano III.a pilotalekuan, 1.800 lagunen aurrean. Aberri Batzarrak Euskadi Buru Batzar berria osatuko duten zortzi kideak ere hautatu ditu.


GALek eraildako Xabier Galdeano oroitu dute Algortan 40. urteurrenean

Egin egunkariko zuzendaritzako kide eta langilea Donibane Lohizunen erail bazuten ere, Algorta jaioterrian egin diote oroimen ekitaldia, igande eguerdian. Bertaratutako lagun zein senitartekoek presente izan dute estatuaren indarkeriak hil zuela.


analisia |
Save the Children, saldu bonbak (II)

Historia errepikatzen dela idatzi zuen Marxek, “lehenik tragedia gisa, gero fartsa moduan”. Armagintzaren eta militarismoaren inguruan errepikapen hutsa ez, espiralean goraka doan buklea ari gara bizitzen, fartsatik asko duena, eta tragedian amaitzeko gero eta aukera... [+]


Eguneraketa berriak daude