Taula beltza

Bilboko BAD jaialdiko irudia
Bilboko BAD jaialdiko irudia

Datorren urriaren 23an hasi eta azaroaren 3a bitarte egingo da Bilbao Antzerki Dantza garaikidearen jaialdia (BAD). XV. edizioa dugu aurtengoa, eta zenbaki honek erakusten du antzerki eta dantza garaikidea ez dela gutxiengoen kontua; hasi zenetik, 1998an, publikoaren erantzun ezinhobea jasotzen duelako jaialdiak, eta urtez urte egonkortzen joan da. Euskal Herriko eta nazioarteko 21 konpainia ikusiko ditugu aurtengo egitarauan, horietatik 12 erabateko estreinaldiak izango dira. Gainera, 3 ekoizpen propio bultzatu ditu jaialdiak.

Erakusketa espazioari dagokionez, Bilboko zenbait aretotan barreiatuko dira antzezlanak, batzuk jada ohikoak, beste batzuk berriak: La Fundicion, La Merced Ikastetxea, Bilbo Arte, Consonni arte garaikidearen ekoiztetxea, Arteria antzokiko Kupula aretoa, Arriaga antzokia, Barrainkua kultur etxea, Guggenheim museoa.

Baina badira bi antzezlan ohiko espazio eszenikotik harago doazenak. Kataluniako El Conde de Torrefiel antzerki taldeak “Observen como el cansancio derrota al pensamiento” lana aurkeztuko du Deustuko polikiroldegian, azaroaren 2an, arratsaldeko 19.00etan. Espazio eszenikoa saskibaloi kantxa izango da, eta saskibaloi jokalari berezi batzuk izango ditu protagonista.

Beste espazio berezi bat, Blanco Roto antzerki konpainiak erabiliko duena. Izan ere, Euskal Herriko eta Kataluniako antzezleak biltzen dituen antzerki taldeak Renault Dacia Gaursa autoaren barruan eskainiko du La Ruta antzezlana. Lan honen emanaldiak urriaren 25ean eta 26an izango dira, 18.00etatik aurrera, baina aldiko hiru ikusle besterik ezingo dira sartu autoan, Laia Ricarte eta Oskar Garcia antzezleekin batera, hirian barrena ibilbide berezia egiteko.

Eklektikoa eta anitza

Antolatzaileek aurtengo eklektikotasuna eta diziplina aniztasuna nabarmendu dituzte. Arte eszenikoetan azkenotan ematen ari diren joera berritzaileen ondorioz, zaila da askotan hitza (antzerkia) eta mugimedua (dantza) bereiztea. Askotan dantza taldeek hitza erabiltzen dutelako euren lanetan, eta antzerki taldeek beregatzen dituztelako dantza garaikidean ematen diren kontzeptuak eta joerak. Dena nahastea da arte eszenikoetako joera, azken finean espazio berean, taula beltzean gertatzen baitira biak. Performantzak ere izango du tokirik jaialdian.

Euskarazko antzerkiak presentzia eskasa du jaialdian, aurreko urteetan bezala. Halere, ez dira faltako bertako dantzariak eta antzezleak: Idoia Zabaleta, La Ortiga antzerki taldea, Khea Ziater, Gaitzerdi antzerki taldea –aurten 25. urteurrena du–,  Pablo Marte, Nuria Perez dantzaria edota Sleepwalk Kolektiboa.

Euskara hutsez izango diren antzezlanen artean Moon Produkzioen Giza ahotsa dugu aipagarri, urriaren 28an La Merced Ikastetxean, 21.30etan. Bestalde, Macarena Recuerda antzerki taldeak Norenak dira begi horiek? antzezlan elebiduna aurkeztuko du, ingelesez eta euskaraz. Mauma taldeak Elkarrekin Bakarrik taularatuko du euskaraz, working progress moduan. La Fundicion aretoan izango da, azaroaren 1ean, arratsaldeko 19.00etan.

Azkenik, Artedrama, Dejabu Panpin Laborategia eta Le Petit Theatre du Pain antzerki taldeek elkarlanaren azken fruitua erakutsiko dute, Hamlet obra klasikoaren euskarazko egokitzapena, Arriagan, azaroaren 3an, 19.00etan.


Azkenak
Denboraren harrizko gurpila Iruñeko katedralean

"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]


Sare sozialak
X utzita, nora joko dugu orain?

“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]


Ertzaintzaren euskarazko arreta bermatzeko eskatu dio Arartekoak Jaurlaritzari

Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.


Teknologia
Oinak lurrean

Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]


Materialismo histerikoa
Zuentzat

Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


Alerta laranjak

Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]


Jendetasun zolatik, Kittof gogoan

Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]


2024-12-18 | Jesús Rodríguez
Borroka aro berria Herrialde Katalanetan

2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]


Izar Mendiguren. Saltsa berrietan beti
“Ni euskaraz bizitzeak ez du esan nahi beste hizkuntzei eta kulturei ateak ixtea”

Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]


Eguneraketa berriak daude