Kultura, barnetik kanpora
Zine Ikusezinaren 6. edizioa egingo da irailean, Bilbon, Kultura, Komunikazioa eta Garapena gobernuz kanpoko erakundearen eskutik. Izenak berak dioen bezala, ohiko zine aretoetan ikusten ez diren film eta dokumentalak erakustea du helburu. Garapen bidean eta ohiko begiradetatik urrun dauden herrialdeei buruzko dokumentalak izaten dira, askotan emakumeek egindakoak. Herrialde hauen kultura eta komunikazioa bultzatzeko beharrezkoak direla uste dute antolatzaileek. Horregatik, urtero, Bizkaiko hiriburuko zenbait aretotan, tartean Golem zinemak eta zenbait ikastetxe, eduki sozialeko film hauek erakusten dira irailean.
Jaialdiaren atariko gisa, Ageriko Begiradak dokumentalaren euskarazko bertsioa ikusi ahal izan genuen aurreko astean Kafe Antzokiko Zine txokoan. Gogora ekar dezagun lan honek emakume batek eginiko film onenaren saria jaso zuela jaialdi honetako 2010eko edizioan. Alba Sotorra kataluniarra du egilea eta Bosnia, Iran, Afganistan, Pakistan eta Turkiako bost emakume musulmanen istorioak ditu ardatz. Emakume hauen bizipenek osatzen dute dokumentalaren muina, baina, sortzaileak ere badirenez, barruko mundu batetik ageriko mundura egin duten jauzia azaltzen du.
Emakume hauek epaitzetik urrun, Sotorrak, mundu islamdarra eta, batez ere, kultura horretan bizi diren emakumeen gaineko estereotipoak apurtzeko saioa egin du. “Pentsatzea galarazten diegu, berdintasuna eta askatasuna zer den esanez”, adierazi zuen zuzendari kataluniarrak. Dokumentala egiteko, 13 hilabete eman zituen Balkanetan eta Ekialde Hurbilean barrena bidaiatzen, askotan autostop eginez. Bidean aurkitzen zituen pertsonen etxeetan hartzen zuen ostatu, sarritan. Horrela ezagutu zituen Alma Suljevic, Sarajevon (Bosnia); Eren Keskin, Istanbulen (Turkia); Rakhshan Barni-Etemad, Teheranen (Iran); Moshgan Saadat, Heraten (Afganistan); eta Nihid Siddiqui, Lahoren (Pakistan). Performantza, musika, zinemagintza, literatura eta dantza dira emakume hauek lantzen dituzten arloak, askotan debekatuak euren jatorrizko herrialdeetan, eta hain zuzen horregatik, erbesteratuak, jazarriak eta kartzelaratuak izan dira.
Dokumentalaren istorioa Sarajevon hasten da. Alma Suljevicek, Bosniako zelaietan gerra ostean geratu diren minak desaktibatzea du lanbide. Nekeza baina askatzailea egiten zaion zeregin hau oinarritzat hartuta, munduko hainbat herritan egona da Alma, eta performantzak egiten ditu mina zelaietan hartutako lurrarekin. Eren Keskin Istanbulen bizi bada ere, emakume kurdua dugu. Eskubide zibilak defendatzen dituen abokatua da, eta Turkiako kartzeletan bortxatuak diren emakumeak defendatzen ditu. Abeslaria ere bada. Rakhshan Barni-Etemad Teheraneko telebista kazetaria bazen ere, egun zinemagilea da, Iranen debekatuta dauden hainbat gai lantzen ditu, hala nola, prostituzioa eta drogamenpekotasuna. Moshgan Saadat, dokumental honetan ageri den emakumerik gazteena da, idazlea da, Afganistan talibanen menpe zegoela, mutil itxura hartu behar izan zuen, gauza guztien gainetik maite duen poesia idazten jarraitzeko. Azkenik, Nihid Saddiqui Pakistango dantza tradizionaleko dantzaria dugu, erbesteratua izan zen garai batean, “dantzan egitea galarazi zidaten, eta hori heriotza zigorra baino larriagoa da niretzat”, dio dokumentalean. Dagoeneko bere herrira itzuli da eta bertan kathak –Pakistango dantza tradizionala– eskolak ematen ditu”.
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]