Independentzia materiala eta formala


2013ko martxoaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

INDEPENDENTZIA da, teorian, alderdi abertzaleen helburua Euskal Herriaren etorkizuneko estatusari begira, eta aurtengo Aberri Egunean alderdi abertzaleek berriz ere aldarrikatuko dute ideia hori, bestetik ez bada aho txikiarekin. Independentzia, burujabetza, autodeterminazioa, erabaki eskubidea... herritarrei egindako kontsulta bidez, Euskal Herria zein estatusetan gura den erabaki ahal izatea.

Ideia klasikoari muzin egin gabe eta hori aldarrikapenaren buruan jarrita ere, asko dira gero eta gehiago independentziaren indarra egunerokotasunean jartzen dutenak: udaletxeko erabakietan, legebiltzarretan, diputazioetan, herritarren elkarteetan, hezkuntza curriculumean, hedabideetan... Debekatutako gainsaria ordainduz, hizkuntzaren garapenean neurriak hartuz, gastu sozialean inbertituz, azpiegiturak eginez, ETB euskal lurralde guztietara eramanez, euskal lurraldeetako herritarrak harremanduz... Gure herri erakundeek edo gizarteko subjektu aktiboek egin dezaketen ia guztiak balio dezake independentzia eraikitzeko, egiazki hori baldin bada bukaerako helburua.

Egunerokotasunean herria egiteko edo independentzia gauzatzeko egiten den horri guztiari independentzia materiala deitzen diote adituek. Eta independentzia formala estatua bera lortzeari. Independentzia materialaren ikuspegia herri batek eta lurralde batek bizi duten errealitate zehatzetik abiatzen da, egunerokotasunetik, eta erantzun zehatzak ditu, esaterako, independentziaren aldarrikapenean lurraldetasuna medio sortzen diren hainbat ikusmolderekiko. Adibidez: EAEk lor dezake independentzia material maila handiagoa eta independentzia formala gauzatu; eta Nafarroak, bertako herritarrek hala nahi balute, geroago egin lezake bide hori. EAE lehenago aipatzeak norbait mindu badu, jar beza Nafarroa lehenago eta ondoren EAE. Berdin Ipar Euskal Herriko lurraldeekin.

Independentziaren aldeko bidean, halaber, hainbat arrazoi edo motore izan daitezke. Adibidez: “aberatsen independentzia”, “justuen independentzia” edo “desberdinen independentzia”, nahiz eta normalean herriek hiruren nahasketarekin eskuratzen duten independentzia.

Kontzeptu hauek guztiak jorratzen dira EHUko irakasle Mario Zubiagarekin, zenbaki honekin batera doan LARRUNen egindako elkarrizketan. Badira hainbat arrazoi esateko gurean ere independentziaren ideia gero eta indar handiagoa hartzen ari dela. Eta beste hainbat arrazoi esateko ideia horiek nebulosa baten gisan daudela oraindik ere, nahi eta ezinaren lurralde galduetan atzera-aurrera. Aberri Egunaren atariko egun hauetan, aipatu elkarrizketak gogoeta interesgarriak eskainiko dizkio independentziaz gogoeta egin eta ideiak azkartu gura dituen edonori.

ZENTSURA MOZIOA aurkeztuko da apirilaren 5ean Yolanda Barcinaren aurka. Gogo maila berdinarekin ez, baina EH Bilduko indarrak, Geroa Bai eta Ezkerraren botoak mozioaren aldekoak izango dira seguruenik, UPN eta PPrenak kontrakoak eta PSN abstenitu egingo da. Hori izan daiteke emaitza.

Eta horrek nori egiten dio mesede? Batzuen ustez, aurrera egingo ez duenez, zentsura mozioak Yolanda Barcina bera indartu dezake. Beste batzuek, ordea, Barcina berdintsu utziko duela diote eta higadurarako balio duela. Eta gehienen aburuz, PSN erantzutera behartuko du eta, beraz, posizioa hartzera. Barcina bera ahultzea baino, hortaz, PSN ehizatzea izan liteke zentsura mozioaren arrazoi nagusietakoa. Edo biak.

Hala da bai, PSN posizio larrian dago, batetik UPN sostengu eske eta, bestetik, alternantziarako giltzarri. Edozelan ere, beste urrats bat emango da hauteskundeen bidean


ASTEKARIA
2013ko martxoaren 31
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Arkaitz Zarraga Azumendi
#2
#3
Ane Ablanedo Larrion
#4
Karmelo Landa
Azoka
Azkenak
Legebiltzarrak 1936ko biktimen legea aldatu du, Erorien Monumentu birmoldatzeko

33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]


Bi eskumen berri bere gain hartu ditu Jaurlaritzak: atzerritarren lan-baimena eta meteorologia-zerbitzua

2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten. 


Duplak egin du aurtengo Herri Urratseko abestia

Azken dantza hau izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen. 


2025-03-06 | Haizea Isasa
Kasu, ez gitxu lo!

“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.

Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]


Eskuin muturrarekin lotura duen alemaniar batek egin zuen Manheim hiriko auto harrapaketa, ez etorkin batek

Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]


2025-03-06 | Mara Altuna Díaz
Mary Kim Laragan-Uranga, AEB-etako euskalduna eta AEK-ko ikaslea
“Euskara ikasten dut AEBetara emigratu zuten nire aitona-amonen ahalegina eta sustraiak ohoratzeko”

“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]


Feminismo antimilitarista: ezinbesteko borroka Martxoaren 8an eta beti

Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]


Manu Ayerdiren kontrako auzia behin betiko artxibatu dute, instrukzioa epez kanpo luzatu zelako

Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]


Feminista sindikalista ala sindikalista feminista

Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.


Bilgune Feministak Iratxe Sorzabal babestu du
“Indarkeria matxistaren beste adierazpen bat da tortura, urtez luzez estatuek babestua”

Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]


Emakume bat lehen aldiz Lantzeko inauterietako Ziripot pertsonaia izan da

Lantzeko inauteri txikien kalejira ikusle guztien begietara urtero modukoa izan zen. Txatxoak, Zaldiko, Ziripot eta Miel Otxin herriko ostatuko ganbaratik jaitsi eta herritik barna bira egin zuten txistularien laguntzarekin. Askok, ordea, ez zekiten une historiko bat bizitzen... [+]


2025-03-06 | Gedar
Apirilaren 4an desalojatu nahi dute Bilboko Etxarri II Gaztetxea

Errekaldeko Gaztetxearen aurkako huste-agindua heldu da jadanik. Espazioa defendatzera deitu dute bertako kideek.


Vesubioren erupzioak garun bat kristalizatu zuela frogatu dute

79. urtean, Vesubio sumendiaren erupzioak errautsez eta arrokaz estali zituen Ponpeia eta Herkulano hiriak eta hango biztanleak. Aurkikuntza arkeologiko ugari egin dira hondakinetan; tartean, 2018an, gorpuzki batzuk aztertu zituzten berriro, eta ikusi zuten gizon baten garuna... [+]


Eskolak ematen hasi da berriz mezu arrazista eta transfoboengatik ikertutako EHUko irakaslea

Leporaturikoa ez onarturik, eta sare sozialetako kontuak "lapurtu" zizkiotela erranik, salaketa jarri zuen Arabako campuseko Farmazia Fakultateko irakasleak. Gernikako auzitegiak ondorioztatu du ez dagoela modurik frogatzeko mezu horiek berak idatzitakoak diren ala ez.


“Hitzarmen duin bat lortzeko” mobilizazioak iragarri dituzte ‘Diario de Noticias de Álava’ko langileek

Lan baldintzen "prekarietatea" salatzeko kontzentrazioa egin zuten asteartean egunkariaren egoitzaren aurrean. Abenduaren 2tik sindaura greban daude langileak eta mobizlizazioak "areagotzea" erabaki dute orain.
 

 


Eguneraketa berriak daude