Independentzia materiala eta formala


2013ko martxoaren 27an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

INDEPENDENTZIA da, teorian, alderdi abertzaleen helburua Euskal Herriaren etorkizuneko estatusari begira, eta aurtengo Aberri Egunean alderdi abertzaleek berriz ere aldarrikatuko dute ideia hori, bestetik ez bada aho txikiarekin. Independentzia, burujabetza, autodeterminazioa, erabaki eskubidea... herritarrei egindako kontsulta bidez, Euskal Herria zein estatusetan gura den erabaki ahal izatea.

Ideia klasikoari muzin egin gabe eta hori aldarrikapenaren buruan jarrita ere, asko dira gero eta gehiago independentziaren indarra egunerokotasunean jartzen dutenak: udaletxeko erabakietan, legebiltzarretan, diputazioetan, herritarren elkarteetan, hezkuntza curriculumean, hedabideetan... Debekatutako gainsaria ordainduz, hizkuntzaren garapenean neurriak hartuz, gastu sozialean inbertituz, azpiegiturak eginez, ETB euskal lurralde guztietara eramanez, euskal lurraldeetako herritarrak harremanduz... Gure herri erakundeek edo gizarteko subjektu aktiboek egin dezaketen ia guztiak balio dezake independentzia eraikitzeko, egiazki hori baldin bada bukaerako helburua.

Egunerokotasunean herria egiteko edo independentzia gauzatzeko egiten den horri guztiari independentzia materiala deitzen diote adituek. Eta independentzia formala estatua bera lortzeari. Independentzia materialaren ikuspegia herri batek eta lurralde batek bizi duten errealitate zehatzetik abiatzen da, egunerokotasunetik, eta erantzun zehatzak ditu, esaterako, independentziaren aldarrikapenean lurraldetasuna medio sortzen diren hainbat ikusmolderekiko. Adibidez: EAEk lor dezake independentzia material maila handiagoa eta independentzia formala gauzatu; eta Nafarroak, bertako herritarrek hala nahi balute, geroago egin lezake bide hori. EAE lehenago aipatzeak norbait mindu badu, jar beza Nafarroa lehenago eta ondoren EAE. Berdin Ipar Euskal Herriko lurraldeekin.

Independentziaren aldeko bidean, halaber, hainbat arrazoi edo motore izan daitezke. Adibidez: “aberatsen independentzia”, “justuen independentzia” edo “desberdinen independentzia”, nahiz eta normalean herriek hiruren nahasketarekin eskuratzen duten independentzia.

Kontzeptu hauek guztiak jorratzen dira EHUko irakasle Mario Zubiagarekin, zenbaki honekin batera doan LARRUNen egindako elkarrizketan. Badira hainbat arrazoi esateko gurean ere independentziaren ideia gero eta indar handiagoa hartzen ari dela. Eta beste hainbat arrazoi esateko ideia horiek nebulosa baten gisan daudela oraindik ere, nahi eta ezinaren lurralde galduetan atzera-aurrera. Aberri Egunaren atariko egun hauetan, aipatu elkarrizketak gogoeta interesgarriak eskainiko dizkio independentziaz gogoeta egin eta ideiak azkartu gura dituen edonori.

ZENTSURA MOZIOA aurkeztuko da apirilaren 5ean Yolanda Barcinaren aurka. Gogo maila berdinarekin ez, baina EH Bilduko indarrak, Geroa Bai eta Ezkerraren botoak mozioaren aldekoak izango dira seguruenik, UPN eta PPrenak kontrakoak eta PSN abstenitu egingo da. Hori izan daiteke emaitza.

Eta horrek nori egiten dio mesede? Batzuen ustez, aurrera egingo ez duenez, zentsura mozioak Yolanda Barcina bera indartu dezake. Beste batzuek, ordea, Barcina berdintsu utziko duela diote eta higadurarako balio duela. Eta gehienen aburuz, PSN erantzutera behartuko du eta, beraz, posizioa hartzera. Barcina bera ahultzea baino, hortaz, PSN ehizatzea izan liteke zentsura mozioaren arrazoi nagusietakoa. Edo biak.

Hala da bai, PSN posizio larrian dago, batetik UPN sostengu eske eta, bestetik, alternantziarako giltzarri. Edozelan ere, beste urrats bat emango da hauteskundeen bidean


Azkenak
Guraso bileran hizkuntzak nola kudeatu ez badakizu, gida honek lagunduko dizu

Zenbat komunikazio egoeratan ateratzen da galtzaile euskara? Arduradunak ez duelako aurrez pentsatu hizkuntzak nola kudeatu, erresistentziak egoten direlako eta haiei erantzuteko argudioak prest ez daudelako… Soziolinguistika Klusterrak jendaurrean.eus gida ipini du... [+]


2024-11-26 | Julene Flamarique
Iruñeko auzo guztietan euskarazko haur eskolak galdegiteko manifestaldia egingo dute abenduaren 11n

“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.


2024-11-26 | Sustatu
Kabi@ 2024 Durangoko Azokan: Eremu digitala pentsatzen eta garatzen

Durangoko Azokaren alor digitala da Kabi@ espazioa eta egitaraua. Aurtengo edizioan, abenduaren 5ean eta 6an izango dira Kabi@ko ekitaldiak, Azokaren lehen bi egunetan (gero 8ra bitartean iraungo du). Ekitaldiak banatuko dira Durangoko Bizenta Migel Liburutegiaren eta Landako... [+]


2024-11-26 | Ahotsa.info
Paris 365
15 urte pobreziari aurre egiten Iruñerrian, eta inoiz baino beharrezkoagoa

Paris 365 elkarteak 15 urteurrena ospatu zuen larunbatean Geltokin. 15 urte gosariak, bazkariak eta afariak egunean euro baten truke zerbitzatzen urteko 365 egunetan horren beharra duten guztiei. “Atsedenik gabe”, azpimarratu nahi izan zuten bezala. Horrez gain,... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan

Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.


2024-11-25 | Euskal Irratiak
Alokairuak mugatzeko legea indarrean jada, Lapurdiko 24 herritan

Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]


'Superbotereak' liburua
Eskola-proiektuak izango dira mintzagai asteazkenean, Larraulen

Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]


Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari

Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.


2024-11-25 | ARGIA
Nazio auzia “erdigunean” ipintzeko eskatu du EH Bilduk, “jauzi” bat egin eta estatusaren eztabaida abiatzeko

Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]


Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.


2024-11-25 | Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian
Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Eguneraketa berriak daude