Nikaraguan igarotako egunetan ahaztu ezin ditudan ikasgai ugari barneratu nituen betiko. Horietako bat nire lagun estatubatuar batek esaten zidana: guztiz arriskutsua zela herri horrentzat mundu mailako albistegietan izan ondoren, bat-batean isiltasuna ezartzea lurralde horren inguruan. Erasotzaileak ez baitira inoiz geldirik egoten, isiluneak zerbait prestatzen ari direnaren adierazleak direla.

Ekainaren erdi aldera, aurtengo udaberriak udaren berotasunak iragartzen zituela, gure gorputzeko poroak emeki-emeki zabalduz eguzkiaren errainu indartsuen zain zeudenean, guk jantzi arinagoetan pentsatzen genuenean, Afrikar lurralde berri baten izena jakin genuen: Azawad.

Urrutiko herri berri bat? Ez! Gure etxetik gertu dagoen lurralde bat. Maliko  ipar-mendebaldean kokatua hain zuzen, frantses kolonizatzaileek mapetatik desagerrarazi dutena, baina Tuareg herri nomadaren bihotzetik erauzi ezin izan ez dutena, hauek behin eta berriro aldarrikatu duten lurra.

Ohiko ohiturak jarraituz, mendebaldeko komunikabideek egia-erdiekin gezur biribilak kontatu zizkiguten. Azawad herriko independentzia aldarrikatzen zuten soldaduek burua galdu ondoren beraiei ez zegokien eskaera, proklama egiten ari balira bezala azalduz edo askotan egiten duten bezala islamista integristen mamua zabalduz. Hala ere, argi eta garbi esan dute, matxinatu diren Tuareg herriko soldaduek berek duten helburu bakarra beren lurraldea berreskuratzea dela.

Sahara munduko basamorturik handiena da. Bertan herri nomada ugari bizi izan dira gizaldiz gizaldi, joan-etorrian ibili arren bakoitzak zuen bere kokalekua, ostatu naturala, hots, euren aberria. Hor daukagu Mendebaldeko Sahara, Hodeien Semeak izenaz ezagutuak diren talde ibiltariaren lur.

Den-dena ezin da gamelu gainean egin. Tuareg herria bukaerarik gabeko lurraldearen azkeneko ibiltariak, Mali, Niger Aljeriako iparraldean dute euren lurraldea. Hala ere, orain Mali aldekoan bakarrik aldarrikatzen dute independentzia.

Tuareg herri nomadak musulmanak dira, baina aspalditik gordetako legeak jarraitzen dituzte, musulmanen etorrera baino lege zaharragoak erabiltzen dituzte bizitza antolatzeko, ez dute koranean jatorria duen saharar legea jarraitzen.
 

Gizonak eta emakumeak ez daude berdinduta, baina andreak badu garrantzia gizarte mota horretan, ez da gizartetik kanpo bizi, modu eraginkorrean parte hartzen du herriaren antolamenduan, erabakigarriak diren komunitateko asanbladetako partaide da, espazio publiko nahiz pribatuan beren iritziak adierazten dituzte.

Emakume ezkonduak dibortzioa –bikotearen banaketa– eska lezake, ez dute hijab edo zapia eraman behar burua estaltzeko. Duela urte batzuk saharar batek adierazten zigun beren arazoa konpontzen denean “munduak zauri bat gutxiago eta etxe bat gehiago izango duela”.

Zoritxarrez, munduak zauri odoltsu bat gehiago ezagutuko du Magreb aldean. Mendebaldeko demokrata bakezaleak isil-isilik egon diren une honetan Azawaden aurkako erasoa prestatzen aritu dira, oraingo honetan afrikar buruzagien laguntzarekin gainera.

Frantziak hamabost nazio partaide dituen Afrika Mendebaldeko Elkarte Ekonomikoa (CEDEAO) hertsatu zuen soldaduak bidaltzera iragan azaroan. Elkarte honek 3.600 soldadu Azawadera bidaltzea adostu dute apirilerako.

Azawadeko askatasunerako mugimenduko partaideek udaberrian zioten: “Erasotzen baigaituzte infernua ezagutuko dute”.

Non ote zeruko bidea?