Izu Giroa euskarazko hardcore eta punk fanzineak 10 urte bete ditu. 21. zenbakia besapean duela etorri zaigu Gotzon Hermosilla fanzinearen arduraduna. Irailean argitaratu zen, espresuki Azpeitian egin zen II Fanzine Egunerako. Euskal Herriko fanzine gehienak bildu ditu aurtengo bigarren edizio honek, nahiz eta zaila den zenbat diren jakitea.
Ez dute arau libururik, ezta kode deontologikorik ere. Fanzine batek bere horretan agertzen ditu gauzak, askotan gordin eta tinta orbelaz, fotokopiagailuari eta grapagailuari gogor ekin eta gero. Baina haiei dagokie errealitatearen zati hori, lur azpikoa alegia, askotan ohiko komunikabideek kontatzen ez dutena agertzen baita bertan.
Hamar urte daramatza Izu Giroak kontrakultura deituriko eremu horretan murgilduta. Punka eta hardcorea ardatz hartuta, 21 zenbaki kaleratu dituzte epe horretan. Fanzineen artean ez da ohikoa bizirik daraman denbora, 10 urte, ezta plazaratutako argitalpen kopurua ere, 21 zenbaki. Baina urteotako jarraikortasunaz arduratu den Gotzon Hermosillarentzat, “gogokoa dutelako egiten da”.
Azpeitiako Gaztetxeak antolatutako II. Fanzine Egunerako argitaratu den azken zenbaki horretan Euskal Herriko punk eta hardcore musika taldeak aipatzen dira, hala nola, Porco Bravo, Humilitate eta Desastrozombies. Baita kanpokoak ere. Esate baterako, All for Nothing, Mundo Muerto, White Lung, Ten O Sevens eta UX Vielheads. Bestalde, Dani Marco madrildarrak Buzzcocks taldeari egindako elkarrizketak osatzen du zenbakia.
Erreportaje eta dosierretan, berriz, Skate-aren eta punk mugimenduaren arteko erlazioa azaltzen duen artikulua genuke aipagarri. Baita Neguko Kuartelak izenburupekoa ere, punkaren garaian esanguratsuak izan diren etxeak nahiz egoitzak aipatzen dituen lana. “Adibidez, Fun House, Michiganen The Stooges taldeak zuen komuna –azaldu digu Hermosillak–. Baita beste zenbait squat ere. Euskal Herriko esanguratsuenak aipatzearren, Barakaldoko Bunker eta Donostiako Buenavista”.
Txori komikigileak egindako irudia darama azalak, Porco Bravoren omenez. Azal gehienak hark eginak dira Izu Giroako kide Hermosillak nabarmendu digunez, “oso sortzailea da Txori, komikigilea eta lagun ona dugu”.
Punk-hardcorearen kontrakulturan diharduen fanzine hau euskaraz egiten den bakarra da, eta horregatik, irekiak izan behar dutela diosku Hermosillak: “Saiatzen gara punk eta hardcore mugimenduen esparrua ahalik eta zabalen hartzen. Azken urteotako fanzineen joera espezializazioa izan da. Fanzine batzuek hardcoreaz hitz egiten dute, baina hardcore molde jakin batez. Oi! mugimenduko fanzine asko dago, adibidez. Baina gu zabalagoak izaten saiatzen gara. Alde batetik, euskara hutsezko fanzine bakarra delako, eta bestetik, gu ere oso irekiak garelako estiloei dagokienez”.
Azken bi urteetan Euskal Herrian fanzine berri asko sortu dela aipatzen digu kazetariak, nahiz eta blogen garaia nagusi izan. “Bazirudien blogaren, e-zinearen eta Interneten sorrerarekin paperezko fanzinearenak egin zuela, baina ez da horrela izan. Euskarria gorabehera, garrantzia duena edukia eta informazioa da, eta alde horretatik, paperezko fanzinea esku artean izateak edota kontzertu batera joan eta fanzineak saltzeak oraindik ere xarma duela iruditzen zaigu”.
Kalifornia aldeko Lewd taldearen Climate of Fur (Izu giroa) abestia aukeratu zuen Gotzon Hermosillak 2002an sortu zuen argitalpenaren titulutzat. “Izugarri gustatzen zitzaidan abestia, izen indartsua iruditu zitzaidan”. Bestalde, kritika eta ironiarako ere badu tartea Izu Giroak, Joseina Etxepastillak egiten duen ataltxoa kasura. “Beti saiatzen gara jendea zirikatzen. Fanzineak horretarako daude, ironia eta kritikarako. Osagarri horiek kenduta ez litzateke berdin izango. Ez litzateke behintzat, fanzinea izango”.
Do it yourself (Zuk zeuk egin) punk-ak eta hardcore-ak bultzatutako filosofian bete-betean daudela dio Hermosillak. “Borondatezko lana da dena, inork ez du ezer kobratzen, eta fanzinea, azken finean, gure zaletasun baten luzapena da. Dena den, Do it yourself filosofiaren osagarriak kolaborazioa izan behar du nire ustez. Kontzeptu biak uztartu behar dira, norberak egitea bai, baina baita kolaborazioa bultzatzea ere. Horregatik, esparru ezberdinetako kolaboratzaileak erakartzen saiatu gara beti“. Zentzu horretan, Alberto Irazu (Gaztezulo), Juke Box eta Santi Manterola argazkilariak, Dani F. Marco, Aitor Apurtu edota Xabier Sagardia (Entzun!) tartekako kolaboratzailetzat dauzkate. “Sare horrek, nahiz eta apur bat etereoa izan, aberasten du fanzinea”.
Izu Giroaren tirada 200 eta 300 ale artekoa izaten da, 52 orrialde fotokopiatuta, 2 euroren truke. “60 orrialdekoa ere egin izan dugu, baina hortik aurrera grapagailuak ez du grapatzen”, espikatu digu Hermosillak. Euskaraz izanik, nagusiki Euskal Herriko taberna eta gaztetxeetan banatzen da, “baina saiatzen gara kanpora ere ateratzen. Adibidez, elkarrizketatutako taldeei igortzen zaie, eta baita Europako eta AEBetako beste fanzineetara ere. Bitxia da, Espainian gutxi ezagutzen den fanzinea da gurea, baina gero oso kritika positiboak jaso ditugu. Alemaniako eta AEBetako fanzineetan, aurreiritzi gutxiago dituzte, nonbait. Horrek harritzen eta harrotzen gaitu” jarraitu du Izu Giroako arduradunak. Hala ere, “gure asmoetako bat monografiko edota bildumatxo bat egitea da, argitaratu ditugun elkarrizketak ingelesera eta gaztelaniara itzuliko genituzke, kanpora begira”.
Mostros eta NCC taldeen kontzertuarekin ospatu zuten urte hasieran fanzinearen 10. urteurrena baina Gotzon Hermosillak ez du aitzakia hori bera hartuta beste kontzerturen bat egitea baztertzen. Urte amaierarako, beharbada. “Underground eremuan murgiltzen gara, eta normalean beste fanzineekin edota hardcore eta punk musika taldeekin dugu harremana. Eta nahiz eta fanzinea euskaraz izan, euskalgintzak ez du gure berri, gure esparrua beste bat delako. Zoritxarrez, undergrounda eta euskalgintza bi muturreko eremu direla ematen du, eta guri gustatuko litzaiguke bi mundu horien arteko zubi lana egitea. 10 urte eman ditugu kalean, euskara hutsezko fanzinea egiten, eta euskaldun askok ez du gure berri, gure akatsa ere izan da seguruenik”.
Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langile batzuk soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]
ARGIAren taldeko kide den Iametza teknologia berriak erabiltzen dituen komunikazio enpresa da.
Sortzen eta Ratioak Jaitsi 0-18 elkarteek Legegintzako Herri Ekimen bitartez egin dute eskakizuna eta alderdi guztiek agerraldia onartu dute. Europar Batasunak Foru Gobernuari ratioak murrizteko egindako gomendioan du oinarria nafar gurasoen aldarrikapenak.
B&B Trends lantegiaren jabeak iragarri du hartzekodunen konkurtsoan jarri duela lantegia, "ondare desegonkortasuna" argudiatuta.
Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.
Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.
Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]