Apatxekin idazten

  • Zentauro-hankak.

    Jon Gerediaga.

    Pamiela, 2011.
Bertso luze baten lehen puntua balitz bezala, eta hasierako poemari beti eman behar zaion potentziarekin, maisutasunez irekitzen ditu Gerediagak ateak, zeharkatu egiten ditu zentauroak lez zelaiak. Oraingo amodioaren eta bere bizitza osoaren pasarteak dakartza, lurra eta bihotza, ama eta aita, etxearen defentsa eta izerdia eta mina eta heriotza eta bizitza eta heriotza eta berriro bizitza daude bilboztarraren poesia erdi-erditik eta estalkirik gabe sortutakoan. Ez dauka eskrupulurik, galgarik, ez dauka denborarik galtzeko.

Sukarrak jotako Fitola balba, karpuki tui (Pamiela, 2004) baino harago doa Gerediaga Zentauro-hankak honetan. Orduko liburu ausart eta berdearen inguruan bagenioen azertu eta arriskuetan erori zela, oraingoan esan behar dugu gizon emakumeen ametsen eta zentzumenen mugara hurreratzea plazer hutsa izan dela. Jadanik Gerediagaren idazkera ez da “interesgarria” edo “berritzailea”, jadanik ez da bakarrik sena, ezpada erraz identifika daitekeen ahots eta tonu propioa, nahasmenarena.

Oi, bost orrialdeko Gerediagaren diskurtsoak! Bidaian eroango zaituzte ahazturik zenituen subkontzienteko bazterretara. Arean ikonoklasta da eta, era berean, arean erlijiosoa eiteetan. “Zu” idealizatu bat maite du, baina jipoitu egiten du, ostikopetan darabil. Lurra eta zeru garbi bat erakusten ditu behin eta berriz, eta heriotza eta bizitza eta heriotza eta berriro bizitza, harik eta, errenditurik, bat egiten duen den guztiarekin, bere diskurtsoaren benetako jatorria den isiltasun eternoarekin: “Zugan irauteko/ oi lur bero/ lur honexetarako ni/ lur beltz honexetarako betiko ni”.

Zergatik, orduan, hiltzeko, hainbeste irudi, hainbeste irudipen? Seguruenik, Rimbauden antzera edo Jim Morrisonen letretan lez, poeta ameslari batek maitasunaren, sufrimenduaren, zorionaren, zoramenaren ordenarik eza ezin duelako antolatu, soilik deskribatu. Bizi. Eta deskribatze horretan erre egiten da Gerediaga duda barik, dena emanez kontsumitu. Batzuetan irakurleak duda egingo du Zentauro-hankak ez ote den itsutzen duen distira hutsa. Egia esan, poema liburu asko galdu dira alferrik norabiderik gabeko dibagazioan. Gerediagaren kasuan ez. Gerediagak erakutsiko dizu kaosaren benetako erdigunea.

ASTEKARIA
2012ko maiatzaren 13a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
#2
Zigor Olabarria Oleaga
#3
Gorka Bereziartua
#5
Amanda Verrone
Azoka
Azkenak
Tuterako Nano Automotive lantegia itxiko dute eta 120 langile kaleratuko dituzte

Zuzendaritzak argudiatu du "ahalegin guztiak" egin arren, bezeroen eskaria "drastikoki" murriztu dela. Nafarroako industriaren defentsan igandean egingo den mobilizazioan parte hartuko du enpresaren komiteak.


Ustezko ezkerra migratzaileen sarekadak egiten (eta harro) Erresuma Batuan: 4.000 atxilotu sei hilabetetan

Agintean dagoen Alderdi Laboristak atxiloketen eta deportazioen irudiak erakutsi ditu, eta urtarril honetan "errekorra" egin duela esan du, harro-harro.


Eraso matxista bat salatu dute Amurrion

Amurrioko Emakume Sareak elkarretaratzera deitu du eraso matxistari erantzuteko, asteartean 19:00etarako. Bilbon, adin txikiko neska bati egindako sexu erasoa salatzeko mobilizazioa egin du Itaiak astelehenean.


Hamasek bertan behera utzi du larunbat honetako preso trukea, Israeli su-etena urratzea leporatuta

Erakunde islamistak Israelek urratu dituen neurrien artean aipatu ditu Gaza bonbardatzen jarraitzea eta aske utzitako preso palestinarren egoera. Trumpek mehatxatu du, preso trukea egin ezean, Gaza "infernu" bihurtuko duela.


Ikerketa abiatu dute Arrasateko taberna bateko komunean kamera bat aurkitu ondoren

Arrasateko Udaltzaingoak abiatu du ikerketa, neska batzuek igande goizaldean erdialdeko taberna bateko komunean kamera txiki bat aurkitu ondoren. 


2025-02-11 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Muga-zergak: gerra ekonomikoan ere, eszenografiak ezin du estrategia ordeztu

Air Force One hegazkinean Super Bowl-erako bidaia aprobetxatu du Donald Trumpek, ezartzear dituen muga-zergen berri emateko. Eszenografiaren aldetik, bikain. Etxerako mezua da “lasai baino lasaiago nago ni; begira nora goazen... Estatubatuarrak ere lasai egon daitezke... [+]


Ikasleek asanbladak eta mobilizazioak antolatu dituzte mezu “faxistak” zabaltzeagatik ikertutako EHUko irakaslearen aurka

Gasteizko campuseko Farmazia Fakultateko ikasleek "faxismoaren aurka antolatzearen beharra" azpimarratu dute, eta EHUri irakaslearen berehalako kaleratzea exijitu diote.


Ertzain batentzat sei urteko kartzela-zigorra eskatu dute atxilotu bati drogaren truke laguntza emateagatik

Gipuzkoako Fiskaltzak sei urteko espetxe-zigorra ezarri nahi dio Donostiako Herritarren Babeseko patruiletako buruari. Ertzainak kokainaren truke prozesu judizialean onurak eskaini zizkion droga trafikatzea egotzita atxilotutako gizon bati.


Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


‘Emaiezu hemengoa, emaiezu euskara’ leloa erabiliko du Nafarroako Gobernuak euskara sustatzeko kanpainan

Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]


Txatbot hoberenaren bila

Azken urteetan, adimen artifizialaren (AA) garapenak hizkuntza gutxituen egoeran eragin nabarmena izan du. Teknologia erraldoiek garatutako eredu nagusiak, hala nola ChatGPT, hizkuntza nagusietan trebatzen dira, eta horrek euskararen moduko hizkuntzak bazterrean uzteko arriskua... [+]


2025-02-11 | Sustatu
Metak Libgen pirateatu badu, zuk zergatik ez?

AEBetako auzi judizialen batengatik jakin denez, Metak (Facebook-eko jabeak) Libgen sareko liburutegia masiboki pirateatu du BitTorrent protokoloak erabiliz. 81.7 terabyte gutxienez lortu zituzten horrela, beren adimen artifizialeko sistemak elikatzeko. Saiakera eta zientzia... [+]


Eguneraketa berriak daude